1.2 Een nieuw wereldbeeld

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Tijd van ontdekkers en hervormers

1.2 Een nieuw wereldbeeld

Leerdoelen

Aan het eind van de les kun je:

- De naam van het tijdvak, de bijbehorende jaartallen en de periode noemen

- het begrip ‘Renaissance’ in je eigen woorden uitleggen

- uitleggen wat ‘humanisten’ zijn 

Renaissance

• Betekent: wedergeboorte van de Griekse en Romeinse kunst en cultuur

• Periode tussen ongeveer 1450-1600

• Ontstaan in Italië

Anders denken over het leven en de dood

• Memento mori (Gedenk te sterven), wordt carpe diem (Pluk de dag)

• Mensen gaan meer leven voor het leven nu, en niet voor het leven na de dood

• God en geloof blijven heel erg belangrijk, maar het vertrouwen in de kerk wordt minder

Humanisten

• Humanisten stelden, net als klassieke geleerden, de mens centraal.
  
  
• Ze vonden dat mensen zich moesten ontwikkelen en iets nuttigs moesten doen.
  
  
• Ze waren christenen maar ze vonden dat mensen niet alles moesten doen wat de kerk hen voorhield.

Moderne Devotie

• Sober en eenvoudig leven, net als Jezus
  
  
• Mensen zijn zelf verantwoordelijk voor hun zieleheil. 

Leerdoelen 

Aan het eind van de les kun je:

- Uitleggen hoe de kerk vanaf de late Middeleeuwen omging met de kritiek die zij kreeg

- Uitleggen hoe de Renaissance zich verspreidde naar Noord-Europa

Verspreiding

• Door de uitvinding van de boekdrukkunst konden er snel boeken worden gedrukt.

• Hierdoor konden de ideeën van humanisten zich snel onder de bevolking verspreiden.

Loden letters worden bewaard in kasten en werden samengevoegd tot een pagina met tekst

Eén pagina kon je nu eenvoudig honderden keren onder de drukpers kopiëren.

Kerk in de late Middeleeuwen

• Kerk was rijk geworden en voor veel geestelijken werden rijkdom en macht belangrijker dan het geloof.
• Leven moest geheel in het teken van het geloof staan, maar vaak was dat niet zo.

Kritiek op de kerk

• Tijdens de renaissance begon men zich te storen aan het leven van de geestelijken.
• Men ging zelf teksten lezen en beoordelen. 

Ketterij en inquisitie

• Ketterij: mensen wezen belangrijke delen van de officiële kerkleer af. 
• Inquisitie: speciale kerkelijke rechtbank 

Inquisitie

• opsporen van mensen die een andere mening over het geloof hadden
• doel: terugkeer in katholieke kerk
• methode: marteling.
• bij weigering naar brandstapel