Les 6 en 7

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Neem jullie boeken voor

Deze les

- Uitleg B6 en B7

- Zelfstandig aan het werk met de opdrachten van B6 en B7

- Quiz

Reflexen

Route bij reflexen (reflexboog):

1. Zintuigcel

2. Gevoelszenuwcel

3. Schakelcellen in ruggenmerg/hersenstam 

> Hersenen

4. Bewegingszenuwcel

5. Spier

Bewuste reactie:

• Via de hersenen
• Denk je bij na
• Doe je bewust
• Kan heel snel gaan, maar je hebt er over nagedacht.
  

Reflex:

• NIET via de hersenen
• Denk je NIET bij na
• Doe je onbewust
• Is altijd dezelfde snelle reactie
• Beschermt je lichaam en voorkomt schade
  

Reflexboog:

weg van de impulsen bij een reflex.

Thema 5 Regeling

B1 Het zenuwstelsel

B2 Zenuwcellen en zenuwen

B3 Het ruggenmerg

B4 De hersenen

B5 De weg die impulsen afleggen

B6 Het hormoonstelsel

B7 De hypofyse en de schildklier

B8 De eilandjes van Langerhans en de bijnieren

Hormoonstelsel

Hormonen regelen langzame processen:

• groei
  
• ontwikkeling
  
• stofwisseling  
  
• voortplanting
  

Hormonen die je moet kennen:

2  Hormoon van de hypofyse

3 Schildklierhormoon

5 Adrenaline

6 Insuline

6 Glucagon

7 Vrouwelijke geslachtshormonen

8 Mannelijke geslachtshormonen

Verschil hormoonklier/ verteringsklier

Verteringsklier: 

maakt verteringssap

heeft een afvoerbuis om het verteringssap af te voeren

Hormoonklier:

maakt hormonen

Heeft geen afvoerbuis: geeft hormonen af aan het bloed

Basisstof 7

- Je kunt de werking beschrijven van hormonen uit de hypofyse en uit de schildklier

Hypofyse

1. De hypofyse is een hormoonklier in de hersenen
   
2. Het maakt het groeihormoon
   
3. De hypofyse beïnvloedt andere hormoonklieren (zoals de geslachtsorganen)
   

Hypofyse: productie van hormonen voor regeling groei, beïnvloeden van andere hormoonklieren 

9.1 

Schildklier

• De schildklier maakt schildklierhormoon: 
  
• Schildklierhormoon regelt verbranding in de cellen
  
• Te weinig schildklierhormoon: Je bent koud en moe en wordt dikker.
  
• Te veel schildklierhormoon: Je hebt het warm, bent bewegelijk, valt af.
  

geslachthormonen vrouw

• worden aangestuurd door de hypofyse
  
• worden gemaakt in de eierstokken
  
• zorgen voor de secundaire geslachtsorganen
• regelen menstruatie

geslachthormonen man

• worden aangestuurd door de hypofyse
  
• worden gemaakt in de teelballen
  
• Zorgen voor de secundaire geslachtsorganen (zoals zwaardere spieren)
  
• testosteron
  

De hypofyse

• Onderzijde hersenen, tussen de hersen helften
• Groei hormoon voor je beenderen
• Groeispurt
• Teveel GH = reuzengroei
• Tekort GH = dwerggroei

De schildklier

• In de hals 
• Schildklierhormoon
• Stofwisseling, groei en ontwikkeling
• Teveel SKH = rusteloos, vermageren
• Tekort SKH = snel koud, snel moe
• vergrote schildklier

Aan de slag

Maken opdracht 45 t/m 51 in je werkboek

Fluisterend overleggen mag

Klaar? Laten controleren

Goedgekeurd? Iets voor jezelf doen 

Wat is de oorzaak van dwerggroei?

1. Een tekort aan schildklierhormonen
2. Een tekort aan groeihormonen
3. Een teveel aan groeihormonen
4. Een teveel aan schildklierhormonen

Wat kan een vergrote schildklier veroorzaken?

1. Een tekort aan vitaminen
2. Een overproductie of onderproductie van schildklierhormonen
3. Een infectie
4. Een gebrek aan slaap

Welke hormoonklier zorgt ervoor dat de schildklier schildklierhormoon aanmaakt?

1. Eierstokken
2. Bijnieren
3. Schildklier
4. Hypofyse

Aan de slag

Lezen basisstof 6 (blz. 20)

In de les: maken opdrachten 39 t/m 43

Overleggen mag zacht/fluisteren

Af? Je mag iets voor jezelf doen of bezig met huiswerk volgende les

Lezen basisstof 7 (blz. 21/22)

Huiswerk: maken opdrachten 45 t/m 51

Einde van de les

Ruim je spullen op, je mag iets voor jezelf doen. 

Blijf op je plaats zitten tot de bel gaat. 

Huiswerk vrijdag: t/m opdracht 51

Toets Thema 5: woensdag 12 april

Einde van de les

Ruim je spullen op, je mag iets voor jezelf doen. 

Blijf op je plaats zitten tot de bel gaat. 

Huiswerk volgende week: t/m opdracht 51

Toets Thema 5: woensdag 5 april