§3 Deel 2 / Water op aarde deel 2

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Hey!

Goed dat je er bent!

Pak jouw spullen alvast:

• Doe je boeken open zodat ik het huiswerk kan zien.
  
• Log alvast in bij LessonUp

Hoofdstuk 3: 

Oorlog en crisis

§3.3 

Water op aarde deel 2

Planning

• Huiswerkcheck
  
• Uitleg
  
• Zelfstandig werken
  
• Doelen checken
  

Leerdoel

Aan het einde van de les kan je:

• Uitleggen hoe een gletsjer ontstaat.
• drie delen van de rivier benoemen samen met de kenmerken hiervan.

Wat weet je nog van de vorige les?

Omstandigheden  in de bergen

Koud in de bergen. Daardoor zijn de toppen vaak wit           eeuwige sneeuw en gletsjers.

Ontstaat van een gletsjer

• neerslag valt als sneeuw,
• er ontstaat een dikke laag sneeuw,
• door de druk verandert het in ijs,
• het ijs schuift naar beneden.

In het dal is het warmer en daar smelt het ijs.

Zoek op en leg in jouw eigen woorden uit:
Wat is "verwering"?

Verwering in de bergen

Verwering is het langzaam afbrokkelen van gesteente.

• Vorstverwering

Materiaal wat loskomt bij verwering noemen ze verweringsmateriaal.

Stap 1: water siepelt in scheuren

Stap 2: water bevriest

Stap 3: water zet uit wanneer het bevroren is --> ijs

Stap 4: het ijs duwt de scheur verder uitelkaar

Verweringsmateriaal op transport 

• water
• wind
• ijs

Verweringsmateriaal op transport in water, wind en ijs kan er erosie ontstaan. Het is net schuurpapier, die het landschap veranderd.

Wat ontstaat er?

• V-dalen door rivieren 
  
• U-dalen door gletsjers

Aan de slag!

Maken:

blz. 109 & 110

Klaar? In stilte even iets voor jezelf doen op de iPad.

Zoek op en vul in:
Wat is "erosie"?

Erosie door water

Door het snel stromende water en verweringsmateriaal onstaat er een V-dal

Erosie door ijs

Als het ijs is weg gesmolten blijft er een U-dal over

Kenmerken van de rivier

Bovenloop

• In de bergen
• Bron van de rivier = smeldende gjetsjer 
• Rivier stroom heel snel
• Veel erosie door stenen
• Smal riviertje

Middenloop

• Rivier stroom minder snel
• Daardoor sedimentatie van de zwaar verweringsmateriaal zoals grind
• Rivier wordt steeds breder
• Rivier begint te slingeren = meanderen 

Benedenloop

• Stroomsnelheid van de rivier is langzaam
  
• Daardoor sedimentatie van licht verweringsmateriaal zoals zand en klei
  
• Rivier meanderd 
  
• Brede rivier (soms wel 100m)
• De rivier stroom de zee in = monding

Bron

Benedenloop

Bovenloop

Monding 

Middenloop

 Sedimentatie

Erosie

In welk deel van de rivier stroomt het water het snelst?

1. Middenloop
2. Delta
3. Bovenloop
4. Benedenloop

Wat zijn de drie delen van de rivier?

1. Bron, Stroom, Monding
2. Hoogwater, Laagwater, Vloed
3. Bovenloop, Middenloop, Benedenloop
4. Zijtak, Hoofdstroom, Delta

Hoe ontstaat een gletsjer?

1. Als een vulkaan uitbarst en de lava bevriest
2. Als een rivier bevriest en verandert in ijs
3. Als sneeuw op een berg blijft liggen en samendrukt tot ijs
4. Als het regent op een berg en het water bevriest

Wat is een gletsjer?

1. Een bergketen met eeuwige sneeuw
2. Een rivier van gesmolten lava
3. Een tropische storm
4. Een grote massa ijs die beweegt

Maken

blz. 109, 110 & 111

Klaar? In stilte even iets voor jezelf doen op de iPad.