5.3. Klimaat en landschap in het Pleistoceen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

5.3 Klimaat en landschap in het Pleistoceen

Lesdoelen:

− Je weet dat het klimaat in Nederland glacialen en interglacialen heeft gekend.

− Je weet welk deel van Nederland met ijs was bedekt in het Saalien.

− Je kunt elementen in het Nederlandse landschap noemen die het directe gevolg zijn van de ijsbedekking.

− Je begrijpt waarom de wind in het Weichselien grote invloed op het landschap had.

Leg in je eigen woorden uit hoe een stuwwal ontstaat.

Glacialen en interglacialen

Waarom breidt het ijs zich tijdens een ijstijd uit?

En het droogdal 

Smeltwaterdal

Glacialen en interglacialen

Dit dekzand is in vrijwel

geheel Nederland afgezet.

In Hoog Nederland ligt

dekzand op veel plaatsen

aan het oppervlak.

IJstong

Smeltwaterdal

Stuwwal

Leg in je eigen woorden uit tot waar in Nederland het ijs is gekomen en hoe we dit weten.

Tijdens de Weichsel-ijstijd kwam er dekzand in Nederland. Waarom ligt dekzand niet meer in alle delen van Nederland aan de oppervlakte?

1. Het dekzand is weggespoeld door veel regen.
2. Het dekzand ligt wel overal nog aan de oppervlakte
3. Het dekzand is in latere tijden juist dikker geworden door de wind
4. Het dekzand is in latere tijden bedekt met sediment van de rivieren/zee en met veen.

Dekzand ligt door heel Nederland op de bodem. Dekzand is ...

1. Zand uit Scandinavië.
2. Zand van de bodem van de Noordzee.
3. Zand van de bodem van de Atlantische Oceaan.
4. Zand uit het zuiden: België, Frankrijk.

Grote ijstongen hebben in het verleden diverse sporen achtergelaten in het Nederlands landschap.

Maak de juiste combinaties van letters en cijfers, door de groene vakken naar de rode te slepen.

Voor de ijstong

Op en in de ijstong

Aan het uiteinde van de ijstong

Stuwwallen

Zwerfstenen

Smeltwaterrivieren en smeltwaterdalen

Zet de volgende uitspraken in de juiste volgorde

1.

2.

3.

4.

Er ontstaan smeltwaterdalen

De grond wordt omhooggeduwd tot een stuwwal

Grote landijsmassa's komen naar Nederland

De ijstong smelt

Wat heeft het zandlandschap nu te maken met de ijstijden?

Vervoerd door de wind

Vervoerd door het ijs

Vervoerd door rivieren

Dekzand

Löss

Grote keien

Grind

Grof zand

Klei

Aan de slag

Maken paragraaf 5.3 

Opdracht 5 t/m 8

Telefoons in de tas

Eerste 10 minuten alleen in stilte 

Lesdoelen:

− Je weet dat het klimaat in Nederland glacialen en interglacialen heeft gekend.

− Je weet welk deel van Nederland met ijs was bedekt in het Saalien.

− Je kunt elementen in het Nederlandse landschap noemen die het directe gevolg zijn van de ijsbedekking.

− Je begrijpt waarom de wind in het Weichselien grote invloed op het landschap had.