Littérature du 16ème siècle

• Frans
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Le 16ème siècle - LA RENAISSANCE

Le 16ème siècle - Renaissance plm 1450 - 1598

      Début: 

      1. l'Invention de l'imprimerie (uitvinding van de boekdruk-                 kunst) 1450 

          Kennis kan nu snel verspreid worden

     2. La tombée de Constantinople (de val van Constantinopel)                 1453           

         Christelijke kunstenaars en wetenschappers vluchten naar                      Italie => beïnvloeden Franse kunstenaars en wetenschappers

        Fin: 

        Edit de Nantes 1598 - vrijheid van godsdienst

Renaissance betekent Wedergeboorte 

Waarvan? 

Van de cultuur & wetenschap van de klassieke oudheid (Grieken & Romeinen)

"Translatio, imitatio en aemulatio"

"Vertalen, nadoen, verbeteren"

1e gedrukte bijbel plm 1455 (≠ overgeschreven, 

≠ manuscript

Renaissance => 

stroming in de hele Franse (en Europese) cultuur

Humanisme =>

filosofie van de renaissance

GOD & het paradijs zijn niet meer allesbepalend maar:

MENS & de aarde (nu) - carpe diem! 

Terug naar de bronteksten: originele bijbelteksten in het grieks, originele Griekse en Latijnse klassieke teksten.

Auteurs van de 16e eeuw in historische volgorde en hun belangrijkste werk. 

François Rabelais (1494-1552) - Pantagruel (1532), 

Gargantua (1534),  romans

Pierre de Ronsard (1524-1585) - Les Amours (1552), gedichten

Louise Labé (1524-1566) - Sonnets (1555), gedichten

Joachim du Bellay (1522-1560) - Les Regrets (1558), gedichten

Michel de Montaigne (1533-1592) - Les Essays (1580-1588) 

Louise Labé - poétesse de l'Ecole de Lyon 

Pierre de Ronsard - poète de La Pleiade à Paris

Welk land beïnvloedt Frankrijk het meest tijdens de renaissance?

1. Italie
2. Spanje
3. Duitsland
4. Engeland

Waar haalt de renaissance dichter/schrijver zijn inspiratie uit? (meerdere antwoorden zijn goed)

1. ridderromans
2. griekse literatuur
3. originele bijbelteksten
4. romeinse poëzie

Wie/wat staat er centraal in de filosofie van het Humanisme?

1. God centraal
2. Mens centraal
3. Koning centraal
4. Kunstenaar centraal

Een sonnet is een gedicht van 14 regels met 12 lettergrepen.

Het oorspronkelijke van Petrarca (12e eeuw) afkomstige Italiaanse sonnet heeft het rijmschema:

........A (regel 1) 

........B (regel 2)                                        1e couplet

........B (regel 3)

........A (regel 4)    

 ........A (regel 5)

........B (regel 6)                                        2e couplet

 ........B (regel 7)

........A (regel 8)

 .........C (regel 9)

.........D (regel 10)                                      3e couplet

.........C (regel 11)

........ D (regel 12)

.........C (regel 13)                                       4e couplet

.........D (regel 14)

Dus dan rijmt A op A, en B op B, C op C en D op D

Pierre de Ronsard" 

"Mignonne, allons voir si la rose...

Louise Labé, La Belle Cordière (de mooie vrouw van de touwhandelaar (1524 – 1566 )). Haar vader en haar man waren touwhandelaren. Zij was een dichter.

Boeken waren zeldzaam (de boekdrukkunst was pas net uitgevonden) maar zij had een bibliotheek met de beste Griekse, Romeinse, Italiaanse, Spaanse en Franse boeken.  Ook kon zij uitstekend paardrijden en boogschieten. Heel mooi en bewonderd door de dichtergroep van La Pleiade in Parijs en de dichtersgroep van de École de Lyon waar zij woonde.

De École de Lyon was een groep dichters waarin ook vrouwen welkom waren. Deze groep is de tegenhanger van de 7 dichters van La Pleiade in Parijs.

Lyon was het culturele centrum van Frankrijk in het begin van de 16e eeuw. (Dus niet Parijs!)

Een beroemde drukker Jean de Tournes gaf haar hele werk "Oeuvres de Louise Labé, Lyonnaise" uit in 1555. 

Louise Labé maakt gedichten waarin zij beschrijft hoe vrouwen zich voelen als zij verliefd zijn. 

Dit in tegenstelling tot de gedichten van mannen die gedichten over vrouwen maken.

Ook vindt zij dat mannen vrouwen meer moeten waarderen en daarin is zij een voorloper van het feminisme in een tijd waarin dat nog onbekend was - een proto-feministische dichter.

                            Joachim du Bellay

Ze (Du Bellay + Ronsard) richten in 1547 samen met 5 andere dichters La Brigade op - later wordt dat 

La Pleiade.

Du Bellay schrijft het pamflet:

"La défense et illustration de la langue francaise"

Dit zijn de ideeen van de hele groep.

De Franse literatuur moet net zo goed, nee, beter worden dan de klassieke Romeinse en Griekse literatuur. Niet in het Latijn of Grieks maar in het Frans.

Daarom moet het Frans ipv barbaars en platvloers (ordinair) een elegante en waardige taal worden.

=> nieuwe Franse woorden maken (neologismen)

=> over Griekse en Romeinse mythologie schrijven (denk aan goden en godinnen, de Odysseus)

=> geen Middeleeuwse dichtvormen meer maar sonnetten (uit Italie), odes (uit de Oudheid)

=> thema's van de humanisten

pluk de dag, liefde, dood, de natuur

Joachim du Bellay gaat met z'n oom mee naar Rome en publiceert na een verblijf van 4 jaar in Rome de dichtbundels "Les antiquités de Rome" en "Les regrets". (1558)

 

 Meer informatie over Du Bellay staat op p. 3-5