BS 13.6: Afweer

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 4

BS 13.6: Afweer

Planning

1. Terugblik BS 13.5
2. Leerdoelen
3. Uitleg BS 13.6
4. Wat hebben we geleerd?
5. Opdrachten maken

Herhaling BS 13.5

1. Wat zijn de 2 functies van het lymfevatenstelsel?
2. Hoe ontstaat weefselvloeistof?
3. Wat is de functie van weefselvloeistof?
4. Wat is lymfe?
5. Wat doen lymfeknopen?

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven hoe antistoffen bescherming bieden tegen infecties en op welke manieren immuniteit kan ontstaan.
  
• Je kunt omschrijven hoe stoffen een allergische reactie kunnen veroorzaken.

Wat is afweer?

Afweer

= de verdediging van je lichaam tegen ziekteverwekkers

Niet-specifieke afweer:

• Huid: talg en andere bacteriën voor bescherming
• Slijmvliezen in luchtwegen en darmkanaal
• Maagsap
• Witte bloedcellen sluiten bacteriën in

 

Wat is het verschil tussen antistoffen en antigenen?

1. Antistoffen zitten op cellen en antigenen herkennen die
2. Antigenen zitten op cellen en antistoffen herkennen die
3. Er is geen verschil: is hetzelfde maar een andere naam

Antistoffen

1. Ziekteverwekker bevat antigeen
   
2. Witte bloedcel reageert door antistoffen te maken
   
3. Antistoffen hechten op ziekte verwekker aan antigeen
4. Ziekte verwekker is onschadelijk
   

Is specifiek!

Natuurlijke immuniteit

= Ontstaat doordat de persoon de ziekte doormaakt

Immuun

• Bij eerste infectie met ziekte leren witte bloedcellen de antistoffen te maken
  
• Eerste infectie: ziek
  
• Tweede infectie: witte bloedcellen maken snel veel antistoffen --> je wordt niet meer ziek = immuun

Kunstmatige immuniteit

Ontstaat door inenting (vaccinatie)

• Actieve immunisatie: wordt vaccin ingeënt met een dode of verzwakte ziekteverwekker --> persoon vormt zelf antistoffen

• Passieve immunisatie: wordt serum ingeënt, met een of meer antistoffen --> persoon vormt zelf geen antistoffen
  

Bestrijden ziekteverwekkers

• Bacteriën: antibiotica

• Virussen zijn niet te bestrijden, moet je uitzieken

Tuberculose

• Ziekte die dodelijk kan zijn
  
• Komt binnen via de longen en verzwakt deze
  
• Wordt via het bloed verspreid
  
• Antibiotica werkt goed hiervoor
  

Allergische reactie

Sterke reactie op een stof die niet in je lichaam thuis hoort

• Inademen
  
• Voedsel
  
• Contact met huid

Voorbeeld: hooikoorts. Allergische reactie op stuifmeelkorrels.

Symptomen allergische reactie

• Huiduitslag
  
• Branderig gevoel
  
• Jeuk
  
• Ontsteking
  
• Opgezwollen ogen
  
• Etc etc
  

Opdrachten maken

Maak BS 13.6: opdrachten 1, 2, 4, 5, 6

Wat hebben we geleerd?

1. Noem voorbeelden van delen in ons lichaam die zorgen voor niet-specifieke afweer.
2. Wat is het verschil tussen antistoffen en antigenen?
3. Wanneer bouw je natuurlijke immuniteit op?
4. Welke twee soorten kunstmatige immuniteit zijn er?
5. Hoe bestrijdt je bacteriën en virussen?