8.4 deel 1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Havo 4

8.4 De emancipatiebewegingen

Lesdoelen:

In deze les leer je:

- hoe het feminisme opkwam.

- hoe het confessionalisme opkwam in Duitsland.

Kenmerkend aspect:

1. De opkomst van politiek- maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme.

2. De opkomst van emancipatiebewegingen.

8.4 De emancipatiebewegingen

De opkomst van het feminisme

Feminisme: vanaf de verlichting (18e eeuw) al drang naar emancipatie van de vrouwen, maar pas na 1870 een politiek-maatschappelijke stroming.

Aanhangers: voornamelijk vrouwen uit de hogere burgerij:
- Zij voelden de achtergestelde verhouding het meeste:
1. niet studeren 2. niet werken 3. geen ouderlijke macht 4. geen eigen vermogen 

5. mogen geen rechtszaak beginnen 6. moest gehoorzamen aan de man

Doel: komt op voor vrouwenrechten.
1e feministische golf vooral gericht op vrouwenkiesrecht

Aletta Jacobs

Voor welk recht wordt er in de prent gestreden?

1. Algemeen kiesrecht
2. Vrouwenkiesrecht
3. Economische gelijkheid
4. Sociale gelijkheid

De arbeider: 'Alleen als zij er ook van zal profiteren, zijn wij bereid,
u te helpen het vrouwenkiesrecht te veroveren.'

Waar was de tekenaar bang voor?

8.4 De emancipatiebewegingen

De opkomst van het feminisme

Groot-Brittannië:
- Liberaal John Stuart Mill 1867 voorstel vrouwenkiesrecht --> kansloos!

Gevolg: oprichting beweging voor vrouwenkiesrecht (Suffragettes)--> rond 1900 massale groep aanhangers.

1. Lagerhuis voor

2. Premier Asquith tegen --> loopt uit tot radicale acties; - stenen gooien 
                                                                                                -  vastketenen
                                                                                                -   aanslagen op premier

Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog was vrouwenkiesrecht in GB nog ver weg.

--> 1928 algemeen vrouwenskiesrecht

Emmeline Pankhurst

Gebruik het verhaal van Emmeline Parkhurst en de bronnen.
Leg met bron elementen uit welk verschil er was tussen de Britse
suffragetes en Nederlandse feministen.

8.4 De emancipatiebewegingen

Confessionelen in Duitsland
Vanaf 1870 vormden ook andere achtergestelde groepen emancipatiebewegingen -->

confessionalisme.

Voorgeschiedenis: In Nederland en Pruisen waren sinds de reformatie katholieken tweederangsburgers.
--> 1848 door de grondwet van Thorbecke: godsdienstvrijheid, maar toch achtergestelde positie.

Confessionalisme aanhangers:
- vanaf 1870 katholieken en protestanten.

Doel: de emancipatie van de katholieken en protestanten. In Nederland o.a. gericht op de schoolstrijd.

Leg uit waarom confessionalisme, socialisme en feminisme 'emancipatiebewegingen' worden genoemd

Suffragettes begonnen met gewelddadige acties. Leg uit waarom ze dat deden en geef aan of ze succesvol waren.

Leg uit waardoor het feminisme aanvankelijk vooral een beweging was van vrouwen uit de hogere burgerij.

Noem voorbeelden van vooruitgang voorvrouwen omstreeks 1900 als gevolg van acties van feministen.

Werk het leerdoel volledig uit.
Leg uit hoe het feminisme opkwam.