H8.3 K. Kringlopen in Ecosystemen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Voedsel

Kringloop van elementen

Koolstofkringloop

Koolstofkringloop

Bij de koolstofkringloop kijk je alleen naar het atoom koolstof ==> dus de C

De koolstofkringloop gaat over het doorgeven van het element koolstof (C)

Koolstof zit onder andere in koolstofdioxide (CO₂) en glucose (C₆H₁₂O₆₎

Koolstofkringloop

Koolstof circuleert door ecosystemen heen. Het wordt vastgelegd in ........................ en wordt daarna doorgegeven aan de volgende trofische niveaus. Koolstof komt weer vrij bij ........................ en ...................................

Een rups is een

1. producent
2. consument
3. reducent

De boom maakt door fotosynthese

1. anorganische stoffen
2. uitsluitend organische stoffen
3. zowel organische als anorganische stoffen

Wat is assimilatie?

1. Het maken van organische stoffen uit anorganische (door bv fotosynthese)
2. Het maken van glucose uit organische stoffen door planten
3. Het maken van eiwitten uit glucose
4. Het maken van organische stoffen uit andere organische stoffen

Wat is voortgezette assimilatie?

1. Het maken van glucose uit eiwitten, vetten en koolhydraten
2. Het maken van eiwitten, vetten en koolhydraten uit glucose
3. Het omzetten van H2O en CO2 in C6H12O6
4. Het opbouwen van complexen anorganische stoffen

Koolstofkringloop

Voortgezette assimilatie

Geef voorbeelden van organische stoffen met een C als element
(organische stoffen bevatten C en H)

In de koolstofkringloop worden door veel organismen stoffen verbrand. Welke organismen in de koolstofkringloop hebben verbranding=dissimilatie?

1. planten
2. dieren
3. dieren en schimmels
4. zowel planten, dieren als schimmels

Wat is de kleinst mogelijke koolstofkringloop?

koolstofkringloop

Welke rol spelen de reducenten in de koolstofkringloop?

Reducenten

• Zetten organische stoffen  uit dood organisch materiaal om in anorganische stoffen: sluiten de kringloop
• (H2O, CO2,NH4- ammonium, NO3- nitraat ,  SO4- Sulfaat, PO43- fosfaat)
  
• Hebben een belangrijke functie in:
  

Humuslaag: halfverteerd organisch materiaal en uitwerpselen van dieren op de bodem en Composthoop: tuin- en plantaardig keukenafval

Producenten kunnen de de anorganische stoffen van de reducenten weer hergebruiken en organische stoffen opbouwen

Reducenten

Snelheid van composteren hangt af van:

• Temperatuur

-> hogere temperatuur is beter

• Beschikbaarheid O2(aeroob/ anaeroob)
  

-> aerobe bacteriën werken sneller dan anaerobe

• Samenstelling afval
  

-> Mix van verteerbare stoffen met zuurstof

• Stikstofgehalte
  

-> N is nodig voor de reducenten om eiwitten uit op te bouwen

• 
  

Koolstofkringloop BINAS93F

Teken op je werkblad de weg die een koolstof atoom aflegt in de kringloop. Begin bij de CO2 die vastgelegd wordt in een plant en markeer de kortste weg die een koolstof molecuul kan afleggen om via de plant weer in de atmosfeer te komen. Hoe heet dit proces?

Groen: producenten: autotroof

Blauw: consumenten: heterotroof

Bruin?

Koolstofkringloop BINAS93F

Wat is het verschil in eindproducten tussen aerobe dissimilatie en anaerobe dissimilatie in bacteriën?

Koolstofkringloop BINAS93F

Reducenten
Aerobe dissimilatie: verbranden (dissimilatie) van energierijke stoffen met zuurstof -> direct CO2
Anaerobe dissimilatie: verbranden (dissimilatie) van energierijke stoffen zonder zuurstof (vergisting)-> CH4, en andere organische gistingsproducten (allebei indirect CO2)

Verschil verbranding en brand!

___________________________________

______

Een beetje scheikunde

In water reageert CO2:

CO₂ + H₂O wordt HCO₃^- en H⁺

^{H+ zorgt voor verzuring van het water}

HCO3- kan reageren met calcium en vormt kalk (harde schelpen bijvoorbeeld) 

Koolstof kringloop in water

CO2 kan oplossen in water om bicarbonaat (HCO3-) te vormen. Algen en waterplanten (producenten) gebruiken deze vorm van koolstof voor hun fotosynthese. 

Ook consumenten nemen HCO3- en door reactie met Calcium ontstaat calciumcarbonaat. Dit is de bouwstof voor schelpen

Koolstof kringloop in water

Als schelpen op de bodem van de zee ophopen kan onder druk kalkgesteente ontstaan: krijtrotsen. 
Door zure regen lost dit beetje op en komt CO2 vrij> langzame kringloop

Aan de slag

BINASopdrachten

H8.3 opdracht 1 t/m 4