Spelling H4 - Tussenletters in samenstellingen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom!

Nederlands

Mevrouw Lanenga 

Let op: 

Doe mee met de LessonUp, 

Check wat je moet doen  deze week. 

Houd je aan de planner!

-  Je weet wanneer je een tussenletter bij een samenstelling schrijft en wanneer niet; 

- Je kunt samenstellingen op de juiste manier spellen. 

Vandaag in de les:

Samenstelling = twee woorden samenvoegen tot een nieuw woord.

Winkel + wagen = winkelwagen

Kapper + schaar  = kappersschaar

Boek + plank = boekenplank

Tussenletters in samenstellingen: 

Er komt altijd een -s- tussen twee woorden als je hem hoort. 

(en het eerste deel heeft een mv op -s)

beer + wijfje = wijfjesbeer

Maar soms start het tweede woord met een s-. Dan hoor je het niet. Verander dan het tweede woord:

meisje + school = Meisjesschool/ meisjeschool?

meisje + fiets =  meisjesfiets = meisjesschool

Tussenletters in samenstellingen: -s-

De -(e)n-  is moeilijker. 

In principe schrijf je hem altijd als het eerste deel een zelfstandig naamwoord is en een meervoud op -en heeft:

Artikel uit een krant = krantenartikel

Maar er zijn 6 uitzonderingen:

Tussenletters in samenstellingen: -(e)n-

Je schrijft geen -(e)n- als het eerste deel van de samenstelling:

1. Geen zelfstandig naamwoord is (armelui)
2. Geen meervoud heeft (benzinegeur)
3. Alleen een meervoud op een -s heeft (douchebak)
4. Meervoud op -s en -n heeft (giraffehals)
5. Een versterkende betekenis heeft een de hele samenstelling is bijvoeglijk naamwoord (beresterk)
6. uniek is (in Nederland/wereld) (maneschijn, zonneklaar, koninginnesoep) 

Uitzonderingen: -(e)n-

1. Probeer meerdere samenstellingen te maken met het woord
meisjesschool, meisjesbroek, meisjesgedrag

2. Dan zoek je het op in een (online) woordenboek!

Wat als je twijfelt?

Hoe schrijf je deze samenstelling?
Omgang+regeling

Hoe schrijf je deze samenstelling?
zwijn+stal

Hoe schrijf je deze samenstelling?
spin+web

In principe schrijf je hem altijd als het eerste deel een zelfstandig naamwoord is en een meervoud op -en heeft:

Artikel uit een krant = krantenartikel

Tussenletters in samenstellingen: -(e)n-

Hoe schrijf je deze samenstelling?
spin+wiel

Je schrijft geen -(e)n- als het eerste deel:

1. Geen zelfstandig naamwoord is (spinnen is hier
2. Geen meervoud heeft (bezinegeur)       werkwoord)
3. Alleen een meervoud op een -s heeft (douchebak)
4. Meervoud op -s en -n heeft (giraffehals)
5. Een versterkende betekenis heeft een de hele samenstelling is bn (beresterk)
6. uniek is (in Nederland/wereld) (maneschijn, zonneklaar, koninginnesoep) 

Uitzonderingen: -(e)n-

Hoe schrijf je deze samenstelling?
rijst + vlaai

Je schrijft geen -(e)n- als het eerste deel:

1. Geen zelfstandig naamwoord is 
2. Geen meervoud heeft Rijst heeft geen mv, rijstkorrels wel
3. Alleen een meervoud op een -s heeft (douchebak)
4. Meervoud op -s en -n heeft (giraffehals)
5. Een versterkende betekenis heeft een de hele samenstelling is bn (beresterk)
6. uniek is (in Nederland/wereld) (maneschijn, zonneklaar, koninginnesoep) 

Uitzonderingen: -(e)n-

Is deze stelling waar? (ja/nee)
omdat je stationswinkel schrijft, is het ook stationschef

Is deze stelling waar? (ja/nee)
je schrijft groentensoep, want het meervoud van groente is groenten

Wat:  Spelling H4 - tussenletters in samenstellingen -
            opdracht 1 t/m 3

Hoe? Online, of in je boek. 

Wanneer af? Deze week :) 

Kijk goed naar de filmpjes in de methode en als je niet lukt, trek dan op tijd aan de bel!

Aan de slag!