Middeleeuwen les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

8 april 

V4 literatuur middeleeuwen 

H4 Literatuur middeleeuwen

Vooruitblik periode 2

• Inleiding literatuur middeleeuwen
  
• Een klassikaal middeleeuws werk  lezen (ELckerlijc)
• Opdrachten m.b.t. gelezen middeleeuws werk
• Lessen serie debatteren
• Toets debatteren
• Blinck

De middeleeuwen duurden ong. van:
A: 800-1200, B: 500-1500, C: 1000-1400, D: 800-1500

1. 800-1200
2. 500-1500
3. 1000-1400
4. 800-1500

De pest in de 14e eeuw

Heel Zuid-Europa is ten prooi gevallen aan een nietsontziende epidemie, een apocalyps die via Italië, Toulon en Marseille heeft bereikt. ‘Ik schrijf jullie dit, dierbaren, omdat jullie moeten weten in welke gevaren we op dit moment verkeren.’*

Met deze onheilspellende woorden waarschuwde geestelijke Lodewijk Heyligen vanuit Avignon in Zuid-Frankrijk zijn broeders in Europa. Het was 17 april 1349. Bijna de helft van de bevolking om Lodewijk heen was gestorven. Vanuit Italië baande deze ongekende ziekte zich een weg over het continent naar boven: de zwarte dood. 

De zwarte dood (de pest) kwam in de middeleeuwen in razend tempo vanuit Italië naar Europa, net zoals het coronavirus vorig jaar. Hoe reageerden we destijds?

1. We sloten ons op in onze huizen
2. We gingen dagelijks naar de kerk om God te vragen ons te behoeden
3. We vluchtten naar de stad
4. We lieten het over ons heen komen

'Houd afstand. Blijf uit de buurt van besmette mensen. Begraaf je doden snel, en kom je huis zo weinig mogelijk uit.’
Dit advies dateert van ...

1. 1635 de grote pestepidemie in Nijmegen
2. 1830-1831 cholerapandemie in Europa
3. 1919 De Spaanse griep
4. 2020 Het coronavirus

maatregelen tegen de pest in de 14e eeuw

1. Een gezin waar iemand besmet was moest een bos stro aan de voordeur hangen ter herkenning. 

2. Afval dumpen was streng verboden.

3.De markt werd alleen toegankelijk voor één inwoner per besmet gezin. 

4.Was je ziek, dan mocht je geen water uit de stadsput halen.

 

Opdracht classroom

Maak in tweetallen de opdracht over de tekst: De pest | Europa geteisterd door de Zwarte Dood.

Theocentrisch?

De middeleeuwen is theocentrisch.
Wat wordt hiermee bedoeld?

De middeleeuwen

Theocentrisch: 

volkstaal en orale vertelcultuur 

• Moraliserend 
• Versvorm 

Latijn

• Handschriften 
• Kopiisten 

Waarom zijn er zo weinig teksten uit de middeleeuwen overgebeleven?

Waarom zijn er weinig handschriften bewaard gebleven?

Oudnederlands

rond 1100

"Hebban olla uogala nestas hagunnan hinase hi(c) (a)nda thu uuat unbidan uue nu"

Wat betekent dit?
"Hebban olla uogala nestas hagunnan hinase hi(c) (a)nda thu uuat unbidan uue nu"

Middelnederlands

Vanaf 1200/1300 Middelnederlands

“[1470] Ende seide: ‘Joncfrouwe, gi sijt gevaen! Segt mi, wat soekedi hier nu?” (Ferguut)

Uit "Van den vos Reynaert"

Doe quamen tes coninx hove

Alle die diere, groet ende cleene,

Sonder vos Reynaert alleene.

Hi hadde te hove so vele mesdaen

Dat hire niet dorste gaen:

Die hem besculdich kent, ontsiet!

Also was Reynaerde ghesciet

Ende hier omme scuwedi sconinc hof,

Daar hi in hadde crancken lof.

Wat valt je op aan de taal?

“[1470] Ende seide: ‘Joncfrouwe, gi sijt gevaen! Segt mi, wat soekedi hier nu?” (Ferguut)

• Fonetisch lezen en klanken
  
• Leenwoorden
  
• Dubbele ontkenningen: en … ne
  
• Clisis: int dorp, alsi
  

boekenspeeddate 18/11

• Je hebt de afgelopen periode een boek gelezen.
• Je gaat in een speeddate een klasgenoot in twee minuten informatie geven over dit gelezen boek. 
• De eisen voor deze boekenspeeddate staan in de opdracht.
• Maak gebruik van een presentatie. Deze presentatie gaat in je portfolio samen met de beoordeling.
• Zie de opdracht in de classroom.