woordleer

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Woordleer

Herhaling en uitbreiding

Woordsoorten

Woordleer

• inzoomen op elk woord apart; elk woord afzonderlijk onder de microscoop plaatsen
• bv Ik onderzoek in de les biologie DNA.
  ik = pers vnw
  onderzoek = zelf ww
  in = voorzetsel
  de = lidwoord ...

Zinsleer

• uitzoomen op samenhang in de zin, zoals de planeten en de zon interageren in het heelal
• bv Ik onderzoek in de les aardrijkskunde de invloed van de zon op de planeet.
  ik = onderwerp
  onderzoek = pv 
  in de les AA = BWB 
  de invloed van de zon
   op de planeet = LV

Wat zijn zelfstandige naamwoorden?

Hoe herken je een zelfstandig naamwoord?

Je kan er een lidwoord voor plaatsen.

Je kan er een bijvoeglijk naamwoord achter plaatsen.

Je kan er een werkwoord van maken.

Maak zelf een originele woordgroep bestaande uit een lidwoord, bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord.

Welk soort werkwoord is 'acteren'?

1. zelfstandig werkwoord
2. koppelwerkwoord
3. hulpwerkwoord

Wat is het hulpwerkwoord?
De vrienden zullen elkaar steunen in moeilijke tijden.

1. vrienden
2. zullen
3. elkaar
4. steunen

ZWoBBeLS (zijn, worden, blijven, blijken, lijken en schijnen) zijn koppelwerkwoorden. Ze vormen een koppel met het onderwerp en het naamwoordelijk.

1. Waar
2. Niet waar

Wat past er niet in het rijtje?
De zon schijnt. - De leerling denkt na over het antwoord. - Zij schijnt slim te zijn.

1. De zon schijnt.
2. De leerling denkt na over het antwoord.
3. Zij schijnt slim te zijn.

01:10

Wanneer heb je een bijwoord?

1. Een bijwoord duidt een eigenschap of karaktertrek aan.
2. Een bijwoord staat bij een ander woord.
3. Een bijwoord duidt een hoeveelheid aan.
4. Een bijwoord duidt een tijd of plaats aan.

01:49

Een bijwoord zegt iets over een zelfstandig naamwoord.

1. Waar
2. Niet waar

02:49

Wat is het bijwoord?
De zon schijnt erg fel.

1. de zon
2. schijnt
3. erg
4. fel

03:27

Wat is het laatste, en, derde kenmerk van een bijwoord? Geef een voorbeeld.

Wat is het verschil tussen een hoofd- en een rangtelwoord?

1. Een rangtelwoord geeft de rang of plaats aan. Denk aan de zoveelste plek uit een sportklassement.
2. Een hoofdtelwoord is het belangrijkste telwoord in de zin.

Wat past niet in het rijtje?
de hunne - zich - mijn - ons

1. de hunne
2. zich
3. mijn
4. ons

Een wederkerend voornaamwoord keert of wijst terug naar het onderwerp.

1. waar
2. niet waar

Welke voornaamwoorden ken je?

Wat is een voorbeeld van een onbepaald voornaamwoord?

men

zoveelste

die

hun

zich

Welke uitspraak klopt?

1. Een antecedent is een betrekkelijk voornaamwoord.
2. Een antecedent is een bijvoeglijk naamwoord.
3. Een antecedent vormt de kern van de zin: het geeft het onderwerp van de zin weer.
4. Een antecedent is een zelfstandig naamwoord waarover een betrekkelijke bijzin informeert.

Welk woord is onderstreept?

Luister niet naar hem.

1. persoonlijk vnw
2. bezittelijk vnw
3. aanwijzend vnw
4. vragend vnw

Welk woord is onderstreept?

Ik stuur m'n mannen naar Rome ...

1. persoonlijk vnw
2. bezittelijk vnw
3. aanwijzend vnw
4. vragend vnw

Welk woord is onderstreept?

Laat me, Asterix!

1. persoonlijk vnw
2. bezittelijk vnw
3. aanwijzend vnw
4. vragend vnw

Hij wist niet dat het boek verdwenen was.

Welk woord is 'het'?

1. bepaald lidwoord
2. onbepaald lidwoord
3. onbepaald voornaamwoord
4. persoonlijk voornaamwoord

Ik hoorde hem hardop lachen.
Welk woord is 'hem'?

1. een persoonlijk voornaamwoord
2. een aanwijzend voornaamwoord
3. een bezittelijk voornaamwoord
4. een onbepaald voornaamwoord

Ik hoorde hem hardop lachen met die jongen.
Welk woord is 'die'?

1. een persoonlijk voornaamwoord
2. een aanwijzend voornaamwoord
3. een betrekkelijk voornaamwoord
4. een onbepaald voornaamwoord

Ik hoorde hem hardop lachen.
Welke woordsoort is HARDOP?

Ik hoorde hem hardop lachen met die jongen en gaf hem een uitbrander.
Welk werkwoord is 'gaf'?

1. hulpwerkwoord
2. koppelwerkwoord
3. zelfstandig werkwoord

Ik hoorde hem hardop lachen met die jongen en gaf hem een uitbrander.
Welk woord is 'jongen'?

Ik weet zeker dat de leraar wiskunde vorige week erg enthousiast was over onze klas.
Die zin bevat:

1. 3 bijwoorden (bw)
2. 1 bijvoeglijk naamwoord (bn)
3. 2 bw en 1 bn
4. andere

Mijn blij verraste vriend lachte verlegen.

1. 1 bn en 2 bw
2. 3 bn, geen bw
3. 2 bn, 1 bw

Persoonlijk voornaamwoord

Onbepaald voornaamwoord

Bepaald lidwoord

Het heeft die dag geregend.

Dit krot is onbewoonbaar ; het moet gesloopt worden.

Volgens de weerman zal het morgen vriezen.

De vergadering van de ministerraad vond plaats in het paleis.

Ik vind het spijtig dat je ons verlaat.

De troubadour vertelde het spannende verhaal.

'Dat is alles wat ik weet', zei hij.

WAT is hier ...

1. vragend vnw.
2. betrekkelijk vnw.

Wie nu nog praat, moet straks nablijven.

WIE is hier een ...

1. vragend vnw
2. betrekkelijk vnw

Betrekkelijk vnw.

Aanwijzend vnw.

Het meisje dat ik gezien heb, liet niets meer van zich horen.

Je hebt dat toch niet verteld, he!

Volgens mij heeft dat kind daar niks mee te maken.

Het kind dat jij verdenkt, heeft daar niks mee te maken.

Ken jij Anna Svetlana? Die moet je beslist eens spreken.

Mensen die lui zijn, zullen het nooit ver schoppen.

quizizz.com

Oefeningen online

Ga naar cambiumned.

Klik op woordsoorten.
Klik op voorzetsels, bijwoorden en voegwoorden. Maak oefening 3 en 7. 
Klik op voornaamwoorden en maak oef 1.
Klik op test jezelf.