BS 2, 3: Het ademhalingsstelsel en ademhalen

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Wat gaan we doen

Korte herhaling BS 1

Practicum

Uitleg BS 2 en 3

Tijd over: Huiswerk & Poster opdracht

BS 1

1.1.1 Je weet dat voor verbranding zuurstof nodig is en dat koolstofdioxide ontstaat.

1.1.2 Je kunt het verband beschrijven tussen verbranding in je lichaam en lichamelijke inspanning.

EEN INDICATOR

Bij een brandende kaars ontstaan water en koolstofdioxide. Koolstofdioxide kun je aantonen met helder kalkwater. Helder kalkwater wordt troebel als er koolstofdioxide bij komt. Een indicator is een stof waarmee je een andere stof aantoont. Helder kalkwater is een indicator voor koolstofdioxide.

indicator

een indicator is een stof die een andere stof aantoont.

Blz. 64

Practicum 3:

"Koolstofdioxide aantonen + koolstofdioxide bij een brandende kaars"

K3

Stappen van onderzoek:

- onderzoeksvraag

- hypothese

-werkwijze

- resultaten

- conclusie

- discussie

Dus; de werkwijze bij het doen van een onderzoek:

1. Wat wil ik onderzoeken? (probleemstelling)

2. Wat veronderstel ik? (hypothese)

3. Wat heb ik nodig? (benodigdheden)

4. Wat ga ik doen? (experiment)

5. Wat neem ik waar? (resultaten)

6. Welke conclusie kan ik trekken? (conclusie)

Opdracht 5: Koolstofdioxide bij een brandende kaars

Wat ga je doen?

In dit practicum ga je aantonen dat bij 

een brandende kaars  koolstofdioxide ontstaat.

Wat heb je nodig?

• een jampotje met deksel

• een stompje kaars

• helder kalkwater

• lucifers

Wat moet je doen?

• Zet de kaars in de jampot (zie afbeelding 3).

• Giet een laagje helder kalkwater in de jampot.

• Steek de kaars aan.

• Doe het deksel op de jampot. Wacht tot de vlam uitgaat.

• Schud het jampotje voorzichtig.

Beantwoord de vragen die bij het practicum staan

BS 2 : Het ademhalingsstelsel  

Leerdoelen 

1.2.3 Je kunt in een afbeelding van het ademhalingsstelsel de delen benoemen.

1.2.4 Je kunt de kenmerken en functies van de delen van het ademhalingsstelsel noemen.

Voor verbranding in je lichaam is zuurstof nodig. Zuurstof neem je op uit de lucht met je longen. Ook je neus en het middenrif horen bij het ademhalingsstelsel.

Ademhalingsstelsel

Borstholte 

boven het middenrif

Buikholte 

onder het middenrif

Middenrif

stevig, gespierd vlies dat tussen de borstholte en de buikholte zit.  

Neusholte

Neusholte

Keelholte/strottenhoofd

• De lucht gaat vervolgens langs de keelholte.
• Via de keelholte kan ook eten binnenkomen.
• De huig en het strotklepje zorgen er voor dat je je niet verslikt.

Lucht zuiveren

Ook je reukzintuig zit bovenin de neusholte.

Deze waarschuwt je bijvoorbeeld voor stinkende gassen die giftig of schadelijk kunnen zijn. 

Inademen door je mond is minder gezond. Waarom?

Luchtpijp en longen

- Kraakbeen ringen in de luchtpijp en wand van de bronchiën

- Longblaasjes nemen zuurstof op en geven koolstofdioxide af

- Slijmvlies wand

Korte samenvatting in eigen woorden

1.2.3 Je kunt in een afbeelding van het ademhalingsstelsel de delen benoemen.

1.2.4 Je kunt de kenmerken en functies van de delen van het ademhalingsstelsel noemen.

BS 3: Ademhalen

Gaswisseling

Leerdoelen

1.3.5 Je kunt de werking van de longblaasjes beschrijven.

1.3.6 Je kunt de verschillen noemen tussen ingeademde lucht en uitgeademde lucht.

1.3.7 Je kunt beschrijven hoe een inademing en een uitademing tot stand komen.

Door in en uit te ademen komt er steeds verse lucht in je longen. Je kunt op twee manieren in- en uitademen: via de borst of via de buik.

Rondom de longblaasjes zitten de longhaarvaten

• Rondom de longblaasjes zitten longhaarvaten.

Rondom de longblaasjes zitten de longhaarvaten

Gaswisseling: opname zuurstof en afgifte koolstofdioxide

De longblaasjes en longhaarvaten

Zuurstof en koolstofdioxide

Bij verbranding worden een brandstof en zuurstof omgezet in water, koolstofdioxide en energie:

brandstof + zuurstof → water + koolstofdioxide + energie

Ademhalingsspieren

Bij de ademhaling gebruik je de ademhalingsspieren

• middenrif
• buikspieren
• tussenribspieren 
• spieren bij het sleutelbeen

Borstademhaling

Inademing	Uitademing
1. ribben en borstbeen bewegen omhoog	1. ribben en borstbeen bewegen omlaag
2. borstholte wordt groter	2. borstholte wordt kleiner
3. longen worden groter	3. longen worden kleiner
4. lucht stroomt naar binnen	4. luncht stroomt naar buiten

Borstademhaling

Borstademhaling

Buikademhaling

• Middenrifspieren
• Aanspannen -> middenrif omlaag = inademen
• Ontspannen -> middenrif omhoog = uitademen

Leg in je eigen woorden uit

1.3.5 Je kunt de werking van de longblaasjes beschrijven.

1.3.6 Je kunt de verschillen noemen tussen ingeademde lucht en uitgeademde lucht.

1.3.7 Je kunt beschrijven hoe een inademing en een uitademing tot stand komen.