verbanden en signaalwoorden 3TL

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 4

Verbanden en signaalwoorden

DOEL

- signaalwoorden bij de tekstverbanden

tijdsvolgorde (chronologie),  oorzaak-gevolg en voorwaarde 

verbanden en signaalwoorden

Dit weet je al

- opsomming

- tegenstelling

-voorbeeld

Voor het maken van cupcakes heb je nodig: boter, meel, suiker, eieren en melk.

1. Tegenstelling
2. Opsomming

Opsomming

Een opsomming somt zaken op. Je herkent dit verband aan de volgende signaalwoorden: 

ten eerste,                                ten tweede, 

om te beginnen,                    ook (nog)

verder,                                        ten slotte,              en.

Je kunt een opsomming ook herkennen aan dubbele punt (;), liggende streepjes (-), getallen (1, 2, 3) of dots (*)

Veel meiden willen naar het optreden van Pink, maar er zijn maar een beperkt aantal kaarten te koop.

1. Tekstverband = tegenstelling
2. Tekstverband = opsomming

Tegenstelling

Een tegenstelling herken je aan signaalwoorden:

tegenover,                      maar, 

hoewel,                            echter, toch, 

aan de ene kant …       aan de andere kant, 

daarentegen

Voorbeeld

Een voorbeeld (toelichting) herken je aan signaalwoorden: 

bijvoorbeeld,                 zo, 

zoals,                                denk aan, 

neem nou,                     onder andere,                         ter illustratie. 

Bijvoorbeeld:

Je kunt afspraken voor een reis laten vastleggen in een reisovereenkomst. Denk aan het aantal excursies dat je per week wilt doen.

Tijdsvolgorde

Signaalwoorden

vervolgens

nu

eerst

daarna,  

Eerst meld je je aan bij de site. Vervolgens maak je de opdrachten. Nadat je je werk hebt nagekeken, kun je gaan leren.

Oorzaak-gevolg

Dit verband herken je aan de volgende signaalwoorden: daardoor, doordat, de oorzaak hiervan is, waardoor, ten gevolge van.

  

Bijv: Doordat de brug open was, kwam Peter te laat op zijn werk.

Oorzaak: brug open

Gevolg: Peter komt te laat.

Voorwaarde

Een voorwaarde herken je aan signaalwoorden: 

als … (dan),            indien, 

tenzij,                      mits. 

Als Jasper anders en beter gaat leren, dan gaat hij dit jaar nog over.

Jasper móét dus anders en beter gaan leren als hij dit jaar nog over wil gaan. De voorwaarde is dus: anders en beter gaan leren.

Welk tekstverband herken je?
Eerst zet je saldo op je ov-chipkaart, daarna activeer je de kaart en vervolgens kun je inchecken en naar je werk reizen.

1. tijdsvolgorde (chronologie)
2. oorzaak-gevolg

Zoek signaalwoord en tekstverband:
Eerst was zijn band lek en vervolgens moest hij naar huis lopen.

1. eerst opsomming
2. eerst/ vervolgens opsomming
3. eerst tijdsvolgorde
4. eerst/vervolgens tijdsvolgorde

Welk tekstverband herken je?

Doordat de brug open was, kwam Peter te laat op zijn werk.

1. tijdsvolgorde (chronologie)
2. oorzaak-gevolg

Naar school neem ik meerdere dingen mee, zoals: schoolpas, pennen en schriften.

Zoals is het signaalwoord voor .......

1. Opsomming
2. Voorbeeld
3. Tegenstelling

Ik ga graag op vakantie naar warme landen, zoals Spanje, Brazilië, Mexico en Curaçao.

1. Tekstverband = tegenstelling
2. Tekstverband = voorbeeld
3. Tekstverband = opsomming

Veel meiden willen naar het optreden van Ariana Grande, maar er zijn maar een beperkt aantal kaarten te koop.

1. Tekstverband = tegenstelling
2. Tekstverband = voorbeeld
3. Tekstverband = opsomming

Ze was haar paspoort vergeten en had geen geld bij zich.
'En' geeft een .... aan.

1. Tegenstelling
2. Opsomming
3. Doel-middel
4. Samenvatting

Hoewel er geen kledingvoorschriften zijn op school, is het verboden om in de les een petje te dragen.

1. voorbeeld
2. tegenstelling
3. opsomming

Hij wist enorm veel. Bovendien gaf hij veel ruimte aan de studenten.

1. oorzaak-gevolg
2. opsomming
3. voorbeeld