4.5 Opmaak en doelgroep

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Gesprek klas

Lezen 4.5 Opmaak en doelgroep

Ik leer

- waarom een bepaalde opmaak gekozen is.

- uit de tekst afleiden voor welk publiek hij is geschreven.

Wat is kritisch lezen?

1. Bij kritisch lezen geef je kritiek op de tekst.
2. Bij kritisch lezen, lees je alleen de bron.
3. Bij kritisch lezen wil je de hele tekst begrijpen.
4. Bij kritisch lezen bekijk je of de tekst betrouwbaar is.

Is een reclame over antiverouderingsmiddelen van de drogist een betrouwbare bron?

1. Ja, de drogist weet hoe de pillen werken.
2. Ja, de maker van de pillen weet wel hoe de pillen werken.
3. Nee, de drogist is niet deskundig genoeg.
4. Nee, de drogist wil je overtuigen om ze te kopen.

Wanneer is een auteur betrouwbaar?

1. als hij deskundig en onpartijdig is
2. als hij partijdig is
3. als hij zijn mening geeft
4. als hij onbetrouwbare bronnen gebruikt

Objectieve argumenten zijn sterker dan subjectieve argumenten

1. juist
2. onjuist

Hoeveel argumenten tel je?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

tekst en publiek

Een schrijver houdt altijd rekening met zijn publiek, want anders bereikt hij zijn tekstdoel niet.

Hier kun je aan zien voor welke doelgroep de tekst bedoeld is:

- Onderwerp

- Bron

- Taalgebruik

- Lay-out

Onderwerp, bron

Onderwerp: Een tekst over zweefvliegen is voor geïnteresseerden in deze sport 

Bron: Waarschijnlijk lezen meer meisjes dan jongens de Girlzz

Taalgebruik

Een tekst in een wetenschappelijk tijdschrift bevat langere zinnen en heeft een lastiger vocabulaire. In teksten die voor een specifiek publiek bestemd zijn, lees je meer jargon (vaktermen).

Lay-out

Advertenties, teksten voor jongeren en populaire weekbladen voor een breed publiek (Quest en Glossy) zijn rijk geïllustreerd en hebben meestal grote koppen en veel kleuren. Tijdschriften voor een hoger opgeleid publiek (Onze Taal en Didactief) hebben minder illustraties en zijn zakelijker opgemaakt.

8 Voor welk publiek is deze tekst?

1. collega's
2. vrienden
3. kinderen
4. volwassen mensen

Voor welk publiek is deze tekst geschreven?

1. Een breed publiek
2. Een kleiner, gespecialiseerd publiek
3. Eén persoon of een kleine groep personen

Voor welk publiek is deze tekst geschikt?

1. Voor jongeren van 10-12 jaar
2. Voor jongeren van 14-16 jaar
3. Voor volwassen
4. Voor mensen die van surfen houden

Voor welk publiek is de tekst geschreven?

1. voor bedrijven die stagiaires zoeken
2. voor jongeren van het vmbo
3. voor ouders van jongeren

Feit, mening, argument 

Feiten: een feit kun je controleren.

Meningen: een mening is iets wat iemand vindt.

Argument: reden waarom je een bepaalde mening hebt

Wat is een argument?

1. een argument is bewijsbaar
2. een argument is een reden waarom jij iets vindt

De smartphone is onmisbaar.Heel veel jongeren voelen zich ongelukkig zonder smartphone.

1. feitelijk argument
2. waarderend argument

Staat hier een feit, mening of argument?

Omdat hij vreemde ideeën heeft.

1. Feit
2. Mening
3. Argument

Staat hier een feit, mening of argument?

Omdat hij goede standpunten heeft.

1. Feit
2. Mening
3. Argument

Staat hier een feit, mening of argument?

Uit onderzoek blijkt dat roken slecht is voor je gezondheid.

1. Feit
2. Mening
3. Argument

Je leerde:

- waarom een bepaalde opmaak gekozen is.

- uit de tekst afleiden voor welk publiek hij is geschreven.

-het verschil tussen een feit en een mening.

Maak opdrachten 4.5 A, B, C en de voortgangstoets.

4.4 nog niet gemaakt? Maak de voortgangstoets!