Woordenschat 1

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

19 april 2024

Woordenschat + presentatie

Planning

1. Herhaling woordenschat van gisteren

2. Werken aan je presentatie (spreekschema)

3. Maken: NuNederlands Spreken 1.1 Voorbereiding en opbouw van een presentatie (huiswerk)

Woordenschat 1

1.1 Betekenis afleiden uit de tekst 

Noem 2 manieren om achter de betekenis van een onbekend woord te komen

Betekenis afleiden uit de tekst

Soms begrijp je niet goed wat een woord betekent. Stop dan niet met lezen! Maar ga op zoek naar:

1. Synoniem

2. Omschrijving

3. Voorbeelden

4. Tegenstelling

5. Afbeelding

OEFENEN

Noem een synoniem voor: drinken

Wat is het tegenovergestelde van:

VRIEZEN

1. BEVROREN
2. DOOIEN
3. GRONINGERS
4. VERWARMEN

Wat is het tegenovergestelde van:

BOL

1. BOOS
2. STRAK
3. HOL
4. TULPEN

Wat betekent:
CONSTANT

1. Vooral
2. Vaststellen
3. Onafgebroken
4. Uitleggen

Wat betekent
CONSTATEREN

1. Uitleggen
2. Verhinderen
3. Beseffen
4. Vaststellen

Wat betekent
INTERPRETEREN

1. Vaststellen
2. Verhinderen
3. Uitleggen
4. Beseffen

Maak een zin met het woord HOOFDZAKELIJK

Maak een zin met het woord DESNOODS

Rondvraag

Zijn er over dit onderdeel nog vragen?

Woordenschat 1

1.2 Betekenis afleiden uit het woord 

Betekenis afleiden uit het woord 

Soms kun je de betekenis van een onbekend woord vinden door goed naar het woord zelf te kijken:

Herken je een deel van het woord?

Herken je voor- en/of achtervoegsels bij het woord?

Lijkt het onbekende woord op een woord dat je wel kent?

Betekenis afleiden uit het woord 

Ik herken een deel van het onbekende woord:

voorrangsregel

Als je voorrang hebt, mag je iets doen voordat anderen het mogen.

Een regel vertelt je wat wel en niet mag.

Dus: Een voorrangsregel geeft aan wanneer je voor mag gaan.

Betekenis afleiden uit het woord 

Ik herken een voor- en/of achtervoegsel van het onbekende woord:

heractiveren

Activeren is iets actief maken.

Her- betekent opnieuw.

Dus: Heractiveren betekent dat je iets opnieuw actief maakt.

Betekenis afleiden uit het woord 

Het onbekende woord lijkt op een woord dat ik wel ken:

circuleren:

In ‘circuleren’ kun je het woord ‘cirkel’ herkennen.

Cirkel is een ander woord voor ‘rondje.

Dus: Circuleren betekent dus ‘rondgaan’ of ‘de ronde doen’.

OEFENEN

Nu Suze vijf jaar in Spanje woont, spreekt ze eindelijk accentloos Spaans.

- accentloos -

1. met een accent
2. zonder accent

Op 4 mei herdenken we de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en oorlogen die daarna kwamen.
- herdenken -

1. opnieuw aan iets of iemand denken
2. niet meer aan iets of iemand denken

Pas drie uur na het ongeval was de weg weer begaanbaar.

- begaanbaar -

1. je kunt eroverheen lopen of rijden
2. je durft er niet op te lopen of te rijden

Rondvraag

Zijn er over dit onderdeel nog vragen?

Woordenschat 1

1.4 figuurlijk taalgebruik

In teksten kom je vaak zinnen met figuurlijke betekenis tegen.

Om teksten goed te kunnen begrijpen, is het belangrijk om figuurlijk taalgebruik te herkennen.

Wanneer je zinnen met een figuurlijke betekenis letterlijk opvat, dan is het moeilijk om de tekst te begrijpen.

LETTERLIJK

- precies zoals het geschreven is

FIGUURLIJK

- bij wijze van spreken

- er wordt iets anders bedoeld dan er eigenlijk staat

- ook wel beeldspraak genoemd

Helaas kwam er geen kip naar de gratis tennisles

LETTERLIJK

Er kwamen geen kippen naar de gratis tennisles

Helaas kwam er geen kip naar de gratis tennisles

FIGUURLIJK

Er kwam helemaal niemand naar de gratis tennisles

UITDRUKKINGEN

- combinatie van woorden die samen een eigen,

soms figuurlijke, betekenis hebben

- als je niet weet wat een uitdrukking betekent, dan zoek je in het woordenboek naar het eerste belangrijke woord uit de uitdrukking

Lees de tekst

Dit verhaal zuig ik uit mijn duim.

De twee voetbalvrienden Geer en Ger kunnen meestal heel goed samen door één deur. Ze steunen elkaar door dik en dun.

Ze hebben ruzie als er een van de twee met het verkeerde been uit bed is gestapt. Als hun team een wedstrijd verliest, dan zijn de rapen gaar. Niets is goed en ze maken van een mug een olifant.

Gelukkig gaat dat snel voorbij en is alles weer koek en ei.

zuig ik uit mijn duim

1. altijd, onvoorwaardelijk
2. goed met elkaar overweg kunnen
3. verzin
4. maken van niets een groot probleem

samen door één deur

1. altijd, onvoorwaardelijk
2. goed met elkaar overweg kunnen
3. is het gedaan, is het zover gekomen
4. maken van niets een groot probleem

door dik en dun

1. altijd, onvoorwaardelijk
2. met een slecht humeur de dag beginnen
3. is het gedaan, is het zover gekomen
4. maken van niets een groot probleem

met het verkeerde been uit bed gestapt

1. uit je hoofd weten
2. met een slecht humeur de dag beginnen
3. is het gedaan, is het zover gekomen
4. maken van niets een groot probleem

dan zijn de rapen gaar

1. uit je hoofd weten
2. doen alsof je van niets weet
3. is het gedaan, is het zover gekomen
4. maken van niets een groot probleem

maken van een mug een olifant

1. iemand respecteren hoe hij is
2. doen alsof je van niets weet
3. is het gedaan, is het zover gekomen
4. maken van niets een groot probleem

alles weer koek en ei

1. iemand respecteren hoe hij is
2. doen alsof je van niets weet
3. is het goed tussen die twee
4. maken van niets een groot probleem

Maak de uitdrukking af:

Iets in de oren ...

1. kennen
2. stoppen
3. knopen
4. meten

Rondvraag

Zijn er over dit onderdeel nog vragen?