Slapen

• Maatschappelijke zorg
• MBO
• Studiejaar 2

Slapen

Gezondheid en Ziekte

Thema: Vitaliteit

Leerjaar 2

Planning van de les

• Leerdoelen
• Quiz 
• Theorie over slapen en met elkaar in gesprek over slaapproblemen bij clienten
• Afsluiting van de les 

Leerdoelen

• Je benoemt de functies van slapen 
• Je herkent de verschillende slaapfasen
• Je benoemt oorzaken en gevolgen van slecht slapen
• Je legt uit hoe je een client met slaapproblemen kan ondersteunen

Ieder mens heeft een eigen slaap-waakritme?

1. Waar
2. Niet waar

Hoeveel uur per nacht slaap jij gemiddeld?

Minder dan 5 uur per nacht

5-6 uur

7-8 uur

Meer dan 8 uur

Mensen slapen gemiddeld een derde van hun leven

1. Waar
2. Niet waar

Waarom kom je slechter in slaap met je smartphone op je nachtkastje?

1. Door het licht
2. Door de straling
3. Door het geluid
4. Omdat je nieuwsgierig bent naar je berichten

In de meeste gevallen gaan nachtmerries over...

1. School en examens
2. Achtervolgt worden
3. Vallen
4. Controle verliezen

1 op de 10 kinderen slaapwandelt

1. Waar
2. Niet waar

Een ander woord voor chronische slapeloosheid:

1. Slaapapneu
2. Insomnia
3. Narcolepsie
4. Vermoeidheidsyndroom

Hoeveel procent van de Nederlanders is ontevreden over eigen slaapkwaliteit?

1. 15%
2. 38%
3. 63%
4. 78%

Slaapmiddelen zijn verslavend:

1. Waar
2. Niet waar

Heb jij een slaapritueel?

Cortisol- en Melatonine niveau 

• Om goed in slaap te komen is het belangrijk dat het level van het stress hormoon cortisol laag is
  
• Als cortisol laag is weet het lichaam dat het “veilig” is om te gaan slapen en wordt melatonine goed aangemaakt
  
• Melatonine zorgt er dus voor dat je goed in slaap kan vallen
  
• Maar als cortisol te hoog blijft wordt er dus onvoldoende melatonine aangemaakt waardoor je dus niet in slaap kan vallen
  

Op welke manier lig jij het fijnst in je eigen bed. Welke eisen stel je aan je bed en omgeving?
(bv. temperatuur, soort deken)

Noemt tenminste 2 functies
van slapen

Functies van slapen

1.  Belangrijk voor herstel en opbouw van je lichaam
2. Je hersenen spoelen als het ware schoon
3. Je verwerkt de emoties van de dag
4. Je onthoudt beter wat je de dag ervoor hebt geleerd

Hoeveel slaapfasen zijn er?

1. 4
2. 5
3. 3
4. 6

Slaapfasen

NON-REM SLAAP:

1. De sluimerfase: moeite om je ogen op te houden, hersenactiviteit neemt af

2. De lichte slaap: slaap begint, maar nog heel licht

3. De diepere slaap (lichamelijk herstel, ademhaling en hartritme laagste niveau)

REM-SLAAP:

4. De droomslaap (geestelijk herstel, snelle oogbewegingen)

Elke fase duurt 90-120 min, 3-5 x per nacht slaapcyclus.

Slaapfasen

Slaapcyclus

Gevolgen van slecht slapen

Slecht slapen verhoogt risico op:

• Obesitas
• Kanker
• Dementie
• Depressie
• Vaataandoeningen en beroerte
• Bij jongeren: slechter cognitief functioneren en gedragsproblemen

Slapeloosheid (insomnia) komt vaak voor.
Bedenk een oorzaak waardoor een client niet goed kan slapen

Oorzaken slecht slapen

• Zorgen en piekeren / stress
• Lichamelijke ongemakken (bijv. pijn of door krampachtige houding)
• Eet- en drinkpatroon van de client
• Omgevingsfactoren zoals lawaai of temperatuur 

Welke zaken kun je met een client onderzoeken wanneer er sprake is van slapeloosheid?

In gesprek met je client

Wat zijn de wensen en gewoonten van de client, als je kijkt naar slaaptijden, beddengoed, slaaprituelen?

Is de client gewoonlijk na het ontwaken goed uitgerust en klaar voor de dag?

Heeft client problemen met inslapen?

Maakt client gebruik van hulpmiddelen?

Heeft client last van dromen?

Heeft client last van angst in donkere ruimtes?

Is client (te) vroeg wakker?

Hanteert de client regelmatige perioden voor rust en ontspanning?

Gebruikt de client slaapmedicatie?

Wat is het dag-en-nachtritme van de client?

Wat kun jij als MZ'er doen als
je client al de gehele dag op bed ligt?

Afsluiting van de les:
Was de lesstof duidelijk en de les interactief?

😒🙁😐🙂😃

Zelf aan de slag

Werken aan de eindopdracht in je groepje