(P1) Les 5: Opbouw van de aarde (optie 2)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Startklaar

Startklaar (3 min)

Docent begroet leerlingen, instrueert alle leerlingen om startklaar te zijn en legt materialen klaar.

Leerlingen zorgen ervoor dat zij alle benodigde spullen op tafel hebben, jas uit, mobiel in tas. (Zorg voor een nette en georganiseerde ruimte.)

Terugblik klimaatgrafiek

A: Tropisch Klimaat

B: Aride Klimaat

C: Zeeklimaat

D: landklimaat

Terugblik klimaatfactoren

1. Hoe hoger, hoe                    . 

2. Hoe dichter bij de evenaar, hoe                   .      

3. Hoe dichter bij de zee, hoe                   .

4. De kant van een berg 

beïnvloed het klimaat                   .           

Kouder

Warmer

Natter

Droger

Wel

Niet

Terugblik drukgebieden

Hoogdrukgebied

Laagdrukgebied

Wat is welke maand?

Januari

Juni

Vorige les

Terugblik

Vorige les

Terugblik

C                C                B                A        

LEZEN 10 min

Lezen

https://www.nu.nl/klimaat/6303415/al-een-jaar-recordtemperaturen-in-oceanen-tekenen-dat-opwarming-versnelt.html?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F

Voorkennis 

1. De leerlingen weten wat aardplaten zijn.

2. De leerlingen weten dat de aardplaten bewegen.

3. De leerlingen kennen het begrip platentektoniek. 

Welke voorkennis is nodig voor het doel.
Controleer of de leerlingen deze voorkennis beheersten door het stellen van Controle van Begrip vragen

      Lesdoel

Vandaag gaan we ontdekken uit welke lagen de aarde bestaat en hoe deze lagen van elkaar verschillen. Specifiek gaan we kijken naar de aardkern (binnen- en buitenkern), de aardmantel en de aardkorst (oceanisch en continentaal). 

We leren over hun viscositeit (hoe stroperig de lagen zijn), hun samenstelling (waaruit ze bestaan) en hun temperatuur. 

Het lesdoel (2 min) 

Docent benoemt het lesdoel en bespreekt kort wat de leerlingen zullen leren en waarom dit belangrijk is.

Leerlingen luisteren naar de leerdoelen en krijgen een duidelijk beeld van wat er van hen verwacht wordt tijdens de les. Uitleg van leerdoelen, korte discussie over belang van de leerdoelen

Kernbegrip

Viscositeit: 

Dit zegt iets over hoe vloeibaar of stroperig een laag is. Sommige lagen van de aarde zijn vast, terwijl andere lagen gedeeltelijk vloeibaar zijn.

Opbouw van de aarde

  Maak een tekening:        

Neem in je tekening het    

volgende mee:               

    

Binnen- en Buitenkern     

Aardmantel                

Aardkorst                 

Aardkern

Binnenkern

- Zware metalen 

- Heet

- Vast

Buitenkern

- Zware metalen 

- Heet 

- Viscositeit: Laag (vloeibaar)

  Binnenkern           Buitenkern

Viscositeit

      Druk

Vast

Relatief hoog

Relatief vloeibaar

Relatief laag

Aardmantel

De bovenkant van de aardmantel is gedeeltelijk stroperig (viscositeit).

Hierdoor zijn 

convectie-

stromen 

mogelijk.

Aardkorst

Oceanische korst

- Basalt

- Relatief zwaar

- Dun (5km - 10km)

Continetale korst

- Graniet

- Relatief licht

- Dikker (30km - 50km)

Aardmantel

Continentale plaat

Oceanische

plaat

Binnenkern

Buitenkern

Overzicht opbouw aarde

Laag	Materiaal	Viscositeit	Kenmerken
Aardkorst	Basalt Graniet	Vast	Bestaande uit de aardkorst en het bovenste deel van de mantel; stijf en breekt gemakkelijk; vormt de aardplaten.
Aardmantel	Gesmolten gesteente en mineralen	Stroperig	Gedeeltelijk gesmolten; stromingen in deze laag drijven de beweging van de aardplaten.
Buitenkern	Zware metalen	Vloeibaar	Bestaat uit vloeibaar ijzer en nikkel; bewegingen in deze laag genereren het aardmagnetisch veld.
Binnenkern	Zware metalen	Vast	Bestaat uit een vaste bol van ijzer en nikkel; ondanks de hoge temperatuur, blijft het vast door de enorme druk.

Hoe hoge hoe kouder.

Hoe verder van de evenaar hoe kouder.

     Kleine afsluiting

Aardkern (Binnen- en buitenkern)

Aardmantel

Aardkorst (Oceanisch en Continentaal)

Viscositeit

Convectiestromen

Basalt 

Graniet

Kleine lesafsluiting (5 min) 

Docent controleert begrip door opdrachten of vragen die de begrippen en vaardigheden van het lesdoel toetsen.

Leerlingen werken zelfstandig of in een groepje aan opdrachten, kunnen vragen stellen aan de docent maar werken grotendeels zelfstandig.

Controle van begrip vragen

     Grote afsluiting

Vandaag gaan we ontdekken uit welke lagen de aarde bestaat en hoe deze lagen van elkaar verschillen. Specifiek gaan we kijken naar de aardkern (binnen- en buitenkern), de aardmantel en de aardkorst (oceanisch en continentaal).

We leren over hun viscositeit (hoe stroperig de lagen zijn), hun samenstelling (waaruit ze bestaan) en hun temperatuur. 

Het lesdoel (2 min) 

Docent benoemt het lesdoel en bespreekt kort wat de leerlingen zullen leren en waarom dit belangrijk is.

Leerlingen luisteren naar de leerdoelen en krijgen een duidelijk beeld van wat er van hen verwacht wordt tijdens de les. Uitleg van leerdoelen, korte discussie over belang van de leerdoelen

Quizlet leerlijst

(link op volgende pagina)

quizlet.com

(Aan)tekeningen

Tekening 1.
Opbouw van de aarde

Zelfstandige verwerking (10 min)

Zelfstandig verwerken (ik → jij) 10 min. Docent laat leerlingen zelfstandig werken aan de eindopdracht of een debatstelling, beschikbaar voor hulp indien nodig.

Werken aan eindopdracht, zelfstandig of in groepen 

retrieval practice

https://quizlet.com/join/A5xDxSXpV?i=1fo1jg&x=1bqt

Retrieval practice (10 min)

Docent geeft de leerlingen de tijd om zelf te oefenen met de lesstof en biedt ondersteuning indien nodig.

Leerlingen oefenen zelf met de lesstof door begrippen te oefenen met Quizlet, flashcards te maken en zichzelf te overhoren of topografie spellen online te doen.

Quizlet, flashcards maken, zichzelf overhoren, topografie spellen online

quizlet.com

Lesopdrachten

Antwoorden