1.4 Mengsels

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

1.4 Mengsels

Als het goed is heb je het grootste deel van de opdrachten al gemaakt. 

Vandaag staat in het teken van een practicum 

Doelen

Je kunt uitleggen wat een oplossing is.

 Je kunt uitleggen wat een suspensie is.

 Je kunt uitleggen wat een emulsie is.

 Je kunt herkennen of een mengsel een oplossing, een suspensie of een emulsie is.

 Je kunt voorbeelden van de verschillende typen mengsels noemen.

Wat gaan we doen vandaag?

We gaan verschillende soorten mengsels bekijken en maken.

Volg deze LU stap voor stap om paragraaf 1.4 te snappen. 

3 soorten mengsels

Vandaag leer je om 3 soorten mengsels te maken en herkennen aan hun eigenschappen. 

1. Oplossing

2.  Suspensie

3. Emulsie

Oplossing

Een oplossing is altijd helder.

Een oplossing bestaat uit een oplosmiddel waarin een vloeistof, vaste stof of gas in is opgelost.

Oplosmiddelen zijn vaak water of alcohol. 

Helder: doorzichtig, je kunt er dus doorheen kijken. Je ziet bij het plaatje hiernaast het lepeltje duidelijk. 

Stoffen mengen in een reageerbuis

Als je stoffen gaat mengen in een reageerbuis is het belangrijk dat je dat voorzichtig doet. Je kunt niet gewoon je duim erop doen en schudden. 

In het filmpje aan het einde van deze les zie je nog een keer hoe je een vaste stof in een vloeistof mengt. 

Emulsie

Een emulsie bestaat uit een vloeistof waarin een andere vloeistof is gemengd.

Na een tijdje ontmengen de vloeistoffen van elkaar. 

Practicum 1: Emulsie

Nodig: reageerbuisrekje, leeg buisje, flesje demi-water,  

druppelflesje met olie, dopje.

Doen:

1. Doe 3 cm demi-water in een lege buis, voeg 2 cm olie toe.

2. Doe een dopje op het buisje en schud even flink. 

3. Zet het buisje in je reageerbuisrekje. 

Is de olie opgelost in het water?

1. Ja
2. Nee

Hoe noem je zo'n mengsel?

1. Oplossing
2. Suspensie
3. Emulsie

Practicum 2: Oplossen

Doel: het oplossen van een vaste stof leren kennen. 

Nodig: reageerbuisrekje, leeg buisje, flesje demi-water, potje zout, spatel. 

Doen:

1. Doe 1 spatelpunt zout in de buis. Voeg 3 cm water toe. 

2. Meng de vaste stof met de vloeistof tot je het zout niet meer ziet

3. Zet het buisje in je reageerbuisrekje. 

Is het zout opgelost in het water?

1. Ja
2. Nee

Hoe noem je zo'n mengsel?

1. Oplossing
2. Suspensie
3. Emulsie

Suspensie

Een suspensie is troebel. 

Een suspensie bestaat uit een vloeistof waarin een vaste stof rondzweeft. 

Na een tijdje zinkt de vaste stof naar beneden en vormt daar een laagje. 

Troebel: ondoorzichtig, je kunt er niet doorheen kijken. 

Practicum 3: Suspensie

Nodig: reageerbuisrekje, leeg buisje, flesje demi-water, potje krijt (Calciumcarbonaat), spatel. 

Doen:

1. Doe 1 spatelpunt krijt in de buis. Voeg 3 cm demi-water toe.

2. Meng tot je een troebele vloeistof krijgt. 

3. Zet het buisje in je reageerbuisrekje. 

Is het krijt opgelost in het water?

1. Ja
2. Nee

Hoe noem je zo'n mengsel?

1. Oplossing
2. Suspensie
3. Emulsie

Practicum 4: Emulgator

Nodig: je emulsie, flesje afwasmiddel

Doen:

1. Voeg twee druppels afwasmiddel aan de emulsie toe. 

2. Doe het dopje weer op het buisje en schud even flink. 

3. Zet het buisje in je reageerbuisrekje. 

Hoe noem je het afwasmiddel?

1. Emulsie
2. Emulgator

Kijk weer even terug bij je suspensie. Wat neem je waar?

Een suspensie kun je scheiden door te filtreren. 

Bekijk goed hoe je het filtreerpapier moet vouwen. 

Practicum 5: filtreren

Nodig: het buisje met de suspensie, leeg buisje, filtreerpapiertje, 

trechter, flesje met demi-water.

Doen:

1. Zet de trechter op het lege buisje. 

2. Doe het filtreerpapier volgens de afbeelding in de trechter.

3. Maak het filtreerpapier een klein beetje nat met demi-water. 

4. Meng de suspensie weer even goed en giet de suspensie over in de trechter. 

5. Wacht even tot het water is doorgelopen. 

Wat is hier het filtraat?

1. Het krijt
2. Het water in het buisje

Wat is hier het residu?

1. Het krijt
2. Het water

Vragen en Filmpje

Maak eerst de vragen van 1.4

Ben je klaar, bekijk dan het volgende filmpje van meneer Wietsma. 

Doelen

Je kunt uitleggen wat een oplossing is.

 Je kunt uitleggen wat een suspensie is.

 Je kunt uitleggen wat een emulsie is.

 Je kunt herkennen of een mengsel een oplossing, een suspensie of een emulsie is.

 Je kunt voorbeelden van de verschillende typen mengsels noemen.

Heb je de doelen behaald?

😒🙁😐🙂😃

Op moleculair niveau ziet het oplossen van een stof er zo uit. Je ziet dat de moleculen van de suiker tussen de watermoleculen gaan zitten. 

Filmpje oplosing

In het volgende filmpje zie je hoe een oplossing gemaakt wordt. 

Om een emulsie toch te laten mengen kun je een emulgator toevoegen. Dit stofje gaat om de oliedruppeltjes heen zitten en zorgt er voor dat ze door het water heen blijven zitten. Nu lijkt het toch gemengt.