A&F H 7 Nierern en urinewegen Niveau 3/4

• Dierverzorging
• MBO
• Studiejaar 1

leerdoelen H7

• Je kunt de onderdelen van de nieren en urinewegen noemen
• Je kunt uitleggen wat de functies zijn van de nieren 
• Je kunt uitleggen wat de functies zijn van de verschillende urinewegen
• Je kunt een aantal afwijkingen van de nieren en urinewegen noemen

Handig! 

• onderzoekers in bristol ontwikkelden een telefoonoplader die op urine werkt.
• Volgens de onderzoekers toont het onderzoek de 'talrijke mogelijkheden' voor het gebruik van urine als brandstof in ontwikkelingslanden.
• https://www.nu.nl/mobiel/3528423/urine-telefoon-kon-opladen.html 

7.2 Anatomie urinevormend apparaat

• 2 nieren (renes nefros)
• 2 urineleiders (ureters)
• Blaas (cystes vesica urinaria)
•  Urinebuis (urethra)

Sleep de onderdelen op de juiste plek.

urinebuis

urineleider

Blaas

Nier

7.1+7.5 Nierfuncties

Ze vervullen 6 taken in het lichaam:

• verwijderen van gifstoffen uit het bloed
• terugwinnen van nuttige stoffen uit de voorurine (ook water!= vochtbalans)
• handhaven van de juiste zuur-base-balans (ph-waarde tussencelstof)
• handhaven van de juiste zout-water-balans door hormonen 
• productie van vitamine D (uit stoffen bloed aangevoerd door lever)
• aanmaken van hormonen

welke twee organen spelen een belangrijke rol bij het afvoeren van afvalstoffen?

Uit welke drie delen is de nier opgebouwd?

1. nierbekken , nierschors nierbuizen
2. niermerg, nierbekken, nierschors
3. nierschors, niermerg, nierbuizen
4. niermerg, nierweefsel nierschors

Nierbekken

Nierschors

Niermerg

Een nefron is  o.a. opgebouwd uit:

• een glomerulie  (filter);
• een  niertubulus/tubuli (soort nierbuisjes)

• een verzamelbuis 

De glomerulie ligt alleen in de schors,  in een soort cocon (kapsel van Bowman). De niertubuli en verzamelbuizen liggen zowel in de schors als in het merg. 

glomerulie/glomerulus (enkelvoud)- bestaat uit hele fijne haarvaten die  kleine stoffen kunnen doorlaten,  ze liggen in een soort zakje of kapsel (kapsel van Bowman) 

vorming van urine in nefronen 

• De nieren krijgen bloed via de nierslagaders deze vertakken zich in steeds kleinere haarvaten.
• in het nierschors ligt de glomeruli , door de bloeddruk wordt al het vocht door dat filter geperst  (glomerulaire filtratie).
• eiwitten en bloedcellen blijven achter. want er kunnen alleen stoffen en vloeistoffen door die heel klein zijn (=voorurine) .
• heropname in nierschors: het vocht met alle stoffen gaat door de rest van het nefron heen, de nuttige stoffen zoals water, glucose, zouten en vitamines kunnen hier weer opgenomen worden 
• wat overblijft stroomt via de verzamelbuis de nierbekken in en noem je urine 

op welke plaats liggen nefronen in de nieren?

1. in de nierschors en niermerg
2. in de nierschors
3. in de niermerg
4. in de nierschors en nierbekken

weetjes over nefronen (niet leren)

....er zijn miljoenen nefronen in de nierschors aanwezig 

.....er wordt +- 170 L vocht uit  jouw bloed gefilterd per dag (voorurine)

......dat is ongeveer 90 ml per minuut bij een gezond persoon 

...99% procent van het vocht  wordt weer terug opgenomen door het lichaam

meer weten ? -> https://www.cyberpoli.nl/nieren/faq/1442 

klik op de video 

(niet leren maar leuk om te weten)

Zijn we er nog bij? .... Even wat anders nu :-) 

60 seconds!

• vorm twee even groepen op alfabet

 (eerste letter van voornaam.. etc)

• Lets Go! ... wie heeft de meeste goed? 

urineleiders en de blaas

urineleiders (urethers)

blaas (cystis, vesica urinaria)

functie

urineleiders- vervoeren urine van nieren naar blaas 

blaas - vangt urine op (opslag)  blaasheeft afsluitspier 

blaas bestaat uit spierlagen en bindweefsel wat uit kan rekken, binnenkant slijmlaag.

urinebuis - gespierde afvoerbuis die urine van blaas afvoert het lichaam uit .

lengte urinebuis man/vrouw verschillend  :) 

urineren 

blaas is volgelopen

zintuigcellen in blaaswand geven sein af naar de hersenen

hersen sturen sein naar : 1. gladde spieren van de blaas deze trekken samen. 2. sein naar afsluitspier om te verslappen

urine stroomt door urinebuis naar buiten

en daarna?  terug in positie door sein van hersenen dat de blaas leeg is = afsluitspier spant aan en blaas verslapt

7.5 Nierfuncties totaal

Ze vervullen 6 taken in het lichaam:

• verwijderen van gifstoffen uit het bloed
• terugwinnen van nuttige stoffen uit de voorurine (ook water!= vochtbalans)
• handhaven van de juiste zuur-base-balans (ph-waarde tussencelstof)
• handhaven van de juiste zout-water-balans door hormonen 
• productie van vitamine D (uit stoffen bloed aangevoerd door lever)
• aanmaken van hormonen

7.6 afwijkingen 

• polyurie/polydipsie (PU/PD) = Veel drinken & plassen

polyurie (veel plassen) en polydipsie (veel drinken), of nog korter: PU/PD.

• incontinentie = ongecontroleerde urineverlies 

kan gedrag- of gezondheidsprobleem zijn,  oorzaken kunnen ontsteking zijn, verhoogde aandrang, niet goed legen van blaas etc. 

• bloedplassen (hematurie), er is vaak iets mis met organen  van urinevormend apparaat of  organen voortpl. stelsel (vrouw-baarmoeder) (man prostaat)

• pijnlijke bemoeilijkte urinelozing (strangurie) vele oorzaken, blaasgruis maar soms lastig te ontdekken omdat symptomen ook kunnen wijzen op problemen met poepen.
• blaasontsteking  (cystitis) verschillende oorzaken bij hond vaak bacteriën, bij kat door o.a. stress, blaasgruis of blaasstenen, te weinig drinken en overgewicht. 

Afwijkingen 

• polyurie/polydipsie (PU/PD) 
• incontinentie 
• bloedplassen 

Geef een foto/filmpje op waarin de afwijking te zien is