Les 5 woordenschat

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Het programma 

huiswerk nakijken

woordenschat

Huiswerk

Maak oefening 1 t/m 3 vanaf blz. 150.

Instructie

Samenstellingen en afleidingen

Samenstelling

Een woord dat bestaat uit twee of meer kleinere woorden, 

heet een samenstelling.

Bijvoorbeeld: 

Voetbalwedstrijd

Voetbalwedstrijd bestaat uit voetbal en wedstrijd, maar voetbal bestaat weer uit voet en bal. Deze samenstelling bestaat dus uit 3 woorden!

Uit welke woorden bestaat de samenstelling:

rugzak

Uit welke woorden bestaat de samenstelling:

tandpasta

Uit welke woorden bestaat de samenstelling:

sneeuwpret

Bijvoorbeeld

Postbode klinkt soms als */posbode/: de t van post valt weg in de uitspraak van de samenstelling.

Toch schrijf je postbode omdat het woord een samenstelling is van de woorden post en bode. 

Een bode is iemand die voor zijn beroep iets rondbrengt.

Schrijf de samenstelling op:

+

Handtas klinkt soms als */hantas/: de d van hand valt weg in de uitspraak. Toch schrijf je handtas omdat het woord een samenstelling is van hand en tas. 

Schrijf de samenstelling op:

+

In kerkklok hoor je de laatste k van kerk of de eerste k van klok niet. Toch schrijf je kerkklok omdat het woord een samenstelling is van kerk en klok.

Hoe schrijf je de samenstelling: leraar + kamer

1. leraarskamer
2. lerarekamer
3. leraarkamer
4. lerarenkamer

Hoe schrijf je de samenstelling: zon + stelsel?

1. zonnenstelsel
2. zonstelsel
3. zonnestelsel

Hoe schrijf je de samenstelling: stage plaats?

1. stageplaats
2. stagesplaats
3. stagenplaats

Hoe schrijf je de samenstelling: karn + melk?

1. karnmelk
2. karnemelk
3. karnenmelk

Hoe schrijf je de samenstelling: beer + gezellig?

1. berengezellig
2. beregezellig

Een afleiding is een woord waar een achtervoegsel of voorvoegsel wordt "vastgeplakt".

Wat betekenen de voorvoegsels bij deze woorden?

1. Analfabeet                             8. Preoperatief

2. Abnormaal                            9. Interactie                                3. Biseksueel                            10. Onwerkelijk                           

4. Combinatie                          11. Televisie

5. Discontinuïteit                       12. Wanbetaler           

6. Herhalen                               13 Homoniem

7. Inconsequent

Schrijfopdracht

Betekenissen van de voorvoegsels:

homo:          gelijk, eender, gemeenschappelijk       homoniem, homogeen

Naast voorvoegsels zijn er ook

achtervoegsels.

Wat kan is de betekenis van de onderstaande achtervoegsels?

1. Eetbaar                          6. Aquarium

2. Digitaal                         7. Biografie

3. Indiaan                          8. Biologie                    

4. Verzamelaar                9. Hypnose

5. Luiaard                         10. Bibliotheek

Betekenissen van de achtervoegsels:

Wat heb je nodig om afleidingen te maken?

Woordsoorten.

*zelfstandige naamwoorden

*bijvoeglijke naamwoorden

*werkwoorden

Wat heb je nodig om afleidingen te maken?

Woordsoorten:

*zelfstandige naamwoorden

*bijvoegelijke naamwoorden

*werkwoorden

Welk woord is een afleiding?

1. Geluk
2. Hergebruiken
3. Tentamen
4. Pennendoos

Bedenk zelf twee afleidingen en twee samenstellingen.

Aan de slag

Maak nu de opdrachten 1 t/m 4 vanaf blz. 146

Wat heb je geleerd?