§1.1​ Wat als mensen er samen niet uitkomen?

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Paragraaf 1 - leerdoelen

- kenmerken van maatschappelijke problemen benoemen & toelichten waarom maatschappelijke problemen lastig zijn om op te lossen.

- verklaren waardoor de overheid meer mogelijheden heeft dan andere actoren om complexe maatschappelijke problemen op te lossen.

- bij concrete maatschappelijke problemen beargumenteren in welke fase van het politieke besluitvormingsproces ze zich bevinden.

Maatschappelijk probleem

- hangt samen met of is het gevolg van maatschappelijke veranderingen

- gaat meerdere groepen mensen met verschillende belangen aan

- er bestaan verschillen van mening over de oorzaken en de aanpak

- vraagt om een gemeenschappelijke oplossing

Wat is geen maatschappelijk probleem?

1. De uitstoot van stikstof is te groot
2. Er zijn te weinig woningen in Nederland
3. Cafés in Den Bosch stellen 18 jaar in als leeftijdsgrens
4. Er zijn te weinig opvang-plekken voor asielzoekers

Waarom is oplossen zo moeilijk?

- actoren hebben tegengestelde belangen

- collectieve-actieprobleem*

- actoren hebben verschillende waarden & normen**

* collectieve actieprobleem

= samenwerking om problemen op te lossen kan belemmerd worden door de angst dat anderen profiteren van die collectieve oplossingen zonder daar zelf aan mee te werken...

"Ik ga gewoon met het vliegtuig op vakantie, want ook al ga ik niet, dan gaan anderen alsnog... "

Herkenbaar?

1. Ja
2. Nee

"Laat die troep op het schoolplein maar lekker liggen, ik ga niet opruimen voor een ander... "
Herkenbaar?

1. Ja, eerlijk gezegd wel...
2. Nee, natuurlijk niet!

** Normen en waarden

Normen zijn (geschreven of ongeschreven) leef- of gedragsregels die voortkomen uit waarden.

Bijvoorbeeld:  In de bus of trein sta je op voor oudere mensen ...

Het filmpje hierna komt uit een SIRE campagne uit 2002. Stichting Ideële Reclame is een Nederlandse stichting die reclamecampagnes maakt over onderwerpen die door de makers als maatschappelijk probleem worden gezien. SIRE is geen overheidsorgaan! De campagne bleek spraakmakend, zowel positief als negatief :)

Politieke kwestie?

Als de overheid een maatschappelijk probleem oppakt wordt het een politieke kwestie.

De overheid heeft MACHT (ze hebben het gewelds- en belastingmonopolie).

Hoe komt een politiek besluit tot stand?

Huiswerk

Lees paragraaf 1.1 zelf nog eens door en maak onderstaande opdrachten:

1i, 1k, 2k, 5k, 6k, 8t en 10t.