Voortplanting en seksualiteit _25

• Biologie / Verzorging
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Voortplanting en seksualiteit

Leerjaar 2

Wat gaan we doen?

- Uitleg en bespreken basisstof 2 'puberteit'

- Korte uitleg basisstof 3 'vruchtbaar worden'

- Zelf aan de slag!

- Afronding

Geslachtskenmerken

Primaire geslachtskenmerken:

- zijn vanaf de geboorte zichtbaar

- jongentje of meisje

Secundaire geslachtskenmerken:

- uiterlijke verschillen (ontstaan in de puberteit)

- Ontstaan door geslachtshormonen (testosteron en oestrogeen)

Puberteit

- Puberteit: snelle groei en verandering van het lichaam.

- Puber: Zo word je genoemd in de puberteit. 

- Geestelijke verandering: gevoelens en gedachten. 

Zelfstandig worden

Eigen mening

Meningsverschil met ouders/verzorgers

Ups and downs

groeispurt

In korte tijd langer worden

Secundaire geslachtskenmerken

- Kenmerken die later (vanaf 10 jaar) komen

- Secundair: betekent 'als tweede'.

Voorbeelden man:
 

• schaamhaar
  
• Baardgroei
  
• Okselhaar
  
• Borsthaar
  
• Bredere schouders
  
• Zware stem
  

Secundaire geslachtskenmerken

Voorbeelden vrouw:

• Borstgroei
  
• Schaamhaar
  
• Okselhaar
  
• Bredere heupen
  

Puberteit

Iedereen is uniek!

- Niet iedereen maakt de ontwikkelingen door op dezelfde leeftijd

- Niet iedereen heeft dezelfde borsten, penis of haargroei

Hoe verandert je huid?

Je huid gaat extra talg aanmaken

Als een porie verstopt raakt, komt er een zwart
puntje: een mee-eter

Een ontstoken mee-eter is een puist.

Puistjes noem je ook wel acne [aknee].

En je gaat veel meer zweten.

Vruchtbaar worden

Basisstof 3

blz. 28 t/m 37

Leerdoelen

- Je kunt uitleggen hoe zaadcellen en eicellen worden gevormd

- Je kunt de menstruatiecyclus beschrijven.

Zaadcel en eicel

Zaadcel gaat eicel binnen

Is er geen bevruchting? Dan laat het baarmoederslijmvlies laat los, waardoor je dan ongesteld wordt

Sommige meisjes menstrueren als ze 10 jaar zijn, anderen als ze 16 jaar zijn. Gemiddeld zijn meisjes 

13 jaar oud bij de 1e menstruatie.

Een menstruatie duurt bij sommigen 3 dagen maar bij anderen kan het wel een week duren.

Menstruatie =

het slijmvlies laat los

Wat gaan we doen?

- Uitleg en bespreken basisstof 2 'puberteit'

- Korte uitleg basisstof 3 'vruchtbaar worden'

- Zelf aan de slag!

- Afronding

Samenvatting van de les

_________________________________ geslachtskenmerken heb je al vanaf de geboorte. 

Later in de puberteit krijg je door invloed van hormonen ook 

_________________________________ geslachtskenmerken.

De __________________________ is een korte periode van snelle groei.

Menstruatie, okselhaar en borstgroei zijn voorbeelden van _______________________________ geslachtskenmerken bij de vrouw.

Zaadcellen

mannelijke voortplantingscellen

Zaadcellen en zaadvocht samen,

heet sperma. 

Een jongen is vruchtbaar na zijn eerste zaadlozing.

Een man kan tot hij heel oud is nog zaadcellen maken

Eicellen

Ovulatie/ eisprong = het vrijkomen van een 

rijpe eicel uit de eierstok.

• eicel gaat naar de eileider 
• bevruchting mogelijk in de eileider
• op dag 14 ovulatie
• eicel blijft 24 uur in leven na de ovulatie

Zaadcel en eicel

Zaadcel gaat eicel binnen

Menstruatie

Hoe lang duurt de menstruatiecyclus?

Is er geen bevruchting? Dan laat het baarmoederslijmvlies laat los, waardoor je dan ongesteld wordt

Sommige meisjes menstrueren als ze 10 jaar zijn, anderen als ze 16 jaar zijn. Gemiddeld zijn meisjes 

13 jaar oud bij de 1e menstruatie.

Een menstruatie duurt bij sommigen 3 dagen maar bij anderen kan het wel een week duren.

Menstruatie =

het slijmvlies laat los

Tijdens de menstruatie

buikkrampen

rugpijn 

hoofdpijn

moe

lusteloos

emotioneel

De ene persoon heeft hier meer last van dan de andere

Menstruatiecyclus

Vooral in de puberteit kan de menstruatie zeer onregelmatig plaatsvinden. Soms zit er veel tijd tussen de menstruaties.

Dit gaat vanzelf meer lijken op de cyclus in het plaatje.

Eisprong op de 14e dag

De cyclus duurt 28 dagen

Periodieke onthouding - Onbetrouwbaar- Ovulatie

Je ziet dus dat een vrouw alleen vruchtbaar is rond de dag van de eisprong. 

Stel; een jongen en een meisje gaan op dag 11 met elkaar naar bed. De jongen komt klaar in het meisje, zonder dat zij een condoom hebben gebruikt. Er is nog geen eisprong geweest, maar de zaadcellen kunnen wel 4 dagen overleven.

De zaadcellen zouden dus op dag 14 alsnog de eicel kunnen bevruchten. 

Omdat niet elke vrouw precies op de 14e dag een eisprong heeft, weet je nooit precies wanneer een vrouw vruchtbaar is. Gebruik dus altijd een voorbehoedsmiddel (condoom of de pil bijvoorbeeld)

Maandverband

en tampons

Maandverband

Tampon

Cup

Wat is de ovulatie?

1. Ander woord voor de menstruatie
2. Eicel komt vrij uit de eierstok
3. De overgang bij vrouwen van 50.

Wat is menstruatie?

1. Als er een eicel vrijkomt
2. Ovulatie
3. Als het baarmoederslijmvlies loslaat.
4. Dat er bevruchting plaats vindt

Op dag 1 van de menstruatie cyclus begint de menstruatie

1. waar
2. niet waar

Wat ga je doen?

- Terugkijken en bespreken basisstof 2 'puberteit'

- Uitleg basisstof 3 'vruchtbaar worden'

- Zelf aan de slag! Maken vanaf bladzijde 28, opdracht 1 t/m 5

- Afronding

Afronding

In de __________(1)__________worden de zaadcellen gemaakt.

en in de _____________(2) worden ze tijdelijk opgeslagen.

___________(3)_____________ is een ander woord voor eisprong.

De menstruatiecyclus duurt __________(4) dagen. Op de  _____(5)____ dag vindt de eisprong plaats.

Op dag 20 van de menstruatie- cyclus vindt de ovulatie plaats (de eisprong).

1. Waar, maar kan ook op dag 28
2. Niet waar, dit moet dag 1 zijn
3. Niet waar, dit moet dag 14 zijn
4. Waar, alleen op dag 20