13.1 Bescherming

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Thema 13 Afweer

Vooruitblik: Thema 13 Afweer

13.1:  Bescherming

13.2: Aangeboren en verworven afweer

13.3: Immuniteit

13.4: Transplantatie en bloedtransfusie

Leerdoelen

- Je kunt de werking en functie van de eerste verdedigingslinie van het afweersysteem bij de mens beschrijven.

- Je kunt de kenmerken van verschillende typen ziekteverwekkers beschrijven.

Inwendig en uitwendig milieu

-   Gescheiden door deklaag (epitheel) .
bv. huid en slijmvliezen, maag, darmen en longen

Eerste beschermingslinie van het lichaam is bij de overgang van inwendig naar uitwendig milieu.

Lichaamsvreemde stoffen

- Horen niet thuis in het lichaam --> reactie van het lichaam om op te ruimen.

Versus: Lichaamseigen

- Ziekteverwekkers (Pathogenen)
Herkenning is belangrijk, Hoe?

Ziekteverwekkers

Waarom zouden deze organismen het lichaam binnen willen dringen?

Bacteriën, schimmels en virussen

Ziekteverwekkers

syfilis

polio virus                   syfilis bacterie            eczeem schimmel        lyme bacterie

Bacteriën en schimmels zijn gemaakt van cellen.

Virussen niet,

Leven virussen?

Antivirale middelen = tegen virussen

Antibacteriële antibiotica = tegen bacteriën

Antimycotische antibiotica = tegen schimmels

Bouw virus

De eerste verdedigingslinie:

huid en slijmvliezen

- Mechanische afweer 

- Trilharen, slijm
- Tranen
- Vlotte darmgang

- Plek bezet houden door goede/neutrale microorganismen

BiNaS?

De huid

- Bescherming tegen buitenaf

Verdamping -> uitdroging

UV straling -> mutaties
Temperatuur -> oververhit, onderkoeld

Melanocyten vormen melanine

Chemische afweer

Onvriendelijke omstandigheden creëren
- Maagzuur pH 1-2
- Zweet pH 3-5
- Talg

- Lysozym? (Wat doet een lysozym?)

Leerdoelen? Ga bij jezelf na!

- Je kunt de werking en functie van de eerste verdedigingslinie van het afweersysteem bij de mens beschrijven.

- Je kunt de kenmerken van verschillende typen ziekteverwekkers beschrijven.

13.1 Bescherming

Aan het werk

Opdrachten 1 t/m 12 van Basisstof 1: Bescherming