Spelling H3

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Lesdoelen

je leert:

• hoe je een (on)voltooid deelwoord herkent
• wanneer je een (on)voltooid deelwoord gebruikt
• hoe je een (on)voltooid deelwoord schrijft

Voltooid deelwoord

- Het voltooid deelwoord is een werkwoordsvorm.

- Het voltooid deelwoord geeft aan dat iets is afgelopen 

   (voltooid).

- In een zin met een voltooid deelwoord staat altijd een vorm 

   van hebben of zijn.

- Het voltooid deelwoord staat vaak aan het eind van een zin.

- Het voltooid deelwoord begint vaak met ge-, be- of ver-.

Voltooid deelwoord

Voltooid deelwoord (vdw) - Komt nooit alleen, staat altijd samen in de zin met een vorm van hebben, zijn of worden (de persoonsvorm).

Hoe weet je of het voltooid deelwoord op een -d of een -t eindigt?

•     Maak het woord langer in de vertelde tijd
•     Gebruikt 'T eX KoFSCHiP

Moeilijke gevallen

Het gebeurt vandaag.   (gebeurt = persoonsvorm)

Het is vandaag gebeurd. (gebeurd = voltooid deelwoord)

Ik beantwoord de mail.    (beantwoord = persoonsvorm)

Ik heb de mail beantwoord.   (beantwoord = voltooid deelwoord)

Hij betaalt de rekening. (betaalt = persoonsvorm)

Hij heeft de rekening betaald. (betaald = voltooid deelwoord)

• Spelling van het voltooid deelwoord

Welke stelling is juist over deze zin:
Daardoor wordt hun rust en hun leefgebied verstoort.

1. verstoort is een pv, dus goed geschreven
2. verstoort is een pv , dus moet verstoord zijn.
3. verstoort is een vd, dus goed geschreven.
4. verstoort is een vd, dus moet verstoord zijn.

Welke stelling is juist over deze zin:

Het is ook beter voor het milieu want er wordt veel energie verbruikt door lantaarnpalen.

1. verbruikt is een vd, dus het is goed geschreven.
2. verbruikt is een vd, dus moet het verbruikd zijn.
3. verbruikt is een pv, dus het is goed geschreven.
4. verbruikt is een pv, dus het moet verbruikd zijn.

Welke stelling is juist over deze zin:

Het is handig om te leren hoe je moet zwemmen, alleen het bereid kinderen niet voor op zwemmen buiten zwembaden.

1. bereid is pv, dus het is goed geschreven.
2. bereid is pv, dus moet het bereidt zijn.
3. bereid is vd, dus het is goed geschreven
4. bereid is vd, dus het moet bereidt zijn.

Welke stelling over deze zin is juist:

De oplossing is dat de politie bewapend moet worden met hogedrukverfpistolen.

1. bewapend is een pv, dus het is goed geschreven.
2. bewapend is een vd, dus het is goed geschreven.
3. bewapend is een pv, dus het moet bewapent zijn.
4. bewapend is een vd, dus het moet bewapent zijn.

https:

Tussenletter -s?
elektriciteit...centrale

1. Ja
2. Nee

Wat is juist?

Tussenletters bij samenstellingen

1. zonnenscherm
2. zonnescherm

Waarom heeft de samenstelling geen tussenletter -en?
lindebloesem

1. Het eerste deel gaat over iets waarvan er echt maar één is
2. Het eerste deel heeft behalve een meervoud op -en ook een meervoud op -s
3. Het eerste deel heeft een versterkende betekenis
4. Het eerste deel is geen zelfstandig naamwoord

Samenstelling en tussenletter

Je schrijft geen tussenletter als...

1. het eerste woord geen zn is
2. het geen meervoud heeft
3. alleen een meervoud op een -s heeft
4. het aangeeft hoe leuk of groot iets is

tussenletters:
beer + kuil

1. berenkuil
2. berekuil
3. beerkuil
4. beerkuilen

Tussenletter -s?
kaas...schaaf

1. Ja
2. Nee

Waarom heeft de samenstelling geen tussenletter -en?
keuzevrijheid

1. Het eerste deel gaat over iets waarvan er echt maar één is
2. Het eerste deel heeft behalve een meervoud op -en ook een meervoud op -s
3. Het eerste deel heeft een versterkende betekenis
4. Het eerste deel is geen zelfstandig naamwoord

Wat is juist?

Tussenletters bij samenstellingen

1. tarwebrood
2. tarwenbrood

Tussenletter -s?
staat...schuld

1. Ja
2. Nee

Waarom heeft de samenstelling geen tussenletter -en?
huilebalk

1. Het eerste deel gaat over iets waarvan er echt maar één is
2. Het eerste deel heeft behalve een meervoud op -en ook een meervoud op -s
3. Het eerste deel heeft een versterkende betekenis
4. Het eerste deel is geen zelfstandig naamwoord

De tussenletter -en- gebruik je als ..

1. het eerste woord over iets gaat waar er maar één van is.
2. het eerste woord een versterkende betekenis heeft.
3. het eerste woord een meervoud op -en én op -s heeft.
4. het eerste woord alleen een meervoud op -en heeft.

Na de vakantie wil ik het volgende onderdeel herhalen: