Paragraaf 4.1, prikkels en gedrag

• Biologie / Verzorging
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 4  

Gedrag

Paragraaf 4.1

prikkels en gedrag

Les 1

Begrippen!

Wat is gedrag?

Wat is een prikkel?

Noem een vb van  uitwendige prikkel

Noem een vb van inwendige prikkel

Startopdracht

Denk vast na over de vraag:

Wat heeft biologie met gedrag te maken? Schrijf je antwoord op het stencil

Planning

Werkblad

Eigen opdracht

Leerdoelen 4.1

Je kunt de definitie van gedrag benoemen.

Je kunt in je eigen woorden uitleggen hoe gedrag ontstaat. 

Je kunt voorbeelden geven van een uitwendige prikkel. 

Je kunt voorbeelden geven van een inwendige prikkel. 

Je kunt in je eigen woorden uitleggen hoe in de biologie gedrag onderzocht wordt. 

Je kent de woorden ethogram en protocol en kunt uitleggen wat het betekent. 

Je kunt uitleggen waarom het belangrijk is om gedrag te onderzoeken. 

HAVO:

Je weet wat een sleutelprikkel is. 

Je kunt uitleggen tot welk gedrag een sleutelprikkel leidt. 

Je kunt de definitie van gedrag benoemen. 

DEFINITIE

Gedrag is alles wat een mens of dier doet

Ook slapen of niks doen is gedrag!!!

Welk gedrag laat de haas zien?

Hoe ontstaat gedrag?

Gedrag ontstaat doordat mensen en dieren reageren op inwendige en uitwendige prikkels. Alle reacties op prikkels vormen het gedrag.

Prikkel > verandering in de omgeving.

uitwendige prikkel

Een prikkel van buiten het lichaam

uitwendige prikkel

inwendige prikkel

Een prikkel vanuit de mens/het dier zelf

inwendige prikkel

Gedrag ontstaat doordat mensen en dieren reageren op inwendige en uitwendige prikkels. 

Alle reacties op prikkels samen vormen gedrag. 

Volgt er op dezelfde prikkel altijd hetzelfde gedrag?
Leg uit.

Zelfstandig werken

Maken huiswerk

Les 2

Paragraaf 4.1

prikkels en gedrag

Planning

* Leer

doelen * Theorie herh.

* Huiswerk bespreken

* Zelfstandig werken ethogram & protocol

Leerdoelen 4.1

Je kunt de definitie van gedrag benoemen.

Je kunt in je eigen woorden uitleggen hoe gedrag ontstaat. 

Je kunt voorbeelden geven van een uitwendige prikkel. 

Je kunt voorbeelden geven van een inwendige prikkel. 

Je kunt in je eigen woorden uitleggen hoe in de biologie gedrag onderzocht wordt. 

Je kent de woorden ethogram en protocol en kunt uitleggen wat het betekent. 

Je kunt uitleggen waarom het belangrijk is om gedrag te onderzoeken. 

HAVO:

Je weet wat een sleutelprikkel is. 

Je kunt uitleggen tot welk gedrag een sleutelprikkel leidt. 

www.meneerspoor.nl

Waarom gedrag bestuderen?

Om iets te weten te komen over het gedrag van mensen/dieren. 

Waarom is dat belangrijk?

Gedragsonderzoek:

Het ethogram

Gedrag bestaat uit een reeks handelingen.

Bijvoorbeeld: 

Een giraf loopt naar het water, zet zijn voorpoten schuin, buigt zijn nek naar het water en drinkt het water.

Deze handelingen kun je beschrijven. 

GEEN MENING!!!

De lijst met beschrijvingen heet een ethogram

Gedragsonderzoek:

Het protocol

Je bekijkt hoe vaak een dier een bepaalde handelingen uitvoert. 

Dit doe je door te turven

Stappen gedragsonderzoek

* Dier een bepaalde tijd waarnemen. 

( bekijk filmpje) 

* Ethogram maken.

* Dier weer voor een bepaalde tijd waarnemen. 

(bekijk filmpje nog een keer)

* Protocol maken. 

* Resultaten verwerken in een staafdiagram. 

Huiswerk 

opdr 8, 9, 10, 18, 19

Zelfstandig werken

Maken opdracht

Gedrag ontstaat doordat mensen en dieren reageren op inwendige en uitwendige prikkels. 

Alle reacties op prikkels samen vormen gedrag. 

Sleutelprikkel

Een sleutelprikkel roept altijd hetzelfde gedrag op!

Zelfstandig werken

Maken huiswerk  23 tm 27