Cette leçon contient 32 diapositives, avec diapositives de texte et 3 vidéos.
La durée de la leçon est: 60 min
Éléments de cette leçon
Slide 1 - Diapositive
Transport
11.1 Het bloed 11.2 Transportsystemen bij dieren 11.3 Het hart 11.4 De bloedvaten 11.5 Weefselvloeistof en lymfe
BiNaS tabel 84
Slide 2 - Diapositive
Programma
Leerdoelen
Video Het lymfesysteem --> 9 minuten
Uitleg basisstof 11.5 --> weefselvloeistof en lymfe
Video Lymfe systeem --> 1 minuut
Opdrachten maken
Afsluiting
Slide 3 - Diapositive
Leerdoelen 11.5
Je kunt de kenmerken en functies van weefselvloeistof en lymfe noemen.
Slide 4 - Diapositive
0
Slide 5 - Vidéo
Hoe komen stoffen bij je cellen?
1. Rode bloedcellen laten zuurstof los in het bloedplasma in de haarvaten. Glucose is opgelost in het bloedplasma.
2. Glucose en zuurstof (en hormonen, andere kleine eiwitten en voedingsstoffen) gaan door de wand van het haarvat naar het weefselvloeistof door de bloeddruk.
Slide 6 - Diapositive
Slide 7 - Diapositive
Weefselvloeistof
Vanuit het weefselvloeistof nemen de cellen o.a. glucose en zuurstof op --> diffusie en actief transport.
Koolstofdioxide, water en andere afvalstoffen worden weer afgegeven aan het weefselvloeistof d.m.v. diffusie.
Slide 8 - Diapositive
Weefselvloeistof
Als bloed bij de haarvaten komt wordt een deel van de bloedplasma de haarvaten uitgeperst (door de hoge bloeddruk!). Dit heet filtratie.
Hier zitten voedingsstoffen en zuurstof in opgelost.
Bloedcellen en grote eiwitten blijven achter.
Slide 9 - Diapositive
Hoe komt weefselvloeistof terug in je bloed?
1. Aan het eind van de haarvaten --> bloeddruk sterk gedaald en bloed vol met grote eiwitmoleculen --> osmotische waarde bloed hoger dan in weefselvloeistof --> 90% weefselvloeistof + CO2 en andere afvalstoffen stroomt terug in de haarvaten.
Slide 10 - Diapositive
Weefselvloeistof
De haarvaten nemen ook weer een groot deel van de weefselvloeistof op (resorptie) wanneer ze de organen uit gaan.
Dit komt door de hoge osmotische waarde van het bloed (door de eiwitten die zijn achtergebleven).
Slide 11 - Diapositive
Weefselvloeistof
Slide 12 - Diapositive
Slide 13 - Diapositive
Weefselvloeistof
BINAS 84G
Slide 14 - Diapositive
Lymfevaten
De osmotische druk is niet voldoende om alle vloeistof die uit het haarvat gefilterd is weer te resorberen.
Zonder lymfevaten zou er veel vocht in de organen achterblijven.
Slide 15 - Diapositive
Lymfe
Overtollig weefselvloeistof wordt opgenomen in de lymfevaten = lymfe.
Slide 16 - Diapositive
Hoe komt lymfe terug in je bloed?
In het lymfevatenstelsel komt alle lymfe uiteindelijk terecht via de
1. borstbuis, het grootste lymfevat, in de linkersleutelbeenader
2. de rest komt uit in de rechtersleutelbeenader
--> Alles komt uit in de bovenste holle ader.
Slide 17 - Diapositive
Welke stoffen kan weefselvloeistof en lymfe bevatten?
Zuurstof
Voedingsstoffen / glucose
Hormonen
Kleine eiwitten zoals antistoffen
Witte bloedcellen
Koolstofdioxide en andere afvalstoffen
GEEN rode bloedcellen en grote eiwitten
Slide 18 - Diapositive
Wat doet je lymfestelsel?
Lymfevaten lijken op aders. Slappe wand, kleppen, lage druk.
Lymfevaten komen samen in lymfeknopen. Hierin zitten witte bloedcellen.
De witte bloedcellen zuiveren de lymfe (doden ziekteverwekkers).
Slide 19 - Diapositive
Lymfeknopen/ lymfeklieren
Verspreid over het lichaam liggen in het lymfevatenstelsel ook lymfeknopen.
In de lymfeknopen wordt de lymfe gezuiverd van o.a. ziekteverwekkers door de witte bloedcellen-> belangrijke rol afweer.
Slide 20 - Diapositive
Lymfevaten
Lymfevaten bevatten net als aders kleppen om er voor te zorgen dat de lymfe de goede kant op stroomt.
Slide 21 - Diapositive
Spierpomp
- Net als bij aders wordt er gebruik
gemaakt van de spierpomp.
Slide 22 - Diapositive
Samengevat
Weefselvloeistof komt veel overeen met bloedplasma.
Hoe komt dit vocht terug in je bloed?
Zuigkracht bloed (osmotische druk)
Lymfe
Vloeistof dat achterblijft sijpelt lymfevaten in.
Lymfe stroomt richting het hart.
Kleppen helpen om de lymfe te laten stromen.
Afweersysteem zit vooral in lymfeknopen.
BINAS 84N
Slide 23 - Diapositive
BiNaS 84N
Slide 24 - Diapositive
Oedeem
Bij een oedeem hoopt weefselvloeistof zich op in de weefsels.
Dit kan verschillende oorzaken hebben:
Het weefselvloeistof bevat een te hoge eiwitconcentratie. Dit kan ontstaan door het afsterven van cellen na een infectie.
Het bloed bevat een te lage eiwitconcentratie.
De bloeddruk is te hoog.
Er is een verstopt lymfevat. Dit kan ontstaan door ontsteking of een parasiet.
Er zijn lymfeklieren verwijderd.
Slide 25 - Diapositive
Slide 26 - Diapositive
Slide 27 - Vidéo
Overleg in tweetallen
Kunnen witte bloedcellen uit een haarvat?
Zal je een hogere of lagere concentratie eiwitten vinden in het weefselvloeistof dan in het bloedplasma?
Waar komt lymfe uit in de bloedbaan?
Door welk proces ontstaat weefselvloeistof?
Wat is de taak van het lymfestelsel bij de afweer?
Slide 28 - Diapositive
Overleg in tweetallen antwoorden
Kunnen witte bloedcellen uit een haarvat? Ja
Zal je een hogere of lagere concentratie eiwitten vinden in het weefselvloeistof dan in het bloedplasma? Lager (grote eiwitten blijven achter in het bloedplasma)
Waar komt lymfe uit in de bloedbaan? Linker- en rechtersleutelbeenaders
Door welk proces ontstaat weefselvloeistof? Bloeddruk
Wat is de taak van het lymfestelsel bij de afweer? Zuiveren bloed van ziekteverwekkers
Slide 29 - Diapositive
Huiswerk
Lezen 11.5
Maken opdracht 45 t/m 51+ begrippenlijst maken
Klaar? Lees en maak de context leefwereld (opdr. 52)
La durée de la leçon est: 60 min
