Oefenen Kritisch Lezen + Tekst en Publiek

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Oefenen H5-H6 lezen

Kritisch Lezen

Tekst en Publiek

Kritisch lezen

Kritisch lezen heeft te maken met álles wat je leest!

Dus ook: WhatsApp, Instagram, twitter,  nieuwsartikelen, enz.

DOEL

Je kunt beoordelen of de informatie in een tekst betrouwbaar is

Betrouwbaarheid van teksten

Wat doe je als je een tekst kritisch leest?

1. Je bekijkt de tekst en leest de eerste alinea
2. Je leest de eerste en de laatste zin van de alinea's
3. Je leest de tekst van het begin tot aan het eind goed door
4. Je leest de tekst en beoordeelt of de informatie juist en betrouwbaar is

Lees de tekst

Dit artikel komt uit de serie 'NRC checkt'. Leg in je eigen woorden uit wat NRC in deze serie doet.

Wie berichtte dat het in de
VS te koud zou zijn
voor ijsberen?

1. NRC checkt
2. NOS journaal
3. Rinie van Meurs
4. De dierentuin van Chicago

Wat is de conclusie van NRC?

Nepnieuws op internet

Weet jij welke informatie op internet betrouwbaar is?

Veel jongeren vinden het lastig om te beoordelen of iets wat ze online tegenkomen nepnieuws of juist betrouwbare informatie is.

Kritisch lezen: is het echt waar?

We letten op drie dingen.

Stap 1:  deskundigheid van de schrijver

Stap 2: wat is het doel van de tekst?

Stap 3: let op de bron

Even iets leuks

Tekst en publiek

Bron: foto 1 www.flickr.com ; Matthijs Quaijtaal

Leerdoel

• Je weet te herkennen voor welk publiek de tekst geschreven  is.

Wie is het publiek van een tekst?

1. De schrijver
2. De lezer(s)
3. De uitgever
4. De winkeliers

Voor wie is deze tekst bedoeld en waar zie je dat aan?

Voor wie is deze tekst bedoeld en waar zie je dat aan?

Voor welk publiek een tekst bedoeld is, kun je zien aan: onderwerp, lay-out en taalgebruik.

1. waar
2. niet waar

Wat wordt bedoeld met de lay-out?

1. de uitleg van de tekst
2. de afbeelding bij de tekst
3. de opmaak van de tekst
4. de bron van de tekst

Bekijk de lay-out , voor wie is deze tekst bedoeld?

Voor welk publiek is de tekst geschreven?

1. Voor bedrijven die stagiaires zoeken
2. Voor jongeren van het vmbo
3. Voor ouders van jongeren
4. Voor docenten van de havo

Aan het onderwerp van een tekst kun je zien voor welk publiek een tekst bedoeld is.

1. Juist
2. Onjuist

Als je wil weten voor wie de tekst geschreven is, let je op een aantal zaken. Welke hoort er NIET bij?

1. onderwerp
2. taalgebruik
3. naam van de schrijver
4. lay-out

Opdracht

Je krijgt nu een aantal tijdschriften te zien. Aan jou de taak om aan te geven voor welk publiek het tijdschrift is geschreven.

Let op: 

1. het onderwerp
2. taalgebruik
3. de bron
4. de lay-out (hoe ziet de tekst eruit)

Voetbal International

Voor iedereen die geïnteresseerd is in voetbal.

Waaraan kun je dat zien?

• het onderwerp
• Lay-out
• taalgebruik

Tina

Voor jonge meiden

Waaraan kun je dat zien?

• Het onderwerp
• Lay-out
• taalgebruik
• Bron

Waar staat de bron van een tekst?

1. In de inleiding
2. Onderaan de tekst
3. In het slot
4. In het middenstuk

Wat is het doel van de bron?

1. De bron zorgt ervoor dat de tekst interessanter wordt.
2. De bron vertelt waar een tekst over gaat.
3. De bron heeft geen doel.
4. De bron geeft aan waar de informatie uit de tekst vandaan komt.

Plus

Voor mannen en vrouwen boven de vijftig jaar

Waaraan kun je dat zien?

• Het onderwerp
• Lay-out
• taalgebruik
• Bron

H5 kritisch lezen: hoe bepaal je of een tekst betrouwbaar is?

1. deskundigheid van de schrijver
2. wat is het doel van de tekst?
3. de bron van de tekst

H6 tekst en publiek: hoe richt de schrijver zich op zijn publiek?

1. onderwerp: waar gaat de tekst over?
2. taalgebruik: u/je, lange/korte zinnen, woordgebruik.
3. de bron van de tekst
4. lay-out (opmaak): afbeeldingen, kleurgebruik.