Dorothea Timmers Huigers

Verstandelijk gehandicapt

Iemand is verstandelijk gehandicapt als er sprake is van een blijvende ontwikkelingsachterstand als gevolg van een stoornis in het cognitief functioneren. Dit wil zeggen dat er een stoornis is in het waarnemen, denken, kennen en/of weten, die niet meer over gaat. Hierdoor heeft iemand een ontwikkelingsachterstand.

Dorothea Timmers - Huigens

Dorothea Timmers-Huigens (1942) is de grondlegger van de Theorie van Ervaringsordening

De theorie van Ervaringsordening stelt een aantal uitgangspunten vooraf centraal:

- Alles wat uit mensen geboren wordt is mens, en heeft derhalve menselijke mogelijkheden, dat geldt onverkort voor verstandelijk gehandicapte mensen. Het zijn geen mensen met ‘andere’ mogelijkheden dan ‘normale’ mensen, maar gewoon mensen. Het zijn ook geen ‘mensen met mogelijkheden’ zoals wel eens gesuggereerd wordt, want elke mens heeft mogelijkheden. Het zijn mensen.

Wat ten aanzien van ervaringsordening geldt voor mensen met een verstandelijke handicap, geldt allereerst en onverkort voor elke mens. Daarom geeft ervaringsordening een handvat dat herkenbaar is, het betreft ook jezelf en je eigen functioneren.

Ervaringsordening is een theorie die niet uitgaat van niveau denken, of van ontwikkeling in onomkeerbare fasen; maar van: ontwikkeling en hulpverlening als een dynamisch proces met voortdurende intermenselijke invloed

Ervaringsordening

• Lichaamsgebonden: zichzelf en de wereld ervaren en ordenen
• Associatief: zichzelf en de wereld ervaren en ordenen
• Structurerend: zichzelf en de wereld ervaren en ordenen
• Vormgevend: zichzelf en de wereld ervaren en ordenen.

Lichaamsgebonden ordening

 biedt veiligheid en letterlijk houvast. Door dingen aan te raken en in je mond te stoppen leer je de wereld kennen. Aanvankelijk blijft die wereld strikt beperkt tot het hier en nu. Later worden opeenvolgende ervaringen herkend als vertrouwd.

-stereotype gedrag

-Herhaal gedrag

-Orale fase

associatieve ordening

Heeft te maken met het herkennen van patronen. Aankleden, tandenpoetsen en eten vinden plaats via handelingen die in een vaste volgorde verlopen. Mensen ontlenen hun veiligheid aan vaste patronen

structurerend ordenen

Bij structurerend ordenen daarentegen kan de volgorde binnen zo’n situatie verschillen. De maaltijd blijft wel aan allerlei vaststaande regels gebonden: bijvoorbeeld het tijdstip en regels, zoals niet weglopen tijdens het eten.

Bij de vormgevende ordening

kan iemand zelf zijn omgeving bepalen. Hij kan bijvoorbeeld zelfstandig kleren gaan kopen in een winkel. Bij structurerend ordenen kan – hetzelfde voorbeeld doorvoerend – de persoon wel kiezen uit een aantal kledingstukken dat in een kast ligt, terwijl iemand die associatief ordent niet in staat is om te kiezen. Als iemand vormgevend kan ordenen, is het de vraag of hij wel verstandelijk gehandicapt is.