Werk in uitvoering, basiszorg voeding en vocht

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Werk in uitvoering, basiszorg

Week 5 Voeding en vocht

Welkom

Hoe is het met iedereen?

Zijn er bijzonderheden?

Leerdoel

Aan het einde van deze les kun je:

• Benoemen wat ondervoeding is en hoe je dit kunt signaleren
• Benoemen hoe je vochtinname kunt bevorderen
• Een vochtbalans bijhouden
• Slikklachten herkennen en  beperken

Wat komt in je op bij het woord voeding?

Voeding 

Een bouwstof

6 verschillende voedingsstoffen:

Koolhydraten Vetten Eiwitten Vitaminen Mineralen Water

Koolhydraten

Vetten

Mineralen

Vitaminen

Eiwitten

water

Brood/

pasta

Fruit

Oplosmiddel

Vis/ olie

Vlees/ kaas/ melk

Calcium

Ijzer

De behoefte aan energie is afhankelijk van

1. Leeftijd en geslacht
2. Klimaat
3. Lichaamslengte en gewicht
4. Alle antwoorden kloppen

Ondervoeding

Tekort of disbalans van energie, eiwit of andere

voedingsstoffen 

Leidt tot meetbare nadelige effecten op de lichaamsomvang en lichaamssamenstelling, op het functioneren en op klinische resultaten

Mensen met overgewicht kunnen niet ondervoed raken

1. waar
2. niet waar

Ondervoeding

Wat hebben jullie meegenomen uit de praktijk?

Wie schakel je in bij verdenking ondervoeding?

Functies van vocht

Bouwstof

Oplosmiddel en transportmiddel

reguleert warmte van het lichaam

De aanbeveling voor de hoeveelheid vocht voor ouderen is

1. 1000
2. 1500
3. 1700
4. 2000

genoeg, te weinig, te veel

• Hydratie 
• Dehydratie 
• Water intoxicatie

Hoe weet je of iemand voldoende drinkt?

Vochtbeperking

Door verminderde werking van hart of nieren mogen mensen soms niet te veel vocht innemen

Vochtbalans

Bijhouden van inname en verlies van vocht. 

Negatieve vochtbalans: er gaat te veel vocht uit

Positieve vochtbalans: erg blijft te veel vocht achter 

Koffie telt niet mee bij het drinkvocht omdat je door de cafeïne vaker moet plassen

1. waar
2. niet waar

Vochtbalans

• Wat hebben jullie meegenomen uit de praktijk?
• Ga voor jezelf na wat je de afgelopen 24 uur hebt gedronken

Bij een positieve vochtbalans houdt iemand vocht vast

1. waar
2. niet waar

Verslikken

Wanneer een cliënt zich verslikt, komt eten of drinken in de luchtpijp terecht. In de meeste gevallen zal de cliënt die zich verslikt een hoestbui krijgen.

Symptomen slikklachten

• Hoesten en kuchen tijdens eten
• voedsel of drinken loopt uit de mond
• moeite met bewegen van de tong of inzetten slikbeweging
• slechte coördinatie ademhalen en slikken
• Langzaam eten of snel moe worden met het  eten
• Borrelige stem na het eten
• Gevoel dat eten blijft steken en/of slikken is pijnlijk.

Een goede slikhouding is : Rechtop zittend met het hoofd recht en bij voorkeur iets naar voren of opzij.

1. waar
2. niet waar

Opdracht

Bedenk interventies 

1. Voor cliënten met slikproblemen
2. Om te voorkomen dat cliënten zich verslikken

Praktische tips

• Laat cliënt bij voorkeur niet alleen eten
• kleine hoeveelheden aanbieden
• Niet eten en drinken tegelijk
• Rustige ruimte
• Niet te snel willen eten
• Voedsel in mondhoek wegwrijven met servet, niet met lepel
• Zorg voor een goed vastzittend/passend gebit

Hulpmiddelen

Welke hulpmiddelen kun
je gebruiken bij voeding?

Leerdoelen behaald?

Aan het einde van deze les kun je:

• Benoemen wat ondervoeding is en hoe je dit kunt signaleren
• Benoemen hoe je vochtinname kunt bevorderen
• Een vochtbalans bijhouden
• Slikklachten herkennen en  beperken

Volgende week

Uitscheiding:

Kijk in de praktijk wat je tegenkomt m.b.t. uitscheiding

Huiswerk

Maak de opdrachten die bij het onderdeel voeding horen.

Vragen