H7.7 Magnetische schakelaars

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

H7.7  Magnetische schakelaars

Lesprogramma

1. Welkom  
2. Terugblik 7.6 Transformator
3. Uitleg H7.7  Magnetische schakelaars
4. Zelf aan de slag met NOVA 7.7
5. Afsluiting

Terugblik

Onthouden!  

Een transformator kan spanning omhoog en omlaag transformeren.  

Een transformator wordt vaak een trafo genoemd.  

Een transformator heeft twee spoelen: de primaire spoel en de secundaire spoel.  

Hebben beide spoelen evenveel windingen, dan is de spanning op beide spoelen even groot.  

De spoel met de meeste windingen heeft de hoogste spanning.  

Een magnetisch veld wordt niet tegengehouden door kunststof.  

Een transformator werkt op wisselspanning en niet op gelijkspanning.

Leerdoelen

1. Je kunt de onderdelen van een relais benoemen.
2. Je kunt de werking van een relais uitleggen.  
3. Je kunt de werking van een reed-contact uitleggen.

Het relais  

Met een elektro-magneet kun je een schakelaar maken. Twee soorten elektro-magnetische schakelaars zijn het relais en het reed-contact. 

Het relais  

Een relais is een elektro-magnetische schakelaar. In een relais kun je contacten openen of sluiten. Daarmee kun je een stroomkring openen of sluiten. In afbeelding 1 zie je de binnenkant van een relais. 

Het relais  

De nummers 1 en 2 zijn de aansluitpunten voor de spoel. De spoel wordt magnetisch als hij is aangesloten op een spanningsbron. Op de bladveer zit een ijzeren plaatje. Dit plaatje wordt aangetrokken door de elektro-magneet. Het verbreek-contact V gaat dan open. Het maak-contact M gaat dicht.  

 Op de contacten 3 en 5 kun je een apparaat aansluiten. Het apparaat heeft een gesloten stroomkring als maak-contact M dicht is. Het apparaat gaat dan aan. 

Het relais

Een relais is altijd aangesloten op twee of meer stroomkringen. Eén stroomkring levert spanning voor de spoel. De andere stroomkring is aangesloten op een apparaat. Dit zie je in afbeelding 2.

Het reed-contact

Een andere magnetische schakelaar is het reed-contact (spreek uit: riet-contact). Een reed-contact is een schakelaar die je bedient met een magneet. In een normale stand is een reed-contact open (afbeelding 1a). Houd je een magneet erbij, dan gaan de contacten dicht (afbeelding 1b). 

Het reed-contact

De contacten van een reed-contact zijn niet magnetisch. Maar als je een magneet erbij houdt, dan worden de contacten wel magnetisch. Daardoor trekken ze elkaar aan en gaat het contact dicht. Het reed-contact is dus een magneet-schakelaar. 

Aan de slag

Wat: Lees en maak hoofdstuk 7 paragraaf 7 (blz. 168  t/m 176).   

 Wanneer: Zorg dat dit voor volgende les af is.    

Hoe: Digitaal.     

Klaar?: Als je klaar bent met paragraaf 7, kun jtest jezelf maken.

Onthouden!  

Een relais is een elektro-magnetische schakelaar.  

Een relais kan contacten maken en verbreken.  

Een relais is altijd aangesloten op minstens twee stroomkringen.  

Een reed-contact is een magneet-schakelaar.  

Een reed-contact schakelt als je een magneet erbij houdt.  

Met een reed-contact of een relais kun je een inbraak-beveiliging maken.