Les 8 - Herhaling voorgaande lessen

• Nederland
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Welkom ATL3C

• We zorgen voor een veilige leeromgeving
  
• We laten elkaar uitpraten
  
• We laten elkaar en elkaars spullen met rust
  
• We letten op ons taalgebruik
  
• Spullen compleet
  

Voordat de timer afgaat...

- Jas uit en tas van tafel

- Telefoon in de tas

- Boek en schrift op tafel

Lesplanning

- Alle theorie herhalen

- Opdrachten maken (zelfstandig of klassikaal) 

- Afsluiting

Yesweek 1

W1: Homoniem en homofoon	L1: Tekstdoelen en tekstopbouw
W2: Vakjargon en spreekwoorden	L2: Activerende tekst, signaalwoorden en hoofdgedachte
W3: Etymologie en leenwoorden	L3: Objectief en subjectief
W4: Stijlfiguren en computerstaal	L4: Teksten vergelijken
W5: Stijlfouten en taalfamilies	L5: Tekst samenvatten en hoofdgedachte
W6: Stijlfouten en schriftstystemen	L6: Herhaling alles

Onbekend woord

De woordraadstrategieën

1. Zoek naar een synoniem: een ander woord met dezelfde betekenis
2. Zoek naar een omschrijving in de tekst
3. Zoek naar een voorbeeld in de tekst. Let hierbij op signaalwoorden als: bijvoorbeeld, zoals etc.
4. Zoek naar een tegenstelling in de tekst: Let hierbij op woorden als: maar, toch, echter, etc.
5. Zoek naar een bekend woorddeel binnen het onbekende woord
6. Laatste optie is het woordenboek

Filmpje

Homoniem en homofoon

Homoniem en homofoon

Homoniemen zijn woorden die er hetzelfde uitzien en hetzelfde klinken, maar een verschillende betekenis hebben.

Bijvoorbeeld: arm / bank / ezel

Homofonen zijn woorden die hetzelfde klinken, maar die je verschillend schrijft en ook een andere betekenis hebben.

Bijvoorbeeld: hart - hard / licht - ligt 

Tekstdoelen/tekstsoorten

Tekstdoel	De schrijver wil...	Tekstsoort
Informeren	informatie geven	nieuwsbericht schoolboek
Uitleggen	iets uitleggen	handleiding recept
Mening geven	dat je een eigen mening vormt	artikel in krant tijdschrift
Overtuigen	je overtuigen van zijn/haar mening	recensie blog
Amuseren	de lezer laten ontspannen	leesboek gedicht
Activeren	de lezer overhalen of aansporen iets te doen	advertentie folder poster

Tekstopbouw

Tekstopbouw

Inleiding

- 1/2 Alinea's 

- Introduceert het onderwerp

Kern 

- Meerdere alinea's (middenstuk van de tekst)

- Deelonderwerpen (tussenkopjes) 

Slot 

- Laatste alinea

- Samenvatten, adviseren, toekomst voorspellen etc...

Kernzin

Kernzin

= belangrijkste zin in een alinea

- Meestal 1e zin

- Soms 2e zin of ergens midden in een alinea.

- Na een kernzin volgt vaak een voorbeeld/uitleg

Hoe schrijf je een goede samenvatting?

- Alleen de hoofdzaken benoemen

- De hoofdzaken kun je vinden in de kernzinnen

Hoofdgedachte = wat vertelt de schrijver over het onderwerp?

Vakjargon

Vakjargon = vaktaal

Elk vak of beroep heeft eigen woorden die speciaal bij dat vakgebied horen. 

Bijvoorbeeld:

- Automonteur: brug, cilinder, carrosserie

- Dokter: biopsie, cor, karbunkel

Figuurlijk en letterlijk taalgebruik

Taalgebruik

Figuurlijk > je bedoelt iets niet letterlijk (spreekwoorden en gezegden)

- Betekenis spreekwoorden en gezegden uit context halen

Objectief en subjectief

Objectief en subjectief

Tekstdoel: Mening geven > 

- De schrijver laat meerdere meningen zien (artikel)

- Doel: lezer moet uiteindelijk eigen mening formuleren

- Objectieve tekst 

Tekstdoel: Overtuigen >

- De schrijver geeft veel argumenten die zijn mening bekrachtigen

- Doel: de lezer moet uiteindelijk zijn mening overnemen 

- Subjectieve tekst 

Argumenten

Twee verschillende soorten argumenten: 

1. Objectieve argumenten 

- Er worden feiten genoemd die de mening ondersteunen.

2. Subjectieve argumenten

- Er worden gevoelens/overtuigingen genoemd die de mening ondersteunen

Verschil = objectief kun je controleren, subjectief niet

Tegenargument

Tegenargument 

- een feit/gevoel/overtuiging die hoort bij de tegengestelde mening

Om mening te bekrachtigen moet je een tegenargument ontkrachten!

Mobieltjes in de les

Mobieltjes zijn tegenwoordig onmisbaar in ons leven. Sommigen geloven dat ze een waardevolle rol kunnen spelen in de klas, terwijl anderen vrezen voor afleiding. 

Voorstander: Mobieltjes kunnen als educatief hulpmiddel dienen. Met toegang tot educatieve apps en internet kunnen leerlingen snel informatie opzoeken, wat het leren interactiever maakt. Tegenargument: Critici vrezen voor afleiding door sociale media en games, wat ten koste gaat van de lesstof. Weerlegging: Door duidelijke regels te stellen en educatieve apps te benadrukken, kunnen mobieltjes een waardevolle toevoeging zijn zonder de les te verstoren.

Kortom, mobieltjes kunnen een positieve rol spelen in de klas, mits verantwoordelijk gebruikt. Met de juiste aanpak kunnen ze het leerproces verrijken.

Wat is de kernzin van alinea 2?

1. Het Nederlandse team werd kampioen.
2. Een onderdeel van de kampioenschappen is het overgooien van rauwe eieren.
3. Nederlanders kampioen eieren gooien.

Er zijn veel verschillende tekstdoelen, geef aan wat vaak het tekstdoel is van een recept

1. informeren
2. amuseren
3. instrueren
4. activeren

Wat wil de schrijver als zijn tekstdoel activeren is?

1. de schrijver wil informatie geven, iets nieuws laten weten
2. de schrijver wil een of meer meningen laten zien, de mening van de lezer vormen
3. de schrijver wil de lezer overhalen of aansporen iets te doen
4. de schrijver wil uitleg of instructie geven

Tekstdoelen

Een nieuwsbericht heeft als tekstdoel:

1. informeren
2. overtuigen
3. activeren
4. amuseren

"licht-ligt" is een ....

1. Homofoon
2. Homoniem

'Wij' is een ....

1. Homoniem
2. Homofoon

'Bank' is een...

1. homoniem
2. homofoon

'Rijk' is een ....

1. homoniem
2. homofoon

Wat betekent het onbekende woord?

''Het meisje was [joviaal]; ze was weer vrolijk!''

1. Vrolijk
2. Boos
3. Eenzaam
4. Enthousiast

Wat is de kernzin?

1. zin 1
2. zin 2
3. zin 3
4. zin 4

Een kernzin is dus een hoofdzaak. Na de kernzin komt dus...

1. Een bijzaak
2. Een hoofdzaak

Zelfstandig werken

Wat	Je kiest een onderdeel uit van de voorgaande hoofdstukken en maakt daar de opdrachten van (tip: kies iets wat je lastig vindt!)
Hoe	Boek
Hulp	Eerste 5 min alleen, daarna klasgenoot
Tijd	15 minuten
Klaar?	Kies een nieuw onderdeel