4.7 Vrijheid en de media

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1,2

Les 11: Media

*

Recht: het geheel van regels en wetten die in een land of regio gelden

Rechtspraak: het proces waarin een rechter een oordeel velt in een rechtszaal

Overtreding: licht strafbaar feit (kan per ongeluk)

Misdrijf: een zwaar strafbaar feit

Gevolgen strafblad

DE LEERDOELEN 

• Begrippen: Persvrijheid, Nepnieuws, Sociale media, Censuur
• Begrijp je hoe de persvrijheid in Nederland concreet werkt 
• Begrijp wat nepnieuws is en hoe je de betrouwbaarheid van nieuws controleert. 
• Wat zijn de journalistieke regels
• Oude en nieuwe media en de gevolgen

Journalisten vermoord

1. Waarom worden journalisten bedreigd, geïntimideerd en vermoord? 
2. Wie heeft er belang bij om journalisten te hinderen bij hun werk?
   En wat is het doel?
3. Waarom kan het juist belangrijk zijn dat zij hun werk doen?

Persvrijheid in Nederland

Bekijk het  filmpje op de volgende slide : Persvrijheid, waarin wordt uitgelegd wat persvrijheid in Nederland betekent en wat je dan wel en niet mag.

Waarom is persvrijheid belangrijk (in een democratie)?

*
het geeft mensen de mogelijkheid de machthebbers te controleren en misstanden aan de kaak te stellen. Je krijgt zo geen eenzijdig beeld.

- Waarom is persvrijheid belangrijk (in een democratie)

- Wat is het voordeel van 'veelzijdig' nieuws?

- Wat is het belang van 'zonder daar eerst toestemming voor te vragen?

- Wat houdt objectief/neutraal in?

Persvrijheid en censuur 

• Persvrijheid is het recht om te onderzoeken wat je wil en daarover te publiceren zonder controle vooraf. 

• Censuur is controle vooraf op wat er in de media wordt gepubliceerd.
  
• Ultieme censuur is Propaganda
• Kunnen persvrijheid en censuur samen gaan? 
  

Antwoord

Persvrijheid en censuur gaan niet samen. Als de overheid vooraf wil nakijken wat je gaat publiceren, is er geen sprake van persvrijheid. Uiteraard is de pers wel aan regels gebonden: onwaarheden verspreiden, belediging, opruiing etc. zijn allemaal dingen die niet zijn toegestaan. Maar daarover kan de rechter dan oordelen als men vindt dat een krant, website, radio- of tv-zender te ver is gegaan.

Aan welke regels moet een journalist zich houden? Zoek op en noem de 3 regels die jij het belangrijkst vind.

Welke journalistieke regel vinden jullie het belangrijkst?

Controleer de informatie die je hebt gekregen

Gebruik meerdere bronnen

Scheid feiten van meningen

Pas hoor en wederhoor toe

Vertel wie je bronnen zijn

Bescherm je bronnen, indien nodig

Pleeg geen plagiaat

Maak gebruik van de 5W1H vragen

Pluriforme pers

is een media-aanbod met veel verschillende invalshoeken: 

Er zijn diverse kranten, radio- en televisieomroepen. Ze hebben allemaal een eigen stijl, politieke kleur (links/rechts) en daardoor verschillende invalshoeken.

Waarom is dit belangrijk?

Massamedia en functies

10. Welke sociale media ken je? En wat zijn hun functies?
(Denk aan de tekstdoelen die je hebt geleerd bij Nederlands)

Community richtlijnen

13. Waarom hebben de verschillende sociale media deze beslissing genomen?

*
Het probleem is hoe mensen bepaalde boodschappen voor waar aannemen. En hoe die berichten dan worden verspreid via sociale media. Die reactie op misinformatie is een uitwerking van diepe polarisatie in de Verenigde Staten, maar ook in Nederland. Deze private bedrijven hebben zich lang verscholen achter de vrijheid van meningsuiting.
De Amerikaanse president plaatste vaker misleidende berichten, bijvoorbeeld over het coronavirus, gebruikte zijn campagneteam omstreden symbolen in advertenties, en verheerlijkte hij volgens Twitter geweld tegen demonstranten.

 

Nieuwe media

Met nieuwe media kun je je eigen nieuws de wereld in sturen. Sociale media spelen ook een steeds grotere rol in ons dagelijkse leven.

 De impact van sociale media op onze samenleving is groot. Denk aan problemen met privacy, veiligheid en nepnieuws. Ook kunnen mensen online emotioneel of grof reageren, met grote gevolgen. Hoe gaan we daar als samenleving mee om?

- Ervaar jij minder privacy? Leg je antwoord uit.

- Wat vind jij van deze reacties?

- Hoe moet de overheid hiermee omgaan volgens jou?

Nepnieuws

Hoe kun je de betrouwbaarheid van nieuwsberichten checken?

Betrouwbaarheid checken

Check of de auteur en bron echt bestaan.
Probeer het doel van de auteur, afzender of bron te achterhalen
"Schreeuwerige elementen" Schokkende, bizarre koppen. Uitroeptekens en hoofdletters.
Check waar het bericht vandaan komt en of het op meerdere plaatsen te verifiëren valt

Sociale media

- voordelen en nadelen

- het gevaar van apps

- wat heb je online staan? 

- mediawijsheid

Online slachtoffer

Sexting

Phishing

Cyberpesten

Fraude

Filterbubbel

Filterbubbel

Als je websites gebruikt, wordt er veel informatie over je verzameld en vastgelegd. Je krijgt op basis daarvan advertenties te zien die aansluiten bij jouw eerdere zoekacties. Herkenbaar? 

Enerzijds is dit handig, maar soms ook irritant. Je krijgt veel van hetzelfde te zien en er wordt dus voor jou gefilterd wat jij te zien krijgt. Je wereldbeeld kan zo ongemerkt kleiner en eenzijdiger worden.

Filter bubble

Tips:

 Cookies verwijderen 
AdBlockers
Anoniem internetten via het incognito (Chrome)

• Gebruik veel verschillende bronnen en websites
• Anonieme zoekmachines (Duckduckgo.com)
  Kijktip: de documentaire 'Social dilemma'.

Data Farming

Wat zet jij online?
Wie en hoe verzamelt data?

Privacytips

- Incognito Browsing als het om gevoelige data gaat.

- VPN en PROXY

- GEEN Wi-Fi

- Altijd uitloggen

- 2 step verification 

- Nieuwe en sterke wachtwoorden

- Profiel afschermen

- DENK NA WAT JE ONLINE ZET