10-9 Taalschat H5: Overbodige woorden, dubbele ontkenning en verkeerde woorden of uitdrukkingen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

In deze les:

• Lesopening: 

-  Huiswerkcontrole
-  Starten met het nieuws

•  Zelfstandig nakijken deze les:
  opdracht 1 tot en met 22 op blz. 167 t/m 175
  
  Is dit nog niet af? Dan maak je dat deze les af en kijk je de opdrachten na. Je blijft ook een lesuur na. 
  
  
• Maak je sollicitatiebrief af!
  
• Terugblik 
  

Doelen van de les:

• Je kunt aan het einde van de les heb je alle opdrachten van Over taal van blok 5 af en nagekeken.
  
  
• Aan het einde van de les heb je je sollicitatiebrief af. 

Regels vak Nederlands

Iedere week krijg je opdrachten die je moet maken in je schrift.

- Je kijkt de opdrachten zelf goed na en je verbetert je foute antwoorden.

- Je laat deze opdrachten in de eerste les van de nieuwe week aftekenen.

- Niet af of niet goed nagekeken? Dan blijf je na om het alsnog in orde te maken

Wat weet je al?

de betekenis van moeilijke woorden

Stappenplan moeilijke woorden

 homofonen

Homofonen zijn woorden die hetzelfde klinken, maar je schrijft ze anders en ze betekenen iets anders. 

Bijvoorbeeld:
- leiden en lijden
- bond en bont
- licht en ligt

Trefwoord

Vorige les: homoniemen

Homoniemen zijn woorden die er hetzelfde uitzien en hetzelfde klinken, maar een verschillende betekenis hebben.

Bijvoorbeeld:
- muis (van een computer of het dier)
- bank (om op te zitten of geldinstelling)

Vorige les: synoniemen

Synoniemen zijn verschillende woorden met (bijna) dezelfde betekenis.

Bijvoorbeeld:
- aardig, sympathiek en vriendelijk
- misschien, mogelijk en wellicht
- huilen, janken en jengelen

Overbodige woorden

Soms staan er overbodige woorden in zinnen. Ze zijn niet nodig in de zin.

Voorbeelden:
een mondeling toespraak
Ik wil meteen direct naar huis.

Dubbele ontkenning

Een dubbele ontkenning is het herhalen van een ontkennend woord in een zin. Er staan dus twee ontkenningen in

Voorbeelden:
Ik heb nooit geen zin om te voetballen.
Marwan gaat nooit niet naar zijn oma.

Verhaspeling

Bij een verhaspeling verwissel je woorden die op elkaar lijken, maar die een verschillende betekenis hebben. 

Voorbeelden:
Die schoenen kosten te duur.
Ik zie door het bos de bomen niet meer.
Er is een dood lijk gevonden in Amsterdam.

Verkeerde woorden

Soms gebruik je een verkeerd woord, omdat het erg lijkt op een ander woord.

Voorbeelden:
De twee bedrijven zijn gefusilleerd.
De twee bedrijven zijn gefuseerd. 

Mijn broertje traint mee bij de papillen.
Mijn broertje traint mee bij de pupillen.

Verkeerde uitdrukkingen

Soms worden uitdrukkingen en spreekwoorden door elkaar gehaald. Zorg ervoor dat je ze op de juiste wijze gebruikt. 

Voorbeelden:
Slapende honden bijten niet.
Slapende honden blaffen niet.

De peer valt niet ver van de boom.
De appel valt niet ver van de boom.

Als je te laat thuiskomt, vind je de kat in de pot.
Als je te laat thuiskomt, vind je de hond in de pot.

Zelfstandig maken deze les:

 opdracht 2 t/m 12 op bladzijde 167 t/m 173

Vorige les: homoniemen

Homoniemen zijn woorden die er hetzelfde uitzien en hetzelfde klinken, maar een verschillende betekenis hebben.

Bijvoorbeeld:
- muis (van een computer of het dier)
- bank (om op te zitten of geldinstelling)

Vorige les: synoniemen

Synoniemen zijn verschillende woorden met (bijna) dezelfde betekenis.

Bijvoorbeeld:
- aardig, sympathiek en vriendelijk
- misschien, mogelijk en wellicht
- huilen, janken en jengelen

5.3 Taalfouten

Overbodige woorden

Soms staan er overbodige woorden in zinnen. Ze zijn niet nodig in de zin.

Voorbeelden:
een mondeling toespraak
Ik wil meteen direct naar huis.

Dubbele ontkenning

Een dubbele ontkenning is het herhalen van een ontkennend woord in een zin. Er staan dus twee ontkenningen in

Voorbeelden:
Ik heb nooit geen zin om te voetballen.
Marwan gaat nooit niet naar zijn oma.

Verhaspeling

Bij een verhaspeling verwissel je woorden die op elkaar lijken, maar die een verschillende betekenis hebben. 

Voorbeelden:
Die schoenen kosten te duur.
Ik zie door het bos de bomen niet meer.
Er is een dood lijk gevonden in Amsterdam.

Verkeerde woorden

Soms gebruik je een verkeerd woord, omdat het erg lijkt op een ander woord.

Voorbeelden:
De twee bedrijven zijn gefusilleerd.
De twee bedrijven zijn gefuseerd. 

Mijn broertje traint mee bij de papillen.
Mijn broertje traint mee bij de pupillen.

Verkeerde uitdrukkingen

Soms worden uitdrukkingen en spreekwoorden door elkaar gehaald. Zorg ervoor dat je ze op de juiste wijze gebruikt. 

Voorbeelden:
Slapende honden bijten niet.
Slapende honden blaffen niet.

De peer valt niet ver van de boom.
De appel valt niet ver van de boom.

Als je te laat thuiskomt, vind je de kat in de pot.
Als je te laat thuiskomt, vind je de hond in de pot.

Aan de slag!

Zelfstandig afmaken: opdrachten van de afgelopen twee weken (laatste les deze week aftekenen)

  Zelfstandig maken: opdracht 17, 18, 19, 20, 21 en 22 op blz. 174 en 175