Module 4 Overheidsfinancien

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Dinsdag 20 november 

- Bespreken huiswerkopdrachten 9,16,18,5

- Hoofdstuk 3, kennen en kunnen

- Start hoofdstuk 4 Overheid 

Leerdoelen

Ik kan uitleggen wat patenten zijn 

Ik kan uitleggen wat voorraad- en stroomgrootheden zijn

Ik kan uitleggen wat de inkomsten en uitgaven van de overheid zijn 

Ik weet wat het begrotings- en financieringstekort is 

Ik weet wat de taken van de overheid zijn 

Leg in je eigen woorden uit wat een patent is.

Benoem een voor- en een nadeel van een patent.

Hoofdstuk 3 Ondernemingen in de tijd 

Ondernemingen doen ook aan ruilen over de tijd door te investeren, ze lenen vaak voor innovaties. 

Voor een onderneming is een goede boekhouding noodzakelijk, hierbij onderscheiden we voorraadgrootheden en stroomgrootheden. 

Voorraadgrootheden

Grootheden waarvan de waarde op een bepaald moment wordt bepaald. 

Vinden we terug op de balans van een bedrijf 

Voorbeelden: Spaargeld, Grondstoffen, Aantal bedrijfsauto's 

Stroomgrootheden

Grootheden waarvan de waarde over een bepaalde periode wordt vastgesteld. 

Vinden we terug op de resultatenrekening van een bedrijf 

Voorbeelden: Opgebouwde rente en bedrijfswinsten 

Ondernemingen in de tijd 

Kennen --> Voorraadgrootheden en stroomgrootheden

Balans en winst en verliesrekening NIET! 

Taken van de overheid

• Zorgen voor veiligheid (politie en leger)
• Gezondheidszorg (ziekenhuizen)
• Sociale zekerheid (uitkeringen)
• Zorgen voor volkshuisvesting (wonen)
• Zorgen voor onderwijs (investeren in arbeidsproductiviteit) Waarom? Positieve externe effecten! 

Benoem 2 soorten inkomsten van de overheid.

Benoem 2 soorten uitgaven van de overheid

Soms zijn de uitgaven groter dan de inkomsten.. 

Hoe noemen we dit? 

Een tekort leidt tot een schuld, ook de overheid heeft een schuld, de staatsschuld. 

Hoe ontwikkelt deze zich?

Maken opdracht 6,8,11,12

Wanneer de uitgaven van de overheid groter zijn dan de inkomsten is er sprake van een:

Wat is het verschil tussen het begrotingstekort en het financieringstekort?

Hoe financiert de overheid haar schuld?

Pensioensopbouw

Omslagstelsel, geld van de werkende generatie wordt overgeheveld naar de oudere generatie 

Pensioensopbouw

Kapitaaldekkingsstelsel, pensioenuitkeringen worden gedekt door inkomsten uit kapitaal. 

Waardevast of welvaartsvast

Een uitkering is waardevast of welvaartsvast. 

Waardevast --> Uitkeringen die aangepast worden aan de inflatie

Welvaartsvast --> Uitkeringen die de loonontwikkeling volgen