ismen: deel 2

Ismen (deel 2)

Hoofdstuk 6:

Democratie en -ismen: begrippen blijven, hun inhoud verandert.

paragraaf 2

Conservatisme

paragraaf 3

Radicalisme

paragraaf 4 

Liberalisme

Kenmerkend Aspecten:

32. de opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme,

socialisme, confessionalisme en feminisme.

33. voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen

aan het politieke proces.

34. de opkomst van emancipatiebewegingen.

Periode:

de lange 19e eeuw

Belangrijke begrippen:

'Nep'-ismen

&

'echte'-ismen

Nodig in de komende lessen:

- ismenblad 

- schrift

- (leerboek)

Lesdoelen:

- kennis: 

aanloop naar lib, soc en conf.

- historische vaardigheid:

representatie v/d bron

Conservatisme

- zo weinig mogelijk verandering

(conserveren = bewaren)

"zoals het ooit was..."

Radicalisme

- verandering stimuleren 

- verzet tegen verandering

"alles moet anders"

Reacties op de Franse Revolutie en Napoleon

zo denkt iedereen eigenlijk: 'conservatief' en/of 'radicaal'

vragen in de 19e eeuw:

- 1e helft (1800-1850):

vorst of parlement?

- 2e helft (1850-1900):

de sociale kwestie

het kiesrecht?

oplossingen in de

'echte'-ismen binnen democratie

Vorst of Parlementaire Democratie?

Antwoord:

PD in (bijna) heel EU:

- volkssoeveriniteit
- grondrechten
- burger heeft recht om mee te beslissen in het bestuur

binnen democratie...

- verschillende opvattingen:

socialisme

liberalisme

confessionalisme

Liberalisme

Latijn: liber = vrij, libertas = vrijheid

Ontstaan in de 19e eeuw: verlichte ideeën van Montesquieu, Rousseau en Smith (18e eeuw)

Liberté, Egalité et Fraternité

Liberalisme

- vrijheid voor het individu op alle gebieden (pol. eco en cult/gods.)

eco: vrijhandel en ondernemingsvrijheid.

pol: grondwet, kiesrecht en parlement ipv koning met macht.

beroepen/functies in de 19e eeuw voor lib?

Liberalisme

Amper overheidsbemoeienis,

overheidstaken:

- defensie

- politie/justitie

- openbare werken

nachtwakerstaat

vragen in de 19e eeuw:

- 1e helft (1800-1850):

vorst of parlement?

- 2e helft (1850-1900):

de sociale kwestie

het kiesrecht?

antwoorden:

- 1e helft (1800-1850):

?

- 2e helft (1850-1900):

?

?

SE-vraag

Op 5 juni 1870 werd in België de Algemene Wet op de Mijnen van kracht. In deze wet stonden enkele voorwaarden voor het werken in de steenkoolmijnen.

Drie voorbeelden van deze voorwaarden zijn:

1 Vrouwen en jongeren onder de twaalf jaar mogen niet meer ondergronds werken.

2 Vanaf de leeftijd van 60 jaar heeft elke mijnwerker recht op pensioen.

3 De mijnen zijn particuliere bedrijven.

Met de voorwaarden uit de wet kun je laten zien dat deze wet een compromis was tussen liberalen en socialisten.

Toon dit aan door bij twee van deze voorwaarden de opvattingen van liberalen toe te lichten.

toets