14.1 Je invloed op aarde.

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Welkom!

H14: Duurzaam leven

14.1 Je invloed op aarde

Leerdoelen:

• Je kunt uitleggen hoe behoeften en gedrag van mensen de omgeving beïnvloeden.
• Je kunt uitleggen wat de ecologische voetafdruk is.
• Je kunt uitleggen waarom kringlopen belangrijk zijn voor een duurzaam leven.
  

Beïnvloeding van je milieu

Voorbeeld: het maken/gebruiken van je telefoon. 

Hoeveel van de aarde gebruik jij?

Primaire levensbehoeften: voedsel, water, kleding en een huis. ( om te overleven )

Secundaire levensbehoeften: spullen die leven makkelijker maken

Jouw milieu: lucht, water, bodem (oa. voor voedsel en water, maar óók voor de sec.levensbehoeften!)

Mensen gebruiken de aarde op 4 manieren (bron 3): ecologische voetafdruk

1. Energie -> vaak afkomstig van energiebronnen uit de bodem, zoals aardgas en steenkool.
Nodig voor verwarming, verlichting, elektrische apparaten, koken, transport.

2. Voedsel en water
 Water is nodig om te drinken/ wassen/ voedsel te bereiden.

3. Grondstoffen. Jouw spullen bijvoorbeeld; gemaakt van grondstoffen zoals ijzer, hout, aardolie, steen, rubber en katoen.

4. Iedereen produceert afval: huishoudelijk afval, papier, plastic, afvalwater,gas

Ecologische voetafdruk

Hoeveel hectares aarde gebruiken mensen voor alles wat ze nodig hebben en achterlaten

Voedselkringloop (en koolstofkringloop!)

Hoe voorkom je uitputting van de aarde? 

Teveel gebruik van aarde = uitputting. 

-> en dus tekort aan voedsel, water, energie, grondstoffen. 

Voedselkringloop = kringloop van mineralen en voedsel 

Voedselkringloop

• De producenten (planten) leggen tijdens de fotosynthese energie uit zonlicht vast in glucose.  
  
• De consumenten (dieren en mensen) gebruiken de voedingsstoffen die planten maken. De energie uit glucose komt vrij door de verbranding in je cellen. 

• De afvaleters (insecten bv) eten dode resten (natuurlijk afval) van producenten en consumenten en maken het zo klein. 

•  De reducenten (schimmels en bacteriën) zetten de resten om in mineralen. De planten nemen die mineralen weer op.

Zelf doen!

Maken: opdracht 2 t/m 7 (v)

                                   2 t/m 8 (h)

Welkom!

H14: Duurzaam leven

Koolstofkringloop

Filmpje

Koolstofkringloop

De kringloop van fotosynthese en verbranding. 

* In de kringloop zit een koolstofdeeltje (C) dat in beide formules terugkomt (koolstofdioxide // glucose)

Koolstofkringloop

 (koolstofdioxide // glucose)

Beredeneer:

Fotosynthese/verbranding?

Wie leggen er koolstof VAST?

Wie maken er koolstof VRIJ?

Wat is het probleem van teveel CO2?

Over die kringlopen...

Gesloten kringloop: als de verbruikte stoffen ook weer aangevuld worden.

Compost: mest voor de tuin, gemaakt door GFT-afval

Recyclen: hergebruiken.

Duurzaamheid

Met het oog op de toekomst manieren bedenken

om zuinig met de aarde om te gaan

Zelf doen!

Maken: opdracht 8 t/m 12 (v)

                                  11 t/m 15 (h)

Wie zijn de producenten van het voedselkringloop

1. planten
2. dieren
3. schimmels
4. bacteriën

In de voedselkringloop is de vliegenzwam een ... ?

1. Producent
2. Reducent
3. Consument
4. Afvaleter

Hoe noem je het proces waarbij planten energie maken?

Voedsel, water, kleding en een huis. Dat zijn voorbeelden van een

1. Secundaire levensbehoefte
2. Primaire levensbehoefte
3. Normale levensstandaard
4. Alledrie waar

Bereken je eigen voetafdruk!

https:

Zijn er nog vragen? 

(3 t/m 7)

Hoe vond je deze les?

😒🙁😐🙂😃