Zetpillen berekenen

• Far
• MBO
• Studiejaar 2

Zetpillen berekenen

29-11-24

Lesdoelen 

- Wat is een zetpil

- Hoe bereken je verdringingswaarde

- Hoe bereken je zetpilbasis

13 december 1e toets 

Wat is een zetpil?

Een zetpil is een torpedovormige of kegelvormige toedieningsvorm met een gewicht van 1 tot 3 gram die via de anus (rectaal) ingebracht wordt.

Heeft een zetpil een lokale of systemische werking?

Systemische en lokaal.

Bijv. Lokale werking-> ZnO voor aambeien.

Paracetamol is systemisch

Zetpillen = suppositoria

Wanneer worden rectale toedieningsvormen gebruikt?

• als de patiënt slecht of niet kan slikken
  
• als de patiënt misselijk is of moet braken
  
• als het rectum plaatselijk behandeld moet worden
  

Slecht slikken→ kinderen of volwassenen evt. met verminderde bewustzijn.

Andere rectale toedieningsvorm: klysma’s= oplossingen/ suspensie voor rectale toediening

 

Lipofiel: de basis smelt bij lichaamstempt. na smelten komt gnm vrij.

Hydrofiel: de basis lost op in het vocht dat de rectum afscheidt, gnm komt vrij na oplossen.

Hydrofiel: de basisverdeling is één om twee (hoe hoger het getal, hoe vaster de basis). Het smelttraject is hoger dan die van de lipofiele basis, daarom geschikt voor warme landen. De hydrofiele basis is wel hygroscopisch, daarom bij voorkeur uitschenken met spuitflesmethode.

Wanneer het gnm niet oplost, dan goed opletten dat de viscositeit zo is dat de zetpillen niet uitzakken. Dit wordt ook wel een suspensiezetpil genoemd.

Gnm opgelost dan is het dus een oplossing en kan deze niet uitzakken.

Hulpstoffen 

- Triglycerdide saturata media = Miglyol 812:  verlaagt het smeltpunt van de zetpil, zodat ze in het lichaam snel zacht worden. Bijv. zinkoxide zetpillen
- Collodiaal siliciumoxide =Aerosil: wordt toegevoegd om agglomeraten (klontjes) fijn te wrijven → homogeen                 
- Lactose (180):  100 mg lactose/zetpil toevoegen wanneer er ≤50 mg/supp aan werkzame stof in zit. 
- Sojalecethine:   wordt toegevoegd bij bereidingen van zetpillen met grote hoeveelheden vaste stof (bijv. paracetamol 750 mg of meer) om het gietbaar te houden. Beïnvloed het stollingsproces niet noemenswaardig. 

Hulpstoffen om de kwaliteit van de zetpil te verbeteren of de bereiding te vergemakkelijken.

Miglyol bij ZnO gebruikt zodat de aambei smelt en er een beschermende zalflaag ontstaat. Kan ook toegevoegd worden bij terminale patiënten met een verlaagde lichaamstemperatuur. 

watervrij colloïdaal siliciumdioxide (Aerosil 200 V®, de verdichte vorm), met een maximum van 1% van het farmacon. 

Lactose toevoegen voor een mooie goede verdeling van vaste stof met de basis .

 Zinkoxide zetpillen -> 

werken licht indrogend en stillen de jeuk. Worden gebruikt bij jeuk en irritatie aan de anus door aambeien

Aerosil ->

ColloIdaal Siliciumoxide (ook gebruikt als "glijmiddel" bij capsules 

Sojalecithine ->

Meestal 2% toevoegen aan totaal poedermengsel, dit beïnvloed het stollingsproces niet! 

Zou jij in dit bad stappen?

(de temperatuur is precies goed)

Ja, heerlijk

nee, want...

Vulwaarde -Overmaat -Verdringingsfactor

• Vulwaarde = vulgewicht = hoeveelheid zetpilbasis per geheel gevulde zetpilvorm. (1,15ml / 2,3ml / 2,8ml)
  

• Overmaat = extra aantal zetpillen berekenen → ivm verlies, gieten met kop, laatste twee zetpillen verwerpen.
  

• Verdringingsfactor = een factor dat aangeeft hoeveel gram zetpilbasis verdrongen wordt door 1 gram gnm.  (Zie kennisbank voor tabel.) 

• Verdringingswaarde = de hoeveelheid zetpilbasis die verdrongen wordt door de benodigde hoeveelheid gnm per zetpil.  

    →  Verdringingswaarde = hoeveelheid geneesmiddel × verdringingsfactor

Benodigd voor de berekening van zetpillen; 

•      Verdringingswaarde = hoeveelheid geneesmiddel × verdringingsfactor

•     benodigde hoeveelheid zetpilbasis per zetpil = 
•      vulwaarde - (hoev gnm x verdringingsfactor )

•    theoretisch eindgewicht per zetpil:  
•    vulwaarde - (hoev gnm x verdringingsfactor ) + hoev gnm 

Voorbeelden

1. Bereken de verdringingswaarde van 500mg paracetamol zetpil met verdringingsfactor 0,25.

500mg x 0,25 = 125 mg 

2. Bereken de benodigde hoeveelheid zetpilbasis per zetpil in mg indien 500mg paracetamol (verdringingsfactor 0,25) verwerkt wordt in een zetpil met vulwaarde van 2,07g

2070 - (500x0,25)= 2070 - 125 = 1945 mg zetpilbasis nodig 

Opdracht 

Farmaceutisch rekenen Hoofdstuk 7.1

opdrachten 1 t/m 5 

Product zorg H8 goed doorlezen