4. Sociale verhoudingen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

H1 - Nederland 1813 - 1900

4. Sociale verhoudingen

Kenmerkende aspecten

Met andere woorden: Wat is/hoort typisch bij dit tijdvak?

1. De Industriële Revolutie en de opkomst van emancipatiebewegingen.

2. Het moderne imperialisme.

Welke woorden hierboven ken je niet?

hoofdvraag: Welke ontwikkelingen maakten Nederland en zijn koloniën in de eerste helft van de negentiende eeuw door op politiek, staatkundig, economisch en sociaal terrein?

deelvragen:

1. Waarom is in 1815 het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden gevormd en waarom scheidde België zich daarvan af in 1830?

2. Waarom en op welke wijze breidde Nederland in de negentiende eeuw zijn aanwezigheid in Nederlands-Indië verder uit?

3. Welke veranderingen deden zich in de negentiende eeuw in Nederland voor op het gebied van landbouw, industrie en handel?

4. Welke veranderingen deden zich in de negentiende eeuw in Nederland voor op het gebied van de sociale verhoudingen?

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je uitleggen welke veranderingen  zich in de negentiende eeuw in Nederland  op het gebied van de sociale verhoudingen voor deden?

Sociale verhoudingen

Situatie in de 19e eeuw

• Woon- en werkomstandigheden zijn door de industriële Revolutie dramatisch 
• Werkomstandigheden: lage lonen, lange werkdagen, geen veiligheidswetten 
• Woonomstandigheden: kleine woningen, slechte hygiëne 
• Groot verschil tussen arm en rijk...

slechte werkomstandigheden

• onveilig en ongezond, saai werk
• lange werkdagen (14u/dag)
• lage lonen => amper gezin onderhouden
• Geen rechten !
  

Kinderarbeid

• Goedkoper dan volwassenen.
• Nauwelijks onderwijs gehad (leerplicht vanaf 1900)
• Noodzakelijk voor onderhoud gezin.

Erbarmelijke woonomstandigheden

• slechte kleine huisjes (krotten)
• grauwe arbeiderswijken
• veel gezinsleden
• slecht eentonig voedsel (vlees was zeldzaam)
  
• hoge kindersterfte
• weinig hygiëne -> één toiletblok voor heel de wijk.
  

Sociale kwestie

• Grote vraag naar liefdadigheid (sociale kwestie)
• sociale wetgeving:

1. Armenwet (1854)
2. Kinderwetje van Van Houten (1874)
3. Ongevallenwet (1901)
4. Woningwet (1901)

Hoe heeft de industriële revolutie invloed gehad op het ontstaan van het socialisme?

Socialisme

• Steeds meer socialisten door ongelijkheid
• Tekort aan arbeiders: ze kunnen eisen gaan stellen
• Eind 19de eeuw: groeiend besef dat er sociale wetten moeten komen: Sociale kwestie

Aan de slag!

mk WB opdr par 4

1 t/m 10

niet: 5, 8

Gebruik daarbij de teksten uit je TB 

Afronden

nabespreken opdr 7 en 10

huiswerk

In principe geen huiswerk, tenzij je in de les niet klaar was.

mk WB opdr par 4

1 t/m 10

niet: 5, 8

Gebruik daarbij de teksten uit je TB