WEBB - 4.8 t/m 4.17 (aangepast)

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

4 HAVO ECONOMIE  ||  2023-2024

Programma

• Vorige les
• Theorie
• Aan de slag
• Evaluatie

Wanneer is de arbeidsmarkt in evenwicht? Hoe ziet dit er grafisch uit?
Maak een schets op je wisbordje, benoem ook de assen!

Welk effect heeft het verhogen van de pensioen gerechtigde leeftijd op het aanbod van en de vraag naar arbeid?

Verschuiving op of van de lijn

Loon

• Verschuiving op de lijn. 
• Een ander loon met een andere hoeveelheid. 

Andere factoren

• De aanbodlijn of vraaglijn verschuift naar links of rechts. 

Steeds meer mensen zijn van mening dat zowel vrouwen als mannen betaald werk moeten verrichten. Wat gebeurt er met de aanbodlijn?

1. Verschuift naar links
2. Verschuift naar rechts
3. Verschuift niet

Kinderopvang wordt goedkoper. Wat gebeurt er met de aanbodlijn?

1. Verschuift naar links
2. Verschuift naar rechts
3. Verschuift niet

De leerplichtige leeftijd wordt verhoogt. Wat gebeurt er met de aanbodlijn?

1. Verschuift naar links
2. Verschuift naar rechts
3. Verschuift niet

De huizenmarkt zit in het slob en veel bouwondernemingen gaan failliet. Wat gebeurt er met de aanbodlijn?

1. Verschuift naar links
2. Verschuift naar rechts
3. Verschuift niet

Wat moet er gebeuren met het loon als er sprake is van werkloosheid? (Leerdoel 8)

De arbeidsmarkt vanuit theorie & in praktijk (doel 9)

• Volkomen concurrentie: vraag, aanbod en loon makkelijk aan te passen. Er ontstaat evenwicht. --> marktwerking wordt beperkt door organisaties en vastgelegde afspraken. 
• Homogeen product
• Vrije toetreding: opleidingsniveau vereist

Waarom is arbeid niet homogeen?

Werknemers

Mensen in loondienst

CAO (collectieve arbeidsovereenkomst)

• Vakbonden (als werknemer kan je lid worden). 
• Per bedrijfstak

Vast contract

• Verplicht verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid en werkloosheid. 
• Pensioenregeling

Flexibel

Doe deze opdracht met je buurman of buurvrouw.

De een bedenkt zoveel mogelijk voordelen van in loondienst zijn, de ander bedenkt zoveel mogelijk voordelen van zelfstandige zijn. Schrijf ze op je wisbordje, over 3 minuten bespreek je het met elkaar.

Doe deze opdracht met je buurman of buurvrouw.

Jullie hebben deze opdracht nu gedaan vanuit jullie eigen perspectief. Bedenk is voordelen voor de werkgever om iemand in loondienst te hebben of om een zelfstandige in te huren. Jullie krijgen 3 minuten om een aantal voordelen te bedenken, straks wil ik er een paar horen.

Voordelen flexibele markt:

• Werkgevers kunnen makkelijker de juiste mensen op de juiste plek krijgen. 
• Prikkels: Werkenden zullen beter presteren als ze beter beloond worden. 

Nadelen flexibele markt:

• Werkgevers zullen minder snel investeren in hun werknemers --> geen toekomst. 
• Veel kosten aan nieuwe werving, selectie en opleiding. 
• Zelfstandigen niet verplicht verzekerd tegen werkloosheid --> kan slecht zijn voor de economie.

Gevangendilemma, hoe zat het ook alweer? 

Waarom worden werknemers die geen lid zijn van de vakbond meelifters genoemd?

Leg uit waarom de flexibele arbeidsmarkt meer past bij de marktvorm volkomen concurrentie.

Wat is het gevolg van het feit dat zelfstandigen geen werkloosheidsverzekering hebben?

Aan het werk

4.8 t/m 4.17

Klaar? Nakijken + doelen uitwerken in het document. 

Lesdoelen

Aan het einde van de les

7. Uitleggen welke gevolgen arbeidsmarktinstituties zoals cao’s en minimumloon hebben op loon, contracten en vraag en aanbod van arbeid. 

8. Verklaren dat er sprake is van beperkte of ongelijke toetreding en prijsregulering op de arbeidsmarkt. 

9. Uitleggen wat er gebeurt als het feitelijke loon niet gelijk is aan het evenwichtsloon. 

10. Beschrijven waarom de werkelijke situatie op de arbeidsmarkt afwijkt van het theoretische model. 

11. Uitleggen wat het verschil is tussen vaste en flexibele arbeidscontracten en wat het gevolg hiervan is voor de positie van werkenden en werkgevers. 

12. Uitleggen wat de voor- en nadelen zijn van flexibiliteit op de arbeidsmarkt. 

Noem een voordeel van flexibel werk. 

Noem een nadeel van flexibel werk. 

Kun je beschrijven waarom de arbeidsmarkt in theorie hoort bij de marktvorm volkomen concurrentie, maar in praktijk afwijkt.

😒🙁😐🙂😃