H5 - 5.4 Arbeiders strijden voor hun rechten (1)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

H5.3 Arbeiders strijden voor hun rechten (1)

Tijdvak van Burgers en Stoommachines

Weet je het nog?

Waarom werden Nederland, België en Luxemburg samengevoegd?

1. Omdat deze landen vroeger ook bij elkaar hoorden
2. Om een sterk front tegen Frankrijk te vormen
3. Zodat Duitsland geen Wereldoorlog kon beginnen
4. Omdat Engeland economisch te sterk werd

Wat weet je over Nederland na 1813?(toen Napoleon was verdreven)

1. Het land was een republiek, het bestuur uit de Bataafse Republiek was teruggekeerd
2. Het land was een koninkrijk; de broer van Napoleon was koning geworden
3. Het land was een Republiek; het bestuur uit de Gouden Eeuw was teruggekeerd
4. Het land was een koninkrijk; de zoon van stadhouder Willem V was koning geworden

Sleep de gebeurtenissen naar het juiste jaartal

1810

1813

1815

1830

Nederland wordt deel van het Franse Rijk

België maakt zich los van Nederland

Willem I wordt koning

Napoleon wordt verslagen

Koning Willem I regeerde democratisch

1. Juist
2. Onjuist

Noem een economische verbetering die Koning Willem I doorvoerde

Willem II was conservatief, waarom vroeg hij Thorbecke uiteindelijk toch om een nieuwe grondwet te schrijven? Gebruik het jaar 1848.

Wat hoort niet bij de grondwetswijziging van 1848?

1. ministeriële verantwoordelijkheid
2. cencuskiesrecht
3. algemeen kiesrecht
4. koning verliest zijn macht

• Je kunt uitleggen hoe en wanneer Nederland een industriële samenleving werd.
  
• Je kunt uitleggen wat het socialisme inhoudt en waarom er twee groepen socialisten waren.
  
• Je kunt aan de hand van een voorbeeld uitleggen wat een sociale wet is.

Leerdoelen

Industriële Revolutie in Nederland (1)

• Industrialisatie begint vanaf 1850
  
• Eerst lichte industrie (textiel, voedsel) daarna zware (machines, schepen)
  
• Grondstoffen komen binnen in haven Rotterdam
  
• Nieuwe kanalen/wegen/rails
  
• Steenkool uit steenkoolmijnen in Limburg

klik

Industriële Revolutie in Nederland (2)

* Kinderarbeid in fabrieken

* Lonen en arbeidsomstandigheden slecht

* Armen/zieken/werklozen leven van liefdadigheid

* Nederland is een klassenmaatschappij

De Nederlandse politiek

• In Nederland hebben alleen rijke mensen kiesrecht, zij stemmen op de liberalen.
• Liberalen geloven in de idealen van de Franse Revolutie
• Vrijheid, stemrecht en invloed op het bestuur --> Rijken.
• De liberale overheid deed niets om het leven van arbeiders te verbeteren
  

Socialisme (1)

• Rond 1850 ontstaat het socialisme:  vóór de arbeiders
  
• Karl Marx was de bedenker: hij voorspelde een  revolutie van de arbeiders tegen de fabriekseigenaren 
• Privébezit zou volgens Marx worden afgeschaft          einde klassenmaatschappij

klik voor Marx

Socialisme (2)

• Sommige socialisten geloven niet in Marx' revolutie
• Zij zijn sociaal-democraten
• Willen het leven van arbeiders vreedzaam verbeteren
• Bijvoorbeeld: d.m.v. vakbonden en sociale wetten

Sociaal-democraten en communisten willen allebei hetzelfde. Alleen hoe ze dit willen bereiken is anders. Noem een overeenkomst en verschil.

Tekst

Tekst

Sleep alles wat bij het Liberalisme hoort naar het plaatje

Liberalen

Vrijheid

Vooral arbeiders

Vooral rijke mensen

Nieuwe grondwet

Willen weinig verandering

'Overheid zou zich meer moeten bemoeien met de economie'

'Overheid zou zich niet moeten bemoeien met de economie'

Thorbecke

Koning Willem I

Hoort de afbeelding bij socialisme of liberalisme? Leg je antwoord uit.

Hoe goed begreep je deze les?

😒🙁😐🙂😃

Aan de slag:

Lezen 4.4

A. Maak opdracht 3-14
B. Uitwerken K+K lijst

Aan de slag:

Quizizz maken van H4 en kijken waar je staat. Wat gaat goed? Waar moet je nog voor leren?

Aan de slag:

Online: maak een woordweb met mogelijk onderwerpen voor je artikel in het tijdschrift. - Stuur mevr. Effing een foto hiervan via Teams chat.

- Start met inlezen en bronnen verzamelen.