P1 keuze jagers worden boeren

• Middelbare school

Jagers worden boeren

keuze les gs

Wat ga je leren?

1. Hoe ontstond de landbouw
2.  Welke kenmerken de landbouwsamenleving had
   
3. Hoe de landbouw werd verspreid en in Nederland kwam
   

 Jagers worden boeren 

Hoe kun je zien dat deze mensen jager-verzamelaars zijn?

Hoe kun je zien dat deze mensen boer zijn?

Jager verzamelaars

Mensen hebben duizenden jaren geleefd van jagen en verzamelen.

Maar: Alles veranderde 11.000 jaar geleden (Grote uitvinding ooit)

Per ongeluk ontdekt

11.000 jaar geleden ontdekte mensen in het Midden-Oosten dat je wilde graankorrels kon begraven en brood van kon maken. -> NIEUWE BRON VAN VOEDSEL

Nog een paar uitvindingen

Ontdekking veeteelt

Mensen begonnen met het tam maken en fokken van dieren, zoals schapen en varkens. 

Handig voor:

Vlees, melk, eieren.

Trekken van karren.

Verspreiding van de landbouw

Vruchtbare halve maan: Gebied in het Midden-Oosten waar de landbouw is ontstaan

Landbouwrevolutie

Revolutie= Grote verandering

Ontstaan van landbouw:

-Akkerbouw (graan)

-Veeteelt (koeien, paarden, varkens).

Vruchtbare Halvemaan

• Gebied waar de eerste landbouw ontstaat (9000 v. Chr.)
  

• Midden-Oosten: Egypte, Israël, Palestina, Jordanië, Libanon, Syrië, Irak, Iran en Turkije

• 'De kraamkamer van de beschaving': ontstaan van steden en het schrift

Landbouwrevolutie

• Revolutie betekent verandering
  

• Jager-verzamelaars worden boer

• De landbouwrevolutie duurde meer dan 1000 jaar: niet iedereen werd tegelijk boer

• Landbouw bestaat uit: akkerbouw en veeteelt

Boeren in Nederland

• Zuid-Limburg: bandkeramiekers (tot 4400 v. Chr)

• Noord-Nederland: trechterbekercultuur (rond 3500 v. Chr.)

• Vanaf 3000 v. Chr. zijn er in Nederland geen jager-verzamelaars meer

Bandkeramiek

Trechterbekercultuur

Indeling van 'onze' prehistorie

Dood en begraven

• Graven worden steeds uitgebreider: grafheuvels en hunebedden

• Zowel begraven als cremeren: urnenvelden

• Doden kregen bezittingen mee: vermoedelijk geloven in leven na de dood

Gevolgen van het ontstaan van de landbouw

• blijven wonen op een vaste plek.
• stevige boerderijen ipv eenvoudige hutten.
• andere gebruiksvoorwerpen, zoals ploegen enz.

deze overgang was zo groot dat we spreken van de landbouwrevolutie.

Samenleving van Jager-verzamelaars

Landbouwsamenleving

Het indelen van het verleden:

1. Prehistorie : tot 3000 v.Chr.

2. Oudheid: 3000 v.Chr. - 500 n.Chr.

3. Middeleeuwen: 500 n.Chr. - 1500 

4. Vroegmoderne tijd: 1500 - 1800

5. Moderne tijd: 1800 - nu

Bij welk van de woorden past deze afbeelding het best?

1. nomade
2. boer
3. landbouwsamenleving

Bij welk van de woorden past deze afbeelding het best?

1. Boer
2. samenleving van de jager-verzamelaars
3. landbouwrevolutie

De overgang van Jager-verzamelaar naar boer was een enorme verandering, we noemen dit daarom ook wel de.....

1. prehistorie
2. landbouwsamenleving
3. landbouwrevolutie

Bij welk begrip past deze afbeelding het best?

1. Jager-verzamelaar
2. landbouwsamenleving
3. historie

Door wie is deze uitspraak gedaan? " Morgen trekken we weer verder, we kunnen hier geen eten meer vinden. De dieren zijn ook al verder getrokken en wij gaan achter ze aan"

1. een Jager-verzamelaar
2. Een Boer

Door wie is deze uitspraak gedaan? " We wonen op een vaste plek in een huis, verder hebben we best veel bezittingen zoals potten en gereedschappen om het land mee te bewerken"

1. Een Jager-verzamelaar
2. Een Boer

Welke middelen van bestaan hadden de mensen vóór de Landbouwrevolutie?

1. Jagen en verzamelen
2. Jagen, verzamelen, akkerbouw en veeteelt
3. Akkerbouw en veeteelt
4. Verzamelen, akkerbouw en veeteelt

Welke middelen van bestaan hadden de mensen tijdens de Landbouwrevolutie?

1. Jagen en verzamelen
2. Jagen, verzamelen, akkerbouw en veeteelt
3. Akkerbouw en veeteelt
4. Verzamelen, akkerbouw en veeteelt

Ok, landbouw...
Welke 'optelsom' is juist over landbouw?

1. akkerbouw + landbouw = veeteelt
2. landbouw + veeteelt = akkerbouw
3. veeteelt + akkerbouw = landbouw

Veel resten van de boerderijen uit de Steentijd hebben archeologen niet kunnen terugvinden. Toch zijn er aanwijzingen dát er huizen waren.

Hoe kun je dat in de afbeelding zien?

1. Je ziet nog duidelijk de muren die van aarde zijn gemaakt. De eerste woningen hadden zulke muren.
2. De rode stippen komen door de verf die in de Steentijd gebruikt is.
3. De donkere rondjes zijn de plekken waar eens de palen van de woning hebben gestaan.
4. De vloer is helemaal glad, net zoals wij dat tegenwoordig in ons huis hebben.

Hoe kan ik aan de afbeelding zien dat de hunebedden ná landbouwrevolutie zijn gemaakt?

1. De grote stenen kwamen hier pas tijdens de landbouwrevolutie.
2. Er woonden hier te weinig mensen om samen de hunebedden te maken.
3. Er wordt gebruik gemaakt van dieren.
4. Voor de landbouwrevolutie werden er geen mensen begraven