5.3 Adsorberen en chromatograferen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

5.3 Adsorberen en chromatograferen

Na deze les weet je ...

...wat adsorberen is en hoe je het toepast

...wat chromatograferen is en hoe je het toepast

Eerst een aantal herhalingsvragen over scheidingsmethodes tot nu toe

Quizizz

Wie: Alleen

Wat: Quizizz

Hoe: Quizizz cards

Chromatografie

Er zijn verschillende vormen van

chromatografie, zoals papierchromatografie en gaschromatografie.

De scheiding berust op verschil in oplosbaarheid en aanhechtingsvermogen

Papierchromatografie

• Breng beetje mengsel aan onderop papier
• Zet papier rechtop in loopvloeistof
• Loopvloeistof 'loopt' door papier omhoog en neemt sommige stoffen uit mengsel mee omhoog
• mobiele fase = vloeistof
• stationaire fase = papier

Papierchromatografie

Rf-waarde

• Stof herkennen adhv Rf-waarde
• Iedere stof eigen Rf-waarde bij dezelfde temperatuur, stationaire fase en loopvloeistof
• Om Rf-waarde te berekenen zijn de afstand van de stof nodig (A) en de afstand van de vloeistof (B)

Rf-waarde

1. Afstand tussen beginpunt en midden van vlek (A) 
2. Afstand tussen beginpunt en eindpunt loopvloeistof (B) 
3. Rf-waarde = A / B.

Opdracht

Bereken de Rf-waarde van het paarse stipje

Rf=A/B

Opdracht

Bereken de Rf-waarde van het paarse stipje

 Rf-waarde =    A  / B   
                        = 8,5 / 10 = 0,85

Gaschromatografie

Lange holle buis (kolom )waar gas doorheen stroomt

Mobiele fase : gas

Stationaire fase : binnenkant buis

Gaschromatografie

• Het te onderzoeken mengsel wordt ingespoten en stroomt mee met mobiele fase
• Sommige stoffen blijven plakken aan de wand en gaan daardoor langzamer

Retentietijd: tijd die een stof

nodig heeft om door de 

kolom te komen

Adsorptie

Bij adsorptie hechten sommige stoffen zich wel en andere stoffen zich niet aan het oppervlak van een adsorptiemiddel. De scheiding berust op een verschil in aanhechtingsvermogen.

Bijvoorbeeld met het gebruik van actieve kool kunnen afvalstoffen gebonden worden en zo wordt voorkomen dat deze in het milieu terecht komen.

Adsorptie

• Actieve kool is een speciale vorm van koolstof. 
• Groot oppervlak door scheuren en poriën 
• Vasthechten stoffen in scheuren en poriën

Waar wordt adsorptie gebruikt

0

Practicum chormatografie

• De tekst op het chromatografiepapier is met één specifieke pen geschreven, maar welke?

Zoek dit uit door papierchromatografie!

Adsorptie en Absorptie

LET OP!

• Er is een verschil tussen adsorptie en absorptie. Bij adsorptie hechten de

moleculen zich aan de buitenkant van het adsorptiemateriaal. 

• Bij absorptie dringen de moleculen het materiaal binnen. 
• 
  
• Keukenpapier absorbeert dus water 
• terwijl Norit kleurstoffen in water kan adsorberen.