Les 18- 22 mei BS4

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Biologie

met Mevr. Platenburg

Wat gaan we doen?

Deze les

• Deze week ga je leren wat mitochondriën en bladgroenkorrels doen.
   
• Herhalen stof vorige les
• Basisstof 4: Mitochondriën & bladgroenkorrels
  
• Weektaak

Blijf je nog hangen?

- Vragen stellen

- Stof bespreken

- Gezellig 

Deze week ga je leren wat de functie is van een celkern, endoplasmatisch reticulum, golgisysteem en ribosomen. Je kan bovenstaande onderdelen + mitochondriën en bladgroenkorrels herkennen.

1. Geheel behaald
2. Gedeeltelijk behaald
3. Niet behaald

Welke stof bevat de geschreven opdrachten (oftewel het recept) voor de aanmaak van eiwitten?

1. ATP
2. Enzymen
3. Eiwit
4. DNA

Welke stof bevat de geschreven opdrachten voor de aanmaak van eiwitten?

1. Cytoplasma, Celkern, Celmembraan
2. Celkern, vacuole, celwand
3. bladgroenkorrel, celkern en vacuole
4. Celwand, celkern en celmembraan

Herhalen vorige week

Weet je nog de functie van:
- Celkern

- Endoplasmatisch reticulum

- Ribosoom

- Golgi-systeem

Celkern

Endoplasmatisch reticulum

Ribosoom

Mitochondrium

Celmembraan

Golgisysteem

Bol.com verhaal 
-Order wordt klaargemaakt 

- Losse producten gemaakt & bouwpakket versturen

- Product in elkaar gezet
& in doos voor verzending

Ribosoom

Golgisysteem

Celmembraan

ER

Celkern

Mitochondriën

Eiwit synthese

Pakketje

- Order wordt gekopieerd van het DNA (receptenboek) & doorgegeven 

- De losse producten (eiwitten) worden gemaakt en als bouwpakket verpakt

- Bouwpakket wordt in elkaar gezet (lamp gemaakt) & in doos voor verzending

Waarom zitten er poriën in het kernmembraan?

1. Zodat ribosomen naar de kern kunnen
2. De poriën zorgen voor het luchten van de kern
3. Zodat de 'order' eruit kan
4. Om de hitte kwijt te kunnen

Doel van vandaag:

Deze week ga je leren wat mitochondriën en bladgroenkorrels (chloroplasten) doen.

Mitochondriën

- Aanwezig in zowel plantaardige en dierlijke cellen

- Powerhouse van de cel
zorgt voor energie in de cel door 
verbranding van glucose

- Binnen én buitenmembraan

mitochondriën, maken energie

Mitochondriën

- Binnen én buitenmembraan

- Zorgen voor een groter oppervlak

Mitochondriën: Energie

Hier vindt verbranding plaats:
Glucose + zuurstof --> CO2 + H2O en energie

energie opgeslagen in ATP

ATP: batterij van de cel

Welke cel zal de meeste mitochondriën hebben?

1. Een huidcel
2. Een wangslijmvlies cel
3. Een spiercel

Chloroplasten

- Andere naam: Bladgroenkorrels
- Zetten lichtenergie om in glucose (fotosynthese)
- Binnen én buitenmembraan
- Lijkt op stapeltjes munten

Waar komen chloroplasten in voor?

1. Dierlijke cellen
2. Dierlijke en plantaardige cellen
3. Plantaardige cellen
4. Schimmel cellen

Wat is wat?

Chloroplast

Mitochondriën

Waarvoor dienen de mitochondriën?

1. Vrijmaken van energie
2. Secretie van eiwitten
3. Maken van eiwitten
4. Vervoer van DNA

Zijn er vragen?
Stel ze via de microfoon, of anoniem via hier)

Weektaak

Deze week ga je leren wat mitochondriën en bladgroenkorrels doen.

- Kijk je gemaakte opdrachten (opdr. 27 van vorige week) na

- Lees BS 4 (blz. 27-29) 

- Volg de online les 

- Maak: Opdr. 28 (bespreken in maatwerkuur), 29, 30 

- Tip: maak voor jezelf een aantekening van elk onderdeel uit de cel, met daarbij de functie. 

- Wil je extra oefenen: 

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/cel/functiesorganellen.htm

Volgende week

- GEEN online les op dinsdag (driehoeksgesprekken)
- Online les op woensdag om 14.30 (aanwezigheid verplicht)

- Maatwerkuur vervalt
  > Heb je hier behoefte aan, laat dat weten dan kijken we of we wat in kunnen plannen. 

Overhoor jezelf: weet je de functies nog?

Een ribosoom is een eiwitfabriek; het ruw E.R. is het transportsysteem van die eiwitten

Het Golgi-apparaat vouwt eiwitten goed op (maakt het 'af') en transporteert ze in blaasjes

Het centriool speelt een rol bij de celdeling; hieraan bevestigen zich de trekdraden die de chromosomen uit elkaar trekken

Het lysosoom is een blaasje met verteringsenzymen om kapotte ceponderdelen op te ruimen

De celkern bevat het DNA, hierin vindt ook transcriptie (maken van RNA) plaats

Het cytoplasma bevat opgeloste stoffen, is de inhoud van de cel waarin alle organellen 'hangen'. Bevat ook het celskelet

Het celmembraan is het omhulsel van de cel, de poortwachter die zorgt dat sommige stoffen wel en andere niet binnen komen

De mitochondriën zijn de energiecentrales. Ze verbranden energierijke stoffen en maken ATP van ADP en P

Het glad ER (zonder ribosomen) is een transportsysteem, vooral voor eiwitten

Celkern

• Ligt in het cytoplasma
• Omgeven door een kernmembraan met daarin:
  - kernporiën
  - kernplasma
  - chromosomen 
  - kernlichaam (nucleolus)

Celkern

• Functie: 
  - Beschermen én in stand houden van chromosomen
  - Gen-expressie:
  Genen aanzetten door signaal te maken
  (oftewel: de order maken)

Ruw ER

• Bevat ribosomen (afgebeeld
  als puntjes)
• Ribosomen maken de eiwitten
  geven de eiwitten af in holte 
  van membraan
  
  

Golgi systeem

• Ligt naast ER
  
• Neemt de blaasjes met
  eiwit afgesnoerd van het
  gladde ER op.
• Geeft eiwitten hun uiteindelijke vorm en stopt ze weer in blaasjes

Eiwit synthese