11.3 Bloeddruk en stroomsnelheid 5H 2021

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

H11: Transport

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

Paragraaf 11.3: Bloeddruk

Doel en begrippen 11.3

Je leert hoe de bloeddruk en de stroomsnelheid varieren in de verschillende hartfases en bloedvaten

bloeddruk, bovendruk, onderdruk, systolische druk, diastolische druk, lage bloeddruk, hoge bloeddruk, stroomsnelheid, diameter.

Bloeddruk - slagaders

Systolische druk (bovendruk):

De bloeddruk die ontstaat in de slagaders tijdens het samentrekken van de linkerkamer.

Met een bloeddrukmeter te meten in kPa of mmHg.

16 kPa = 120 mmHg

Bloeddruk - slagaders

Diastolysche druk (onderdruk):

De bloeddruk in de slagaders tijdens de diastole, zonder hart-pomp-kracht dus.

Met een bloeddrukmeter te meten in kPa of mmHg.

Bloeddruk - meten

Systolische druk

Diastolische druk

Er stroomt alleen bloed als het hart pompt

Er stroomt de hele tijd bloed, ook als het hart niet pompt 

Bloeddruk - normale bloeddruk

Bovendruk

120 mmHg

Onderdruk

80 mmHg

Bloeddruk - lage bloeddruk

De hersenen krijgen (tijdelijk) te weinig zuurstof.

Je merkt het in de hersenen omdat die het hoogst liggen.

Er is voldoende bloeddruk nodig om het bloed zo hoog te pompen.

Ook merk je het daar omdat je duizelig wordt/ flauw valt.

Bloeddruk - hoge bloeddruk

Tijdelijke hoge bloeddruk

Inspanning of stress. De bovendruk is dan hoger dan normaal, de onderdruk is gelijk aan normaal.

Risicovolle hoge bloeddruk

De boven- én onderdruk zijn lange tijd verhoogd (140/90 mmHg)

Verklaar dat tijdens het sporten de bovendruk toeneemt.

Door nicotine vernauwen de bloedvaten. Het effect is

1. dat de bloeddruk afneemt omdat er minder bloed door de vaten stroomt
2. dat de bloeddruk afneemt omdat het hart sneller klopt
3. dat de bloeddruk toeneemt omdat er minder ruimte is voor het bloed
4. dat de bloeddruk toeneemt omdat het hart minder goed kan pompen

Patiënten met een hoge bloeddruk krijgen soms plaspillen voorgeschreven.
Leg uit dat hierdoor de nieren de bloeddruk zullen beïnvloeden.

Bloeddruk - bloedvaten

Slagaders

Bloeddruk hoog

Stroomsnelheid hoog, neemt af door de weerstand van de bloedvaten en door de aftakkingen/ splitsingen richting de haarvaten.

Haarvaten

Bloeddruk lager

Stroomsnelheid langzaam door de grote gezamenlijke diameters van de haarvaten

Aders

Bloeddruk nog lager

Stroomsnelheid sneller dan in de haarvaten. De totale diameter  neemt weer af.

Spataders 

De kleppen in de aders voorkomen dat het bloed de verkeerde kant op stroomt. Als een klep stuk is ontstaat een spatader.

Leg uit waardoor slagaders beter tegen een hoge bloeddruk kunnen dan aders.

Bloedvaten bouw

Slagaders: dekweefsel, elastisch bindweefsel, glad spierweefsel, bindweefsel.

Aders: dekweefsel, glad spierweefsel, bindweefsel.

Doel en begrippen 11.3

Je leert hoe de bloeddruk en de stroomsnelheid varieren in de verschillende hartfases en bloedvaten

bloeddruk, bovendruk, onderdruk, systolische druk, diastolische druk, lage bloeddruk, hoge bloeddruk, stroomsnelheid, diameter.

HUISWERK

Geen als je in de les hebt meegedaan.