4.2 Lenzen en constructiestralen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Beelden maken met een lens

Lesdoelen

De breking bij een bolle en holle lens tekenen.

Met behulp van de constructiestralen het beeld tekenen.

Voorkennis

Noteer zoveel mogelijk apparaten die je kent met lenzen.

Voorwerpen met lenzen

Positieve lenzen:

Deze zijn in het midden het 

dikst en hebben een vergrotende werking  (bolle lenzen).

Positieve lenzen hebben een convergerende werking

Het licht breekt iets naar binnen t.o.v. voor de lens. 

Negatieve lenzen:

In midden dunst en hebben een verkleinende werking  (holle lenzen).

Negatieve lenzen hebben een divergerende werking

De bundel beweegt uit elkaar t.o.v. er voor.

Wat is de het brandpunt?

1. plaats waar brand ontstaat
2. plaats waar licht na een lens samenkomt
3. plaats waar licht vandaan komt
4. plaats waar lens staat

Het brandpunt

Evenwijdig licht gaat na breking door het brandpunt (F van focus)

Constructiestralen

 Bepaal waar het beeld achter lens ontstaat.

We doen het altijd met twee  constructiestralen.

1 - Door het midden van de lens, verandert niet richting

2 - Evenwijdig aan hoofdas. Na lens door brandpunt (F).

1 Teken de lens, het brandpunt en de hoofdas.

Teken het voorwerp als een pijltje L1 L2

3 Teken het beeldpunt B1 met de twee constructiestralen.

Teken het beeld als een pijl B1B2.

Controle van begrip 

Teken het beeld van een voorwerp wat 3,5 cm hoog staat, en 5 cm van een lens staat, als de lens een brandpunt van 2,5 cm heeft.

a Geef in de figuur het brandpunt aan met een stip en zet er de letter F bij.

b Teken hoe het zonlicht van links op de lens valt.

Leg uit welke lens het sterkst is.

Welke lens is het sterkst

1. Lens A
2. Lens B

Welke lens heeft de grootste brandpuntafstand?

1. Lens A
2. Lens B

Hol of Bol?

1. Hol
2. Bol

Hol of Bol?

1. Hol
2. Bol

Hol of Bol

1. Hol
2. Bol

Hol of Bol?

1. Hol
2. Bol

Teken drie keer het beeld.

Lenzenformule

Lenzenformule

Stasio wil een film afspelen met een beamer. Als scherm gebruikt hij een witte muur. De lens van de beamer heeft een brandpuntsafstand van 14,5 cm. De afstand tussen het lcd scherm van de beamer tot de lens is 15 cm (voorwerpsafstand)

Bereken op welke afstand Stasio de beamer van de muur moet zetten om een scherp beeld te krijgen.

Lenzenformule

Gegeven: 

f = 14,5 cm

v = 15,0 cm

Gevraagd :

b = ?

Uitwerking:

1/f = 1/b + 1/v     geeft.    1/14,5 = 1/b + 1/15,0

1/b = 1/15 - 1/14,5 = 0,00230

b= 1/0,00230 = 435 cm

f = 23 cm, b = 520 cm
v = ?

1. v = 22 cm
2. v = 11960 cm
3. v = 0,04 cm
4. v = 24 cm