Les 4. Correlatie/causatie

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

Welkom

Haal je jetas van tafel en rond je je gesprek af?

Deze les

Doel:

Je kan in een context verklaren of er spraken is van correlatie of causatie

Eerst een terugblik naar:

Betrouwbaarheid en validiteit

Twee aspecten vaneen onderzoek zijn:
1) Doordat de proefpersonen niet allen in dezelfde omgeving zijn opgegroeid, kunnen gezondheidsverschillen tussen de leeftijdscategorieën ook veroorzaakt worden door verschillen in omgevingsfactoren.
2) Personen die op jonge leeftijd een slechtere gezondheid hadden, zijn minder vertegenwoordigd in de hogere leeftijdscategorieën.

Vermindert aspect 1 de betrouwbaarheid of de validiteit van het onderzoek? En aspect 2?

1. 1 = betrouwbaarheid 2 = betrouwbaarheid
2. 1 = validiteit 2 = betrouwbaarheid
3. 1 = betrouwbaarheid 2 = validiteit
4. 1 = validiteit 2 = validiteit

De kroonbasilisk, een hagedis, uit Costa Rica kan over water lopen. Hij doet dat om voedsel te verzamelen of aan roofdieren te ontsnappen. Volgens de Groningse hoogleraar Videler liep ook de Archaeopteryx, een reptielachtige oervogel, over het water. Wat is de uitspraak van Videler?

1. Een conclusie
2. Een hypothese
3. Een probleemstelling
4. Een verklaring

De lijfarts van Napoleon meldde al dat soldaten die op het slagveld achterbleven met maden in hun wonden vaak beter genazen dan soldaten die meteen naar de ziekenzaal werden gebracht. Wat kan je over de waarneming van de lijfarts van Napoleon zeggen?

1. Conclusie
2. Hypothese
3. Waarneming
4. Proefresultaat

Stel in grote lijnen een werkplan op voor een onderzoek dat kijkt naar de invloed van temperatuur op de lichaamsgrootte van vliegen (3p)

Stel er werd bij het vorige onderzoek niet gebruik gemaakt van fruitvliegen uit één populatie, maar uit meerdere populaties. Waarop heeft dit invloed?

1. Validiteit
2. Betrouwbaarheid
3. Validiteit en betrouwbaarheid
4. Geen van beiden

Wat is, in het vorige onderzoek, de afhankelijke variabele, en wat is de onafhankelijke variabele.

Een correlatie is geen bewijs voor causatie!

correlatie: er lijkt een statistische samenhang 

causatie: er is sprake van een oorzaak-gevolg relatie

oorzakelijke verbanden kunnen alléén met zorgvuldig ontworpen experimenten aangetoond worden.

conclusie?

De boodschap

Bedenk bij het maken van je eindopdracht, PWS en al je komende onderzoeken:

Is er een causatie of alleen een correlatie?