Les 5 woordenschat M2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

presentatie geven 

Je leert de woordstrategie: zoek een bekend woorddeel

theorie woordstrategie

controle vragen

Maak de opdrachten bij hoofdstuk 5 les 5 

Hoe ging het?

Wat heb je geleerd? 

Waar moet een goede advertentie aan voldoen?

Eisen aan de advertentie

De advertentie moet de volgende informatie/onderdelen bevatten:
1. Een afbeelding van het product;
2. De prijs;
3. Een korte uitleg over het product, wat het is en waarvoor het is;
4. Waar het te koop is;
5. Pakkende zin die de aandacht trekt;

Instructie

Samenstellingen en afleidingen

Samenstelling

Een woord dat bestaat uit twee of meer kleinere woorden, 

heet een samenstelling.

Bijvoorbeeld: 

Voetbalwedstrijd

Voetbalwedstrijd bestaat uit voetbal en wedstrijd, maar voetbal bestaat weer uit voet en bal. Deze samenstelling bestaat dus uit 3 woorden!

Uit welke woorden bestaat de samenstelling:

rugzak

Uit welke woorden bestaat de samenstelling:

tandpasta

Uit welke woorden bestaat de samenstelling:

sneeuwpret

Uit welke woorden bestaat de samenstelling:

secondewijzer

Hoe schrijf je het?

Je schrijft de woorden in een samenstelling 

aan elkaar. Zonder spatie of streepje.

Let op! 

Soms kan een woord anders klinken in een samenstelling. 

Toch blijft de spelling van het woord hetzelfde. 

Bijvoorbeeld

Postbode klinkt soms als */posbode/: de t van post valt weg in de uitspraak van de samenstelling.

Toch schrijf je postbode omdat het woord een samenstelling is van de woorden post en bode. 

Een bode is iemand die voor zijn beroep iets rondbrengt.

Schrijf de samenstelling op:

+

Handtas klinkt soms als */hantas/: de d van hand valt weg in de uitspraak. Toch schrijf je handtas omdat het woord een samenstelling is van hand en tas. 

Schrijf de samenstelling op:

+

In kerkklok hoor je de laatste k van kerk of de eerste k van klok niet. Toch schrijf je kerkklok omdat het woord een samenstelling is van kerk en klok.

Schrijf de samenstelling op:

Tandpasta klinkt soms als */tampasta/: hierbij mist niet alleen een letter in de uitspraak, maar veranderen ze zelfs naar een andere letter. Toch schrijf je tandpasta, omdat het woord een samenstelling is van tand en pasta. 

Hoe schrijf je de samenstelling: leraar + kamer

1. leraarskamer
2. lerarekamer
3. leraarkamer
4. lerarenkamer

Hoe schrijf je de samenstelling: zon + stelsel?

1. zonnenstelsel
2. zonstelsel
3. zonnestelsel

Hoe schrijf je de samenstelling: stage plaats?

1. stageplaats
2. stagesplaats
3. stagenplaats

Hoe schrijf je de samenstelling: karn + melk?

1. karnmelk
2. karnemelk
3. karnenmelk

Hoe schrijf je de samenstelling: beer + gezellig?

1. berengezellig
2. beregezellig

Een afleiding is een woord waar een achtervoegsel of voorvoegsel wordt "vastgeplakt".

Wat betekenen de voorvoegsels bij deze woorden?

1. Analfabeet                             8. Preoperatief

2. Abnormaal                            9. Interactie                                3. Biseksueel                            10. Onwerkelijk                           

4. Combinatie                          11. Televisie

5. Discontinuïteit                       12. Wanbetaler           

6. Herhalen                               13 Homoniem

7. Inconsequent

Schrijfopdracht

Betekenissen van de voorvoegsels:

homo:          gelijk, eender, gemeenschappelijk       homoniem, homogeen

Naast voorvoegsels zijn er ook

achtervoegsels.

Wat kan is de betekenis van de onderstaande achtervoegsels?

1. Eetbaar                          6. Aquarium

2. Digitaal                         7. Biografie

3. Indiaan                          8. Biologie                    

4. Verzamelaar                9. Hypnose

5. Luiaard                         10. Bibliotheek

Betekenissen van de achtervoegsels:

Wat heb je nodig om afleidingen te maken?

Woordsoorten.

*zelfstandige naamwoorden

*bijvoeglijke naamwoorden

*werkwoorden

Wat heb je nodig om afleidingen te maken?

Woordsoorten:

*zelfstandige naamwoorden

*bijvoegelijke naamwoorden

*werkwoorden

Welk woord is een afleiding?

1. Geluk
2. Hergebruiken
3. Tentamen
4. Pennendoos

Bedenk zelf twee afleidingen en twee samenstellingen.

Aan de slag

Maak nu de opdrachten van hoofdstuk 5  les 5. 

Wat heb je geleerd?