1.3-1

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 2

Wat gaan we vandaag doen?

Opstarten	10 min
Werkblad tekenen	10 min
Bespreken werkblad	05 min
Lenzenpracticum	15 min
Uitleg paragraaf 1.3 deel 1	10 min
Maken paragraaf 1.3 deel 1	10 min
Lesafsluiting	05 min

Lesplanning:

• Dinsdag 7 nov:          Paragraaf 1.3 deel 1
• Woensdag 8 nov:     Paragraaf 1.3 deel 2
• Dinsdag 14 nov:         Paragraaf 1.4
• Woensdag 15 nov:    Herhalingsles H1 + Paragraaf 1.5
• Dinsdag 21 nov:         SO H1 Paragraaf 1 t/m 5

Opdracht:

Wat? Maak het werkblad

Hoe? Zelfstandig, overleggen mag fluisterend

Tijd? 10 minuten

Resultaat? Je hebt geoefend met tekeningen

Klaar? Lees paragraaf 1.3 door

Paragraaf 1.3: Lenzen

Lesdoelen:

Aan het eind van de les kun je:

• Benoemen welke lenzen er zijn
• Beschrijven wat die lenzen met lichtstralen doen
• Werken met lenzen en lichtkastjes

Practicum

• Wat? Voer het practicum uit en vul het blad in
• Hoe? Werk zelfstandig binnen je groep 
• Tijd? 20 minuten
• Hulp? Probeer het samen op te lossen. Kom je er niet uit? Vraag dan de docent
• Resultaat? Klassikaal bespreken
• Klaar? Maak paragraaf 1.3 opdracht 48 t/m 55

Positieve lenzen:

Aan de rand dunner dan in het midden (bolle lenzen).

Negatieve lenzen:

Aan de rand dikker dan in het midden (holle lenzen).

Werking van lenzen

• Een bolle lens (+) heeft een convergerende werking, dat betekend dat de lichtstralen na de lens naar elkaar toe gaan. 

Werking van lenzen

• Een holle lens (-) heeft een divergerende werking, dat betekend dat de lichtstralen na de lens van elkaar af gaan. 

Positieve lenzen

Met een positieve lens kun je een voorwerp vergroot of verkleind afbeelden

Positieve of bolle lenzen

Brandpunt - F

1

2

4

3

Holle lens

Een holle lens werkt divergerend: de lichtstralen gaan uit elkaar. 

 Lenzen

Lenzen teken je als een rechte streep met een Plus(positieve lens) of een min(negatieve lens) erboven.

Aan de slag!

• Wat? Maak paragraaf 1.3 opdracht 48 t/m 55
• Hoe? Werk zelfstandig binnen je groep 
• Tijd? Tot einde van de les
• Hulp? Probeer het samen op te lossen. Kom je er niet uit? Vraag dan de docent
• Resultaat? Klassikaal bespreken
• Klaar? Maak 1.3 opdracht 56 t/m 60

Beeld tekenen

Om te bepalen hoe groot het scherpe beeld op het scherm is, maak je een tekening. 

Je gebruikt een belangrijke eigenschap van lichtstralen bij lenzen.

(1) Een lichtstraal die door het midden van een lens gaat verandert niet van richting.

Beeldconstructie

Bij projecteren ontstaat een beeld op het scherm. Alleen als je het scherm op de juiste plek zet krijg je een scherp beeld.

De plaats waar een scherp beeld ontstaat, kun je bepalen met een tekening. Daarvoor gebruik je twee constructiestralen.

Voor een goede foto moet de afstand tussen de lens en de beeldchip verstellen zodat foto scherp gesteld is.

Ook bij een beamer verander je de afstand tussen de LCD scherm en de lens.

Constructiestraal

De plaats waar een scherp beeld ontstaat, kun je bepalen met een tekening. Daarvoor gebruik je twee constructiestralen.

Constructiestraal =

Een lichtstraal die je gebruikt om het beeld te tekenen.

Construeren van beeld

We doen het altijd met drie lichtstralen

1  - Door het midden van de lens, verandert niet richting

2 - Evenwijdig aan hoofdas. Na de lens door brandpunt (F).

3 - Voor de lens door het brandpunt en na de lens evenwijdig      aan de hoofdas.

Beeld tekenen positieve lens

1

2

3

Beeld tekenen positieve lens

1

2

3

4

Aan de slag!

• Wat? Maak paragraaf 1.3 opdracht 61 t/m 63, 65 t/m 67 + 71 t/m 74
• Hoe? Werk zelfstandig binnen je groep 
• Tijd? 20 minuten
• Hulp? Probeer het samen op te lossen. Kom je er niet uit? Vraag dan de docent
• Resultaat? Klassikaal bespreken
• Klaar? Maak 1.3 opdracht 75 t/m 79

Af voor de volgende les

Paragraaf 1.2 opdracht 25 t/m 29 en 34 t/m 39