H4.3: Impulsgeleiding & impulsoverdracht

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Goedemorgen!

This is the place to   Bio

H4.3: Impulsgeleiding & impulsoverdracht

Leerdoelen

1. Je kunt beschrijven hoe impulsgeleiding plaatsvindt.
2. Je kunt beschrijven hoe impulsoverdracht plaatsvindt.

Impulsgeleiding

Vindt plaats door ion-kanalen:

1. Natrium-kanaal 
2. Kalium-kanaal
3. Natrium-kalium pomp

Doordat ionen geladen zijn, ontstaat er een ladingsverschil

Rustpotentiaal 

 In rust is de membraanpotentiaal -70 mV 

Dat betekent dat er binnen de cel relatief minder positief geladen ionen bevinden dan buiten de cel

Natrium-kaliumpomp

De natrium-kaliumpomp creëert de rust-potentiaal door kalium de cel in te pompen en natrium uit uit te pompen.

3          naar buiten, 2        naar binnen per cyclus. Dit kost ATP.

BINAS 88D

Na​+​​

K​+​​

Depolarisatie (1)

Door een prikkel of neurotransmitters wordt de membraan minder negatief.

Als de membraanpotentiaal de drempelwaarde van  -50 mV (= prikkeldrempel) bereikt, ontstaat er een actiepotentiaal.

Depolarisatie (2)

De natriumkanalen openen zich en natrium stroomt de cel in.

Hierdoor stijgt de membraanpotentiaal tot +30 mV 

Repolarisatie

De natriumkanalen sluiten zich.

Nu openen de kaliumkanalen zich, waardoor          de cel uitstroomt. Hierdoor daalt de membraanpotentiaal

K​+​​

Hyperpolarisatie

De kaliumkanalen blijven iets langer open staan, waardoor de membraanpotentiaal tijdelijk onder de -70 mV uitkomt.

Refractaire periode

Een impuls kan  NIET terug.

Dat komt door de refractaire periode

Na-poorten zijn tijdelijk gesloten en geblokkeerd sinds repolarisatie.

Absoluut (volledig geblokkeerd)

Relatief (alleen reactie op sterke prikkel)

Rustpotentiaal

Uiteindelijk sluiten ook de kaliumkanalen weer en wordt de rustpotentiaal weer hersteld.

Dit gebeurt door de natrium-kalium-pomp.

Hoe kan je lichaam dan een sterke prikkel van een zwakke prikkel onderscheiden?

zwakke prikkel - 

lage impulsfrequentie

Sterke prikkel - 

hoge impulsfrequentie

impulsfrequentie = het aantal impulsen per tijdseenheid.

Impulsgeleiding

• Verloopt sprongsgewijs (saltatoire) dankzij de myelineschede.
  
  
• Verloopt op deze manier wel 50x zo snel.

Impulsoverdracht

De impulsoverdracht van zenuwcel naar zenuw-, spier- of kliercel gebeurt met neurotransmitters.

Deze neurotransmitters worden losgelaten in de synaptische spleet waarna zij zich binden aan receptoren van de doelwitcel en daar de Na+ kanalen open gaan.

Exciteren en inhiberen

EPSP

Exciterende

Post

Synaptische

Potentiaal

Stimulerende (exciterende) neurotransmitter:

Natrium kanalen gaan open: Na+ stroomt naar binnen 

Drempelwaarde bereikt? Impuls!

Remmende (inhiberende) neurotransmitter:

Natrium kanalen blokkeren: geen impuls.

IPSP

Inhiberend

Post

Synaptische

Potentiaal

Neurotransmitters

• Stoffen als genees-, genotmiddelen en drugs beïnvloeden de impulsoverdracht.
• De aanmaak of afgifte van neurotransmitters kan worden geremd of gestimuleerd.
• Sommige stoffen zorgen ervoor dat neurotransmitters langer aanwezig blijven.
• Sommige stoffen imiteren de neurotransmitter. 

Aan de slag

Maken

opdrachten 4.3

Leerdoelen

1. Je kunt beschrijven hoe impulsgeleiding plaatsvindt.
2. Je kunt beschrijven hoe impulsoverdracht plaatsvindt.

Ik beheers de leerdoelen van deze les

😒🙁😐🙂😃

Waar zou je meer over willen leren?

Wat vind je lastig/moeilijk?