Schrijfdoelen en afstemming op doelgroep

• Nederlands
• Praktijkonderwijs
• Leerjaar 4

LESDOEL

Je kent de tekstdoelen en je weet welk tekstdoel bij welke tekst wordt gebruikt. 

- informeren, 

- instrueren en 

- overtuigen 

Tekst

Tekstdoel

De schrijver wil..

Voorbeeld tekstsoort

Informeren

Instrueren

Activeren

Overtuigen

Amuseren

dat je iets te weten komt

dat je weet hoe je iets moet doen

je overhalen om iets te doen

dat je zijn mening overneemt

je vermaken

krantenbericht, verslag sportwedstrijd

recept, gebruiksaanwijzing

reclametekst, uitnodiging

bespreking van een film

verhaal, leesboek, strip

Tekstdoelen en tekstsoorten

Even checken.....

Tekstdoel?

1. informeren
2. instrueren
3. overtuigen
4. amuseren

Tekstdoel?

1. instrueren
2. amuseren
3. overtuigen
4. informeren

Wat is GEEN tekstdoel?

1. amuseren
2. overtuigen
3. instrueren
4. verwijderen

Elke tekst heeft een tekstdoel.

1. Waar
2. Niet waar

Een schoolboek hoort bij het tekstdoel:

1. Amuseren
2. Informeren
3. Activeren

Een advertentie hoort bij het tekstdoel:

1. Activeren
2. Amuseren
3. Informeren

Een strip hoort bij het tekstdoel:

1. Informeren
2. Amuseren
3. Activeren

Lastig?

Kijk nog eens in je boek. Daar staat nog een keer de uitleg over tekstdoelen

TEKSTDOELEN

Informeren: De schrijver geeft de lezer informatie over het onderwerp

Instrueren: De schrijver legt de lezer uit hoe je iets moet doen of gebruiken

Overtuigen: De schrijver wil dat de lezer het met hem eens is of dat de lezer iets gaat doen

SCHRIJFDOELEN

Een informatieve tekst schrijven: je geeft de lezer informatie over een bepaald onderwerp. Je gaat informatie verzamelen

Een instruerende tekst schrijven: Je bedenkt wat de lezer moet weten, je beschrijft stapsgewijs hoe de lezer iets moet doen.

In een instruerende tekst gebruik je vaak gebiedende wijs.

Overtuigende tekst: Je wilt dat de lezer het met jouw standpunt eens is. Je vraagt je af met welke argumenten je de lezer kan overtuigen.

Doelgericht schrijven

Je schrijft een tekst altijd met een bepaald schrijfdoel. Je wilt:

• informeren;
• instrueren;
• overtuigen.

Afstemmen op de doelgroep

• Formeel
• Informeel

Afstemmen op de doelgroep

• Voorkennis is kennis die iemand al heeft over een onderwerp. 
• Als de doelgroep weinig voorkennis heeft over het onderwerp moet je voldoende uitleg geven en je woordgebruik aanpassen aan je doelgroep. Woorden die alleen binnen het onderwerp worden gebruikt, zoals vaktermen, vermijd je of leg je uit.

Voorkennis

• In je e-mail vermijd je de woorden ‘smartphone’ en ‘app’. In plaats daarvan gebruik je ‘telefoon’ en ‘programmaatje’. Het woord ‘taggen’ leg je uit.

Voorkennis

• In je bericht hoef je woorden als
  ‘Adobe’, ‘gedownload’,
  ‘photoshoppen’, ‘uploaden’ en
  ‘retweet’ niet te vermijden of uit
  te leggen.

Aan de slag

Online werkboek schrijven

Taak 1 Opdracht 1 t/m 5.

Oefentoets spelling en grammatica